Слоўнік беларускіх гаворак паўночна-заходняй Беларусі і яе пагранічча (1986). Том 5. С-Я. Ю. Ф. Мацкевіч

Астр. Уздэчка — далікатней, чым аброць. Рыбчына Віл. Цуглі к уздэчкі. Старыя Трокі Трак. УЗДЗГДЛА н УЗДЗІ'ДЛЫ мн. Тое ж, што i у дз Г л о. Уздзечка з уздзідлам. Мешкінева Лудз. Уздзідлы— чым келзаюцъ каня. Чычалі Швянч.; параўн. польск. w§dzidlo тж'. УЗДЗЯВА'ЦЦА незак. Насаджвацца. Падшворнік на шворан уздзяваецца. Чычалі Швянч. УЗДО'ЛЕЦЬ зак. 1. Падоледь, асіліць, перамагчы. Хто каго ўздолеіць? Чычалі Швянч. 2. Змагчы, магчы. Я ня уздолею рабіць — ужо старая. Ністанішкі Смарг. Я ня ўздолела з'есці. Едлавічы Брасл. Старая не ўздолела хадзіць. Пераброддзе Міёр. УЗДОФ м. Здор. Уздор — ля кішок сала. Тухавічы Лях. Цяпер кажуць — сала нутраное, раныиа — гаварылі уздор. Стары Свержань Стаўб. УЗДРЭ'НЧЫ ЦЦА зак. экспр. Пачаць модна рыкаць, пішчаць, падняць голас (пра жывёлін). Раніцай, як есці захочуць, уздрэнчуцца ўсе: гэта рыкаіць, той пішчыць. Чаго вы раздрэнчыліся?! Кураполле Паст.; параун. польск. dr§czyč мучыдь'. УЗДУВА'ЦЦА незак. Тое ж, што i у з б ў б н я в а ц ь. Балота ўздулося, ступіш тут — уздуецца. Рудня Астравітая Чэрв. УЗДУ'МАЦЬ зак. Успомніць, прыпомніць. Уздумала, што ён казаў. Магуны Паст. Хто ўздумая званя гэтай травы? Вецярэвічы Пух. Вот Волісь можа ўздумая, хто гэта? Нізок Уздз. Я уздумала, як я жыла ў курані. Азяраны Раг. Уздумала пра. гэту атраву. Рудня Астравітая Чэрв. Жыву я даўно, даўно, як узду маю. Ракаўскія Швянч. Я ўздумаў, што лежачага не б'юць. Тухавічы Лях. Я ўздумаў: ля Пінска балоты асушылі ці не? Збляны Лід. Уздумаю зараз, як яшчэ каровы завуцца/Валеўка Навагр. УЗДУ'НУЦЬ зак. Уздудь. Скаціну ад панны — травы такой— уздуня, i мажэ здохнуць. Дзяніскавічы Ганц. УЗДУ'ТШ К м. вет. Уздуцце. Калі рарова вяхі наелася — схваціць уздутнік. Кураполле Паст. УЗДУ'ХА ж. 1. Зыбкае балота. Уздуха — сільная балота: мох расце, трава не расце, пат сподам — грась, навярху — мох, калышыцца. Граўжышкі Ашм. Не ідзі на ўздуху — укінясся! Як ідзеш, дак гоцкаяцца ўсё. Лапічы Acin. 2. Месца на балоце, дзе не замярзае вада. Дзе ўздуха, там i зімой стаіць вада. Малахоўды Бар. 3. Нізіна. Па ўздухах лён сеялі. Парэчда Гродз. УЗДУ'ХАВШ А ж., УЗДУ'ХАВІНЫ мн. 1. анат. Бакавая ўпадзіна між апошнім рабром i тазасцегнавым суставам у жывёл. Уздухавіна ў баку ў каровы. Рудня Астравітая Чэрв. Уздухавіны — упалыя бакі. Глівін Барыс. 2. Toe ж, што i у з д у х а 1. Уздухавіна — такое балота. Нізок Узд. УЗДУ'ХІ мн. Toe ж, што і у з д ў х а в і. н а 1. Уздухі ў каровы, такія ўпадзіны каля клуба. Магуны Паст. Воўк схапіў маркаліка [барана] за ўздухі. Вецярэвічы Пух. 2. Пад лыжачкай. Баляць мне ўздухі. Жодзішкі Смарг. ён даў яму пад уздухі. Рыбчына Віл