Слоўнік беларускіх гаворак паўночна-заходняй Беларусі і яе пагранічча (1984). Том 4. П-С. Ю. Ф. Мацкевіч

хваляванне, бегатня', šorŭoti 'бегаць, хутка што-н. рабіць, спяшацда'. РАСШ УФХАЦЦА зак. Toe ж, што i р а с ч ў х а ц ц а. Расшурхайся скарэй, а то скажуць: «Сонны, не дала табе выспацца». Рудня Астравітая Чэрв. РАСШЬГКАЦЬ зак. экспр. Растраціць. Было многа грошай, a дзе цяпер яны, расшыкаў усё, што прапіў, а што раздаў. Стральцы Гродз. РАСШ Ы'ЦЬ, РАШШЬГЦЬ зак. Вышыць. Расшывалі раней скацеркі, кашулі. Перавознікі Астр. Кашулі кужэльныя трэба рашшыць. Быстрыца Астр. РАСШ Э'УКА, РАШШЭ'УКА, РО'ШАУКА ж. Вышыўка. Расшэўка ў рубашцы. Альба Нясв. Рашшэўка ў абрусе. Солы Смарг. Рошаўка ўжывалася ў абрусе, вышита кругом было дзеля красы, ды i воку люба глянуць было. Мярэцкія Глыб. PA'TA ж. 1. Чарга. Прышла рата ў поля гнаць. Рыбчына Віл. Рата ў суботу, трэба пасціць кароў. Пацаўшчына Дзятл. Па раці кармілі пастуха, мая рата праз тры нядзелі. Бакшты Іўеў. 2. у знач. прысл. p а т а ю.' Па чарзе. Ратаю ў нас усё: i каровы гонім, i авечак. Пацаўшчына Дзятл. 3. Частка. Адну рату выплаціў. Альхоўцы Лях. Раскладалі на раты i выплачавалі. Жылі Іўеў. На тры раты раскладалі падаткі. Бакшты Іўеў. Разлажылі на дзве раты. Рыбчына Віл. Ратамі плацілі падаткі, а хто зараз плаціў. Ахрэмаўцы Брасл. Позычку ірозложылі на рату. Курашэва Чыж.; параўн. польск. rata 'рата, растэрміноўка'. РАТАВА'ЦЦА незак. Берагчыся. Пакуль жыве чалавек, ратуецца. Новікі Гродз. РАТАВА'ЦЬ незак. Выратоўваць, дапамагадь. Прышоў i кажа: «Ратуй, шалею, зубы баляць». Вузла Мядз. Яна ратавала мяне. Гемзы Шальч.; параўн. польск. ratowab тж'. РАТАЗЕ'Й м. экспр. Разявака. Ратазей — калі рот разняўшы дзяржыць. Дзёрнавічы В.-Дзв. РАТА'Й м. Араты. Ратай сея. Масілавічы Сл. Ратай — чалавек, які гарэ. Галубы Мает. Ратай — хто гарэ. Парэчча Гродз. Ратай i гарэць поле. Кемялішкі Астр. Ратай пашоў ораць. Калясное Міхал. Пашоў ратай гораці. Баброўнікі Гарад. Трэба мне наняць ратая. Старое Сяло Зэльв. Сын фельчара не хацеў учыцца, ратаём быў, а потым каіўся, што не ўчыўся. Мсцібава Ваўк.; параўн. польск. rata/ тж'. РАТА'ТУС м. Смак. Ніякага рататусу німа ў смаршках. Вялікія Нястанавічы Лаг.; параўн. польск. raptus 'запальчывы, нястрыманы чалавек'. РАТКА'ВЫ прым. Рэдкі. Гэты матэрыял раткавы. Івашкаўцы Смарг. Раткавы лес, адны бярозы. Вялікія Нястанавічы Лаг