Слоўнік беларускіх гаворак паўночна-заходняй Беларусі і яе пагранічча (1980). Том 2. Д-Л. Ю. Ф. Мацкевіч

 ◀  / 729  ▶ 
ЗЯЛЧЭ'ЦЬ, ЗЯЛЧА'ЦЬ зак. Прагоркнуць (пра тлушч). Сала зялчэла, елка стала. Гемзы Шальч. Сала з'ялчэла, бо старое. Солы Смарг. Скварка зУялчэла. Вялікія Баяры Шчуч. З 'ялчала, ёлкая стала сала. Мярэцкія Глыб. ЗЯЛЯ'НКІ, ЗЯЛЯЛіЬКІ гл. ЗЯЛЁНКІ ЗЯЛЯ'ПАЦЬ незак. экспр. Крычаць. Прышла [курыца] зяляпаць у хату?! Зяляпая, прышоўшы дахаты. Граўжышкі Ашм. У дома трэці сын усіх паднімае, зяляпая. Бакшты Іўеў. Зяляпая i зяляпая [дзіця]. Жылі Іўеў. ЗЯМЕ'Ц м. Пчаляр. Зямцы разводзілі пчол. Саланое Віл. Дзед мой быў зямец: i ліжакі, i стаякі ў яга былі. Беразіно Докш. Зямец бярэць плець з лёну, сядло, каб сесці, i так naдымаецца на дзерава. Ухвала Круп. Кап зямец, ён бы вам расказаў бы пра пчол. Рудня Астравітая Чэрв. ЗЯМЛЯ' ж. 1. Зямля. На зямлі буду спаць. Лісна В.-Дзв. Пашоў пабразгаў [ланцугом] па зямле. Кіралі Шчуч. Зямля набралася на чаравікі. Баброўнікі Гарад. 2. Борная зямля. Невялікі ў нас надзел зямле. Кіралі Шчуч. Я зямлю здаю, не магу ўжэ рабіць. Ен мае зямлі мало. Баброўнікі Гарад. 3. перан. Падлога. На зямлі буду спаць. Лісна В.-Дзв. V А зямля іх! Хай зямля возъме! Нікуды я ні пайду, а зямля іх з грыбамі. Асавец Віл. ЗЯМЛЯ'К м. Араты. Адзін назовіць зямляк, другі — артай. Малькуны 1гн. ЗЯ'ПКА ж. заал. Берасцянка, зяблік. Зяпка крычыць на непагаць. Валынцы В.-Дзв. ЗЯ'ПЛА м. i ж. экспр. Тое ж, што i з я в а л а 2. Халадно на вуліцы, ён разявіць свае горла, як зяпла. Кіралі Шчуч.; параўн. літ. žiopla тж'. ЗЯ'РКА н. Тое ж, што i зял б. Патруху с сена абмяшаюць мукой i курам даюцъ, там зяркаў многа ад травы. Ракаўскія Швянч. Канапляныя зяркі. Малькуны 1гн. ЗЯРНГЧКА ж. Тое ж, што i з а р а н а ч к а. Ест ранна i вячорна зярнічка. Старыя Смільгіні Воран. ЗЯРНО', ЗЯРНЁ, ЗЯРНЯ' н. 1. Зерне, каліва. Узяў адно зярно i паспрабаваў на зубы, ці сухоя. Гемзы Шальч. Зярнё насажу i вырасця груша. Быстрыца Астр. 2. Ядро арэха. Зярнё ў арэху. Рыбчына Віл. Зярня ў гарэху вялікае. Масілавічы Сл., Альхоўка Навагр., Мсцібава Ваўк. 3. Збожжа. Зярно надвясці нада. Старыя Трокі Трак. ЗЯРНКУК м. 1. Тое ж, што i з ярно 1. Зярнюк у коласе. Зярнюк налівая. Як зярнюк цвёрды — налівая. Старыя Смільгіні Воран. Зярнюк велькі вырас. Цэлы зярнюк выходзіць. Жылі Іўеў. 2. Тое ж, што 1 з я р н 6 2. Зярнюк у арэху. Паляцкішкі Воран. 3. Спарыння. Чорныя зярнюкі памоцны. Старыя Смільгіні Воран. ЗЯРНЮЧО'К м., ЗЯРНЮЧКГ, ЗЯРНЯЧКГ мн. памянш
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

зялчаць, зялчэць, зялянкі, зярнючок
1 👁
 ◀  / 729  ▶