Завалкі завалілі горла., неік прадыхнуць. Мярэцкія Глыб. У самым горлі завалкі; яны баляць i не даюць лыгаць сліны; іх бабы душылі [выціскалі]. Баброўнікі Гарад.; параўн. літ. vilkti зацягнуць'. ЗАВАЛО'ЖЫЦЬ зак. Заправіць тлушчам. Зварыш кашу i лошку сала паложыш — заваложыла кашу. Лісна В.-Дзв.; параўн. літ. valagas ежа'. ЗАВАЛО'КА ж. Распусная жанчына. С такою завалокаю ніхто не ожэніцце. Курашэва Чыж. ЗАВА'ЛЬВАЦЬ гл. ЗАВА'ЛІВАЦЬ ЗАВА'ЛЬНЫ прым. Напружаны (пра работу). Завальна работа ўжо мінуласа. Вострава Маст. ЗАВА'ЛЬНЯ ж. Toe ж, што i з а в а л i н a. Завальню трэба апсыпаць ці апкапаць. Старыя Смільгіні Воран. ЗАВАНТУФЫЦЦА зак. Занаравіцца. Дачка завантурылася. Дакудава Лід.; параўн. польск. awanturować si§ 'скандаліць, дэбашырыць, 6y4Hiubł. ЗА'ВАНЬ, ЗА'ВАНЯ, ЗАВО'НЬ, ЗАВО'НЯ ж. 1. Toe ж, што i з а в а д з ь. Завань—дзе застаўляюць ручаёк. Рыбчына Віл. Рэчка крывая, вада ціха цячэ — кажуць: там завань. Дакудава Лід. Заваня — бухта такая. Мішневічы Шум. На рэчцы завонь—зацякае вада. Малахоўцы Бар. Былі завоні. Цяпер рэчку выраўнавалі. Завоня — калі калясом рака апходзіць. У завоні рыбу лавіў. Рудня Астравітая Чэрв. 2. Месца каля затокі, лука. Па заванях расцець валір'ян. Ідзіця завань касіць! Па завані дрыгбушчая балота. Саланое Віл. ЗАВАНЯ'ЦЬ зак. Засмярдзець. Яны, зайцы, заванялі віся. Ахрэмаўцы Брасл.; параўн. руск. завонять 'тж\ ЗАВАПНЯ'ЦЦА незак. Зацвердзяваць (пра крывяносныя сасуды). Склярос адтаго, што завапняюцца жылкі ў галаве. Солы Смарг. ЗА'ВАРАТКА ж. Дэталь у кроснах, якой замацоўваюць палатно на навоі. Завараткай закручвалася палатно на навоі. Рыбчына Віл. ЗА'ВАРАЦЕНЬ, ЗА'ВЕРАЦЕНЬ, ЗА'ВЯРАЦЯНЬ, ЗА7ВЕРЦЕНЬ, ЗА'ВЯРЦЕНЬ, ЗА'ВЕРЦЬ м. 1. Вітка з дубцоў, якой прымацоўваюць аглоблі да саней. Заваратні з дубовага дупца заварочваюць за пярэдні капыл. Рыбчына Віл. Заваратні з дупцовых вітак. Рудня Астравітая Чэрв. Заверацень з дубу ў санях; туды закладалі аглоблі i прывязвалі да капыла з двух бакоў саней. Альхоўцы Лях. Завярацянь з дупца круцілі, усаджвалі аглоблі. Малахоўды Бар. Заверцень прымацоўвае аглоблі да саней. Глівін Барыс. Завярцень закручвалі да капыла i аглоблю прыкраплялі ў санях, а цяпер крукі. Вецярэвічы Пух. Заверць аглоблю прывязвае да санак. Мачаск Бярэз. 2. Палка, пры дапамозе якой туга сціскаюць снапы. Завара
Дадатковыя словы
валірян, заваложыць, завальваць, завальны, завальня, заваліваць, заваняць, завапняцца, заварацень
3 👁