ЖУ'ЖАЛЬ Им. Шлак. Жужаль ад угля пат падлогу сыпюць, тады ў хаця суха. Жылі Іўеў. Жужаль з заводу бралі — вугаль мелкі, сыпалі пад падлогу, пол ні гніе, суха ў хаці., Жужалю хватала — цёрты вугаль выкарыстоўвалі пат памост, сушку дае. Рудня Астравітая Чэрв.; параун. польск. źuźel тж'. ЖУ'ЖАЛЬ III м. 1. Тое ж, што i ж а б у р а. Самую лепшую сукенку возміць ды ў грась, у жужаль утопчыць. Саланое Віл. 2. Лёк. Чорны жужаль ад селядцоў. Саланое Віл. 3. Наогул што-н. вадкае. Як што жытко, то кажуць — жужаль. Раскіпіць, як жужаль. Семежава Кап.; параўн. руск. жужелица шлак' (Фаем., И, 64). ЖУ'ЖЛА ж. i н. заал. Жук. Нейкая жужла паўзець па зямле. Ліена В.-Дзв., Жылі, Бакшты Іўеў. Я думала, жужла рухаецца па галаве. Напалі жужлы. Граўжышкі Ашм. Многа па зямле летая жужлы. Гемзы Шальч. Жужла такая ёсць прадлінаватая i скрыдэлцы цвёрдыя. Крэва Смарг. Жук жуком, а там нівелькія вузенькія жужлы, яны чарвей садзяць. Крэва Смарг. Усякія жужлы, казявачкі па вадзе плывуць. Быстрыца Астр. Жужла чорная, вялікая; жужла паўзе. Жылі Іўеў.; параўн. літ. zuzla тж'. ЖУ'ЖМА I, ЖУЛПМА ж., ЖУ'ЖМО, ЖУ'ШМО н. 1. Мера льну, канапель, роўная тром жменям. Лён дзялілі на жужма, пук быў звязаны, патом дзялілі яго на жужма, абівалі, вязалі ў пук, патом бралі na жужме i сцялілі. Жужма — жменяў тры, жменю дзелім на жменькі. Жужмоў пяць укладалася ў пук. Міратычы Карэл. У жужмы ставілі лён. Лён рвалі i ставілі снапкі незвязаныя, жужмы. Жодзішкі Смарг. Нарвала лёну жушму. Чаго ты такую вялікую жушму выняс з лазні? Можна нарваць жушму лёну, канаплі. Магуны Паст. 2. Вязка чаго-н. Жужма — вязанка дроў, лазы. Ухвала Круп. Жушма лазы. Магуны Паст. Узяў.жушму дроў i нясець. Kaмаі Паст. 3. перан. Вялікая колькасць. Нас кінуў бацька — такую жужму дзяцей. Саланое Віл. 4. перан. экспр. Неахайная жанчына. Жужма ты, што ты с косэй зробыла! Відзібар Стол. 5. прысл. Тое ж, што i ж м а I. Жужма, як многа чагонебудзь. Рудня Астравітая Чэрв. 6. у знач. прысл. жужмаю. Процьма. Вот там ягат, буякоў — жужмаю. Рудня Астравітая Чэрв. 7. у знач. прысл. жужмаю. Чарадой. Гэтыя дзеці жужмаю бегаюць. Рудня Астравітая Чэрв. ЖУ7ЖМА II ж. Тое ж, што i ж а м ё р ы н ы. Жужма: выжымкі ат канапель, смітану выжму, а выжымкі — жужмы. Глівін Барыс. ЖУЖУ'ЛАЧКІ мн. Самаробныя дзіцячыя цацкі з касцей. Некалі з двух касцей рабілі жужулачкі: прадоўовалі дзюрачкі, у іх уцягвалі нітачкі. Крэва Смарг.; гл. ж ў ж л а
Дадатковыя словы
жушмо, жўжмаю, прадоўбвалі
2 👁