Скарбы народнай мовы (2005)

я'ма, i коро'ва туды' провалі'ласа за'днші нога'мі. Сын поба'чыў, прыбе'г у ха'ту i ка'жэ: "Ta'my, ma'iny, на'ша коро'ва сэдзі'т ". 3 того' ча'су i ка'жут "сэдзі'ш бы Ю'дэлева коро'ва". СЯДЗЬ (ЛЯЖ) КРЫЦОЮ. Сугіакойся. Чого' ты крычы'ш, бы рэ'заны. А ну; сядзь кры'цою! ТЭШТЦСА (пераносны сэнс). Рабідь што-небудзь вельмі павольна. Hy шо тыўсэ тэ'лішса, подава'й се'но хучэ'й. УЛЕЗЛО Ў ОЧЫ. Трапілася на вочы i не забываецца. Мне mo'e полотно' гэ 'так учо'ра ў о 'чы ўле 'зло. У О'ЧЫ ЛЕЗЦІ. Надакучваць (лезці як дым у вочы). Одчэпі'са i нэ лезь мнеў о'чы. ХВОРОБА (ХАЛЕPA) ЁГО' (ТЭБЭ) ЗНАЕ. Не ведаю (чорт цябе ведае). Хворо'ба ёгозна'е, дзе вон подзеўса. ХОЦЬ БЫ ДЗІЧКІ. Усё роўна (хоць мак сей). Я ёму' крычу', крычу', а ёму' хоць бы дзі'чкі. ХОЦЬ ДО РАНЫ ПРЫКЛА'ДВАЙ. Добры, сгіагадлівы ў пераносным еэнсе (хоць да сэрца прыкладай). Тэбэ\ Якоў, як гпобе' шо трэ'ба, хоць дора'ны прыкла'двай. ХОЦЬ ЖЫВЬГ Ў ЗЭМЛЮ ЛЕЗЬ. Вельмі цяжкае становішча (лажыся ды памірай). Ну i шо мнеробі'ці, хоть ты жывы 'ў зэ'млю лезь. ХОЦЬ 3 КОЛЕНА ВЫ'ЛАМІ. Здзейсніць любымi сродкамі (хоць ты дой быка, але дай малака). Прычэпіўса вон ўчо'ра до мэнэ', хоць з колена возьмі' i вы 'лат. ХОЦЬ КОЛ НА ГОЛОВЕ' ТЭІНЫ' (ХОЦЬ ТЫ ЁМУ' ЛОПАТКУ ОТПОРЫ'). Гаворыш чалавеку, а ён не хоча разумець (як да сцяны гаварыць). Упё'рса вон учо'ра, хоць ты ёму' лопа'тку отпоры'. Cmoi'm i cmoi'm на своём. ЧЭРЭЗ НОГУ'. Рабіць абы-як (стук, грук, абы з рук). Ты ўсэ, Сэмэн, чэрэ 'з ногу ро 'біш. ШО Ў ГО'ЛОЎ КОННЭ. Рабіць ці гаварыць, што прыйдзе ў розум (розум свінні з'елі). Стэпанучо'ра говорыў, шо ёму' оно'ў го'лоў ко'пнэ. Ж НЭ ЕУ, ТО НЭ МОГ, А Ж НАЕЎСА, ТО КОБ ЛЁГ (прымаўка). Галоднаму працаваць цяжка, але пад'еўшы добра i адпачыць. Ж ОПАРАНЫ. Рабіць нешта вельмі хутка (як варам абліты). Чого' ты бэжы'ш, бы опа'раны. Ж ПОШОЎ, ТО ЗВОН ГОЛОВУ ПРОБІЎ. Адсутнічаць вельмі доўга. Ж ЦЫГАН НОВЭЧЭРАЎШЫ. Рабіць з неахвотай ці адкладваць справу на потым (заутра ў тую пару, калі рак гіаляціць з вады на тару). Ну ты со'ні i даў, як цыга'н повэчэ'раўшы