Народная словатворчасць (1979). А. А. Крывіцкі, І. Я. Яшкін

 ◀  / 337  ▶ 
разраду ў асноўным назоўнікі агульнага роду, якія маюць пры сабе дапасаваныя словы ў форме мужчынскага або жаночага роду ў залежнасді ад таго, які пол характарызуецца ў пэўнай моўнай сітуацыі. Напр.: асталдпіна — назоўнік агульнага роду, утворан ад формы мужчынскага роду асталоп; бъдлша (у знач. 2) — назоўнік агульнага роду, утворан ад формы жаночага роду бъдля. У дадзенай трупе паказчыкам таго, хто, мужчына ці жанчына, характарызуецца ў пэўнай канкрэтнай сітуацыі, з'яўляецца толькі кантэкст (y прыватнасці, дапасаванае слова). У гэту трупу ўключаны павелічальныя i ўзмацняльныя словы, хоць яны прынцыпова адрозніваюцца значэннем суфікса. У першым выпадку ён паказвае ацэначна на памер прадмета сярод іншых прадметаў, a ў другім выпадку гэты ж суфікс прыдае таму ці іншаму аб'екту выразнасць. Адна i тая ж словаформа можа мець у адным канкрэтным выпадку павелічальнае, a ў другім узмацняльнае значэнне. I ў гэтых выпадках усё залежыць толькі ад кантэксту. У адрозненне ад іншых груп лексікі, якая амаль уся нейтральная ў межах гаворкі, словы гэтага разраду ўсе экспрэсіўныя, стылістычна афарбаваныя. Таму пры кожным слове гэтай трупы даецца намета ў залежнасці ад афарбаванасці слова. Асталопіна, баволіна, балбёсіна, балдуіна, балдэсіна, баслуіна, валуіна, дуралёіна м. i ж., груб.— дурань, да крайнасці тупы (Што ты дъпъта'гсся ў гэтый асталопіны. Алі такі асталопіна, кап калі хоць падумуў гълавой, што i як нада зробіць. Aŭ, якій баволіна дурный, шпънятный такій, хоць i старый чълавек. Во балбесіна, дъг балбесіна. Aŭ, які балдуіна дурны. Сціхні ты} балдэсіна ты дурная! Чаму ты можыш наўчыць такога баслуіну? Ня слухъищ вы гэтъга валуіну. Дуралеіна, ні кръчы, што ты ў лесі?); блъгицша м. i ж з н е в а ж. — благі, дрэнны чалавек; бръдзяжъна м. i ж., зневаж.— кепская, гадкая асоба; зородлівая жывёліна (Гэтъд бръдзяжъна, куды хочыш табе ўлезіць); бъдлша— 1. ж., зневаж. Гультаяватая, старая жывёліна (Бъдллщ такую i зъпръеаць ня хочыцца. Г эта бъдлша ўжо чуць лыткі цігаіць). 2. м. i ж., груб. Дарослы ці стары чалавек, учынкі якога не заслугоўваюць павагі (Бъдлша гэнън узнова п'яный въла
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

абекту, асталбпіна, балдўіна, баслўіна, блъгйцша, валўіна, дъпътагсся, збродлівая, зяўляецца, пяный, слухъйщ
3 👁
 ◀  / 337  ▶