Народная словатворчасць (1979). А. А. Крывіцкі, І. Я. Яшкін

 ◀  / 337  ▶ 
Падзёншчъна—падзённая праца; пиншчъна—1. Пры прыгонным праве дармавая прымусовая праца сялян на пана. 2. Прыгоннае права; пъгалдушчъна н.— рэзанне свіней, парадкаванне мяса i сала, затым выпіўка са свежыной. 9. Словы са значением часу. У гэту трупу аб'яднаны словы, што называюць некаторыя грамадскія з'явы, звязаныя з пэўным часам або якія адбываюцца пэўны час, ці называюць, характарызуюць сам час, на працягу яко га што-небудзь адбывалася або адбываецца. Колькасць гэтых слоў вельмі малая. Дъутна — даўні час; пиншчъна — час паиавання паноў у Заходняй Беларусі (да 1939 г.); сълдаччъна— салдатчына, служба ў арміі; часіна — часіна, няпэўны, невялікі час. 10. Словы са зборна-прадметным значением. Гэта назоўнікі, якія абазначаюць зборныя прадметы, сукупнасць прадметаў ці асобных частачак як адзінае цэлае, называюць расліны, гародніну, адходы ад культур, матэрыял, вырабы, жывёлу. Многія назоўнікі гэтай трупы маюць адначасова значение адзінкавасці i зборнасці. Падаюцца i аналізуюцца такія словы ў трупе адзінкавых i ў трупе зборных па першаснаму значению. Асачына, асачыніна, асянчына, асянчыніна — асака; атавіна — атава; ахрап'іна — ахрап'е; бабовіна — сцябліны бобу; бацвшніна — бацвінне, націнне буракоў; бъдлша, събичъна — грубае, з тоўстым сцяблом сена, трава (якую не хоча есці жывёла); бъдлша — жывёла; бярэзіна — кара ад бярозы; вотръна — вотруб'е; гародніна; гардхъвша— гарохавая салома; грыжъна — бручка; дзічына — дзікая, грубая трава (якую не хоча есці жывёла); дъоръна — хлеб, збожжа; зв1ръна — звяр'ё; зілянчына — зеляніна, зялёныя плады, агародніна; ізрэбніна — адзенне, посцілкі i г. д. са зрэб'я; 1ръна — ярына; крамніна; кърмша — корм; лучына — лучыны для распалю; ляшчына — ляшчына, арэшнік; морквіна — морква; мучнша — мучное; мякша; пушнша; пшдніна, пшэніна — пшанічныя вырабы; скаціна, скацініна — скаціна, жывёла; сълъмша — салома; тухляціна — тухляціна, тухлыя, недабраякасныя прадукты харчавання; усячъна — усячына, усякія пэўныя прадметы, прадукты i г. д. у сукупнасці; шчац'ша — шчацінне. 11. Словы з узмацняльным значением. Словы гэтага
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

абяднаны, ахрапе, ахрапіна, вбтръна, вотрубе, дъбръна, звярё, зрэбя, зявы, мбрквіна, пйншчъна, събйчъна, шчацша
1 👁
 ◀  / 337  ▶