Народная лексіка Гомельшчыны ў фальклоры і мастацкай літаратуры (1983)

 ◀  / 177  ▶ 
нала зелянець неба, на яго зеляніве ўжо добра акрэслівалася нязвычнае, жорсткае перакрыжаванне крат. Мел., V, 106. ЗЕ'МЯЦ м. Пчаляр. Дак раз один земяц, Мартын — богатый, потов у лес пчол своих проведать. Рам., БС, III, 48; Гом. ЗЕ'УРА ж. Прорва, адтуліна. Яна як бы ажыла, у момант нібы пры бляску маланкі, убачыла пясок, гліну, цёмную зеуру ямы, убачыла, даўмела нанова, жахну лася. Мел., VI, 37. Тады на заводзе былі ўсяго дзве печы. Рабочыя саматугам вазілі ў іх ненасытныя зеуры на тачках торф. Дан., НД, 121. ЗЖУРЬГЦЬ зак. Змаркоціцца. Казак чернобровый, што тебе зжурило? Рам., БС, I—II, 5; Перарост Гом. ЗЖ У'ХНУЦЬ зак. Высахнуць. Травы няма: тая, што сям-там узрасла — пажарац, лапавусік, мучка,— зжихла І зжойкла. Сач., БРВ, 18 ЗЗЯ'БІЦЬ зак. Замарозіць. ё н ня борджы на ходу, Ззябив жонку на ляду. Шпіл., ППБК, 41; Маз. З'Ш А'ЧЫ ЦЦА зак. Перайначыцца, стаць інакшым. Першым жаданнем, якое ўладна адчуу у сабе, было кінуцца ў кусты, схавацца, зЧначыцца. Нав., ВС, 116. За гэтыя пятнаццаць год, якія Мітрафан не быў у родных краях, усё зЧначылася. Саб., ЗПД, 58. ЗГРКАЦЬ незак. Паглядаць, кідаць позірк. Біятокі гэтай нянавісці, мабыць, адразу ж дайшлі да той, i яны зіркалі адна на адну ваўчыцамі. Шам., ВТБ, 329. ЗІХА'ЦЬ незак. Бліскаць каротка, імгненна. Маланка цяпер зіхала амаль бесперапынна. Дан., МН, 133. ЗІХ Н У ЦЬ зак. Бліснуць каротка, імгненна. I рантам зіхнула думка: Ipa, яе Ipa закахана ў Тараса. Шам., IV, 157. зіяць незак. Ззяць (ад радасці, шчасця). Молодый хлопчичекь На конику еде, Як сокол летае, Як совнышко зіяе. Дамб., ООМГ, I, 556; Рагінь Раг. ЗЛАБГЦЬ (злобить) незак. Злаваць. А теперь вы мне не кажите, Мойго серца не злобите. Дэмб., ООМГ, I, 570; Рагінь Раг. ЗЛ АТА ДА ж. Згода. I калі хочаш з мужыкамі жыць у злагадзе, асиерагайся изяць лішняе. Сач., Д, 143. ЗЛАДАВА'ЦЬ зак. Злажыць, спакаваць. На раніцу, калі трэ было ісці на лекцыі, Заранка зладавала ў чамадан, у клунак усё сваё, што было ў інтэрнаце, i начала развітвацца з дзяўчатамі. Саб., БАС, 138. ЗЛАДЗЕЯВА'ТА прысл. Жулікавата. Мінуўшы некалькі хат, нікога не сустрэўшы, Ключнік азіраецца i заўважае, як дзед, зладзеявата азіраючыся, выбіраецца з-за хлява. Нав., CT, 72. Параўн. з л а д з е й к а в а т а. ЗЛАДЗЕЙКАВАТА прысл. Toe, што з л а д з е я в а т а. Толік, зладзейкавата зыркнуўшы на старога Дзяніса, адпаласаваў з буханкі, што ляжала на стале, ладны акраец i вымеўся на вуліцу. Дан., ЗА, 80. ЗЛАДЗЮ ГМА'Н м. Чалавек зладзейскіх намераў, злоснік, вораг. Не які-небудзь ваўчок-смарчок, a сапраўдны лясны зладзюгман, драпежнік. Сач., ЧН, 191. Бач, на гарэлку як накінуліся, зладзюгманы. Шам., V, 463. Не раз чуў яшчэ да жаніцьбы, што людзі npa іх, зладзюгманаў, казалі. Сач., Д, 9. ЗЛАДЗЮ ГМ А'НІЦЬ незак. Ліхадзейнічаць. Мароз зладзюгманіць. Завея. Наўр., ГС, 12. ЗЛ АЖ Ы Ц Ц А зак. Паспадзявацца, даверыцца. Ён тады злажыўся на яго другі раз. ЧК, I, 246; Мяркулавічы Раг. ЗЛАЖ Э'ННЕ (зложеніе) н. Род (сям'я). Были яны дужо з бедного зложенія: a покуль етых сьшоў порасців, бедзяк моцно став. Рам., БС, III, 228; Нісімкавічы Раг. ЗЛГТАСЦЬ ж. Злітнасць, цэлас
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

зеура, ззябіць, зладаваць, зіхаць, сямя, ухнуць, энне
8 👁
 ◀  / 177  ▶