Народная лексіка Гомельшчыны ў фальклоры і мастацкай літаратуры (1983)

 ◀  / 177  ▶ 
ЧОга ў яго няМа ад бацькоўскай шчыгульнасці: часта ён мурзаты, летнік ці кашуля ў масляных плямах. Рак., СЛС, 111. ШЧЫГУ ЛЬНЕНЬКА прысл. Ласк. Толькі-толькі, ледзь-ледзь. Гэтага шчыгулъненъка хапала толькі на тое, каб есці сухі хлеб ды раз у два дні талерку якога гарачага варыва. Саб., ЗПД, 159. ШЧЫГУ'ЛЬНЫ прым. 1. Тое, што ш ч ы г у л i с т ы. Спрытны І ўсмеімлівы, у чорненькай берэтцы, хлопец шчыгульны i бывали, ён перш за ўсё вывешваў на відным месцы афішу. Рак., СЛС, 74, 2. Грацыёзны, зграбны. Накінуўшы пінжак, Расціслаў абняў правай рукой тоненькую, шчыгульную Лорыну талію. Саб., I, 159. ШЧЫКІТА ЦЬ (щекитаць) незак. Шчабятадь. Щекитала ластушка на заре, заплакала девочка на мори. Рам., БС, I—II, 16. ШЧЫПАТО'СЦЬ ж. толькі адз. Скруха. Аддай дочачку, куды хочацца, Ой i ой люлі, куды хочацца.Щ за старага, ці за малага, Ой i ой люлі, ці за малага. Што й за старага — сухатосць мая, Ой i ой люлі, сухатосць мая. Што й за малага — шчыпатосць мая, Ой i ой люлі, шчыпатосць мая. ПК, 172; Рудня Сталбунская Ветк. ШЧЫПА'ЦЬ (щипать) незак. Рваць. И як буду ў субор ехаць, каб яблоны цвели, а як с субору — каб я яблоки щипав и ев. Рам., БС, III, 169; Мяркулавічы Раг. Повьев куму в виноград: «Щипли, кумка, ягодки». Шэйн, III, 389; Ельск Маз. ШЧЫРУ'ХА ж. Жанчына працавітая. Шчыруха. Ростам усяго два вяршкі, a i подлогу памые, i вады прынясе, i яшчэ карову падоіць. Дан., Н, 61. Ш ЧЫ РЭХЕНЬКА прысл. ласк. шчыра. Бяжыць яна скарэсенька, Просіць бога шчырэсенька. РП, 152. шчэпгць зак. Сашчапіць,. Той господар шчэпіў рукі, да кажэ. БКЭ, № 20; КаМаровічы Маз. Маць як угледзела, да шчэпіла рукі, да стала голосіць по дочцэ. БКЭ, № 13; Камаровічы Маз. ШЧЭ'РБАЧКА (щербочка) ж. памянш. зазубінка, шчарбінка. Горщочак кипить, сы щербочки льлетца. Рам., БС, I—II, 183; Балотня Раг. ШЫБАНУ'ЦЬ зак. 1. Хутка пайсці, пабегчы. Аксеня перадыхнула І шыбанула далей ад гэтага месца. Лупе., ВТ, 228. Малыя, што корпаліся ў пяску, шыбанулі па дварах. Лупе., П, 41. 2. Кінуць, шпурнуць. Ды ён забягае ў склад, дзе солі кулі, хватае па дзесяць мяхоў зразу i шыбануў ёй у рот. ЧК, I, 70; Рудня Чач. ШЫБА'ЦЬ незак. Хутка ісці, шыбаваць. Параўняўшыся з намі, яна кідае нам кароткае «дзень добры» i ужо шыбае далей. Лупе., ВТ, 175. ШЫГАЛЛЁ н. толькі адз. Зборн. Ігліца. Лад лёгкім крокам жанчыны патрэсквала шыгаллё. Саб., БАС, 14. Скажи ты, якая прага да сонца, святла: ядраныя капелюши зялёнак успучвалі над сабой пясок з шыгаллём. Дан., Ж, 176. Ш Ы ЗАР м. Заал. Голуб дзікі. Данеслася турканне шызара. Дан., НД, 48. ШЫЙКА ж. Закомінак. Лямпа з прыкручаным кнотам стаіць у самай шыйцы. Нав., В, 17. ШЫКО'ЗНЫ прым. Шыкоўны. Затое падасінавікі ў чырвоных шыкозных капялюшыках на ніжэйшых мясцінах можна было напаткаць часта. Дан., НД, 29. ШЬГЛЕГА ж. толькі адз. Тонкія пруты, розгі. Яўстрат скрывіў набок галаву i, тоячы ў кутках губ тонкую, трошкі прыкрую ўсмешку, пачаў падбіраць шылегу — дубец да дубца. Рак., СЛС, 69. ШЬГЛЕЖЫНА ж. Тонкі, прут, лозга. Яўстрат неяк крива пасміхаецца, шукае вакол сябе ў абрэзках нож, каб затачыць шылежыну. Рак., СЛС, 70. А каб не скінуў яе, крыли шылежынай пра
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

шчыпаць, шчэрбачка, шыбануць, шыбаць, шўкае
9 👁
 ◀  / 177  ▶