Народная лексіка Гомельшчыны ў фальклоры і мастацкай літаратуры (1983)

 ◀  / 177  ▶ 
на белым pijuiHW iKij стояв. Шэйн, III, 400; Дзякавічы Маз. РАДЗЕ'НЦА (раденде) н. ласк. радио. Ой девочка, мое серце, сховай мене под раденце. Шэйн, I, 453; Н.-Дзятлавічы Гом. РАДЗІ'НА (родзина) ж. толькі адз. Радия, родзічы, сваякі. С субботы на недзелю ў годзину Собрав Никипорко свою родзину: Нехай моя родзина сберецца. Шэйн, III, 402; Дзякавічы Маз. Параўн. с в о й с т в а. РАДЗГНАНЬКА ж. Ласк, да рад з i и а. Молодзенька Оксенька, Выйдзи из камороньки, Вынеси калиноньку, Привитай всю родзиноньку, Близкую, далёкую, богатую и убогую. Шэйн, III, 441; Дзякавічы Маз. Параўн. р а д з i и к а. РАДЗІ'НАЧКА (родиночка) ж. бат. ласк, назва расліны, з дапамогай якой прыварожваюць каго-н. Пойду в поле гуляти Родиночки шукати; Не найшла я родинки, Знайшла в поли былинку. Радч., ГНП, 153; Гом. РАДЗГНКА ж. толькі адз. Тое, што р а д з і н а н ь к а. Ты, сырая маць-зямелька, Ты ж мяне acipaціла: Узяла татку, узяла мамку, Узяла маю ўсю радзінку. ПНСА, 230. РАДЗГЦЬ ірадзіць каравай — убіраць каравай, турбавацца пра яго прыгажосць (на вяселлі). Ой, як мы свой каравай радзілі — У зелены бор па кветкі хадзілі. ЛБВ, 105; Малешаў Жытк. РАДЗЮ 'ЖНЫ прым. Дзяружны (зроблены з дзяругі, радзюжкі). Вн сплёў сабе лыкавыя лапці i перакінуў цераз плячо радзюжную торбу. Краўч., НХП, 9. РАДО'НАК (родонок) м. Сваяк. Слава Богу, што мой род богатый; ик пойду я к родоньку у гости. Рам., БС, I—II, 25; Перарост Гом. РАДЬГ:ад радоў — ад нараджэння. Мне ад радоў да пяць гадоў. КЖЧК, 42; Гом. РАЖА'НЯЙКА (рожаньяйко) н. Ласк, кароткія вілы дЛи йерадачы снапоў. А й ў сыры буор и с прысадзяйком, А й ў чыстэ поля и з рожаньяйком. Д-3, ПП, 144; Красная Воля Маз. РАЖО'Н м. Кол, шост, палка. Паиюу Каваль к рацэ, узяў доўги ражон да й тыкае ў воду, выбирав, гдзе глыбей. Серж., СРБП, ПО; Лучыцы Маз. РАЖО'НЫ (рожоный) прым. Тое, што р а д ж о и ы. Дак ана плачэ: да як жэ мне за рожонаго бацька замуж ісці. БКЭ, № 42; Рэч. РАЖЫ'НА ж. Кветка ружы. Ішоў Колечка беражынаю, знайшоў ветачку пад ражынаю. ПНСА, 25. РАЖ Э'НЦА н. Памянш. да р аж о н. «Вясна, вясна, Што вынесла?» — «Дзеўкам красенцы, А хлопцам ражэнцы». ВП, 131; Прыбыткі Гом. РАЗАПЯ'ЦЬ зак. Распяць (нацягнуць). Сабралісе дзеці, ценято настроілі, разапялі перэд озеродом, сталі гоніць. БКЭ, № 28; Камаровічы Маз. РАЗАРВА'НАСЦЬ ж. Перан. Адсутнасць душэўнага спакою. Стаміўся я. Ад маны гэтай, ад гэтай разарванасці. Мел., IV, 86. РАЗЫ Я КА аг. Забіяка, задзіра. Холостый парань-бурлак, горкій разбіяка. Рам., БС, I—II, 149; Перарост Гом. РАЗБУРА'ЦЦА незак. Раджаць. Анюта, Люба не разбуралася яшчэ? Шам!, V, 206. РАЗВА'ЖКІ прым. Разважны, разважлівы. Як у мене молодаю дай разважка голова; Что разважка голова,— разважати буди. Радч., ГНП, 235; Гом. РАЗВА'ЛІСТЫ прым. Пышны. В усы мае, в усы, развалісты вусы. ЖП, 40; Карм. РАЗВО'ДНЩ А ж. Жанчына пасля разводу, скасавання шлюбу. Трэба гэтай разводніцы Paice паказаць інтэлігентнасць i вытрымку. Нав., Б, 71. Параўн. р а з в я д з ё н к а
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

длй, радзенца, радзіна, радзіначка, радонак, ражаняйка, ражоны, разапяць, разарванасць, разбурацца, разважкі, разводнщ, энца
3 👁
 ◀  / 177  ▶