Народная лексіка Гомельшчыны ў фальклоры і мастацкай літаратуры (1983)

ляьёц. Рам., БС, IV, 109; ВасільеўкаГом. ПО'ДПАЛ м. Падполле. Тады дзед адчыніў подпал, патушыў святло i схаваўся з бабай на печ. КЖЧК, 185; Гом. 1КУДПЛ ETAK ж. Подплетка (тыла для падплятання лапцей). Ён корпаўся з выслізганым вастрадзюбым подплеткам i лазоваю дзяжкаю — плёў лапаць. Мел., V, 87. ПО ЖНІШ ЧА н. павел. пожня. За акном змянялі адзін аднаго малюнкі позняй восені, бадай, сажай прывабнай пары года — вось павольна праплыло шырокае пачарнелае пожнішча. Краўч., НХП, 91. ПО'КАЦЦА незак. Лопацца, рвацца. Я вязу, a вяроўкі покаюцца. ЧК, II, 220; Раг. ПО'ЛАМА н. Полымя. Бача, што агнянае полама наслана на яго. ЧК, I, 254; Мяркулавічы Раг. Як жа мне астанавіць полама ў горадзе, у твайго бацькі? ЧК, I, 253; Мяркулавічы Раг. П(УЛЕНЬКА (поленько) н. naмянш.-ласк. поле. Бусы мое бусы, развалисты в усы, яны поленьком ишли, разговаривали — тишай/ Рам., БС, I—II, 206; Гом. ПО'МАСТ (помост) м. Падлога, памост. Посыпалісе по хаце, так i помосту не знаць. БКЭ, № 30; Камаровічы Маз. ПО'МНЫ прым. Памятны (незабыўны). Аня стала апавядаць пра дзевяць дзён, што аддзялялі яе ад той помнай раніцы, калі яна развіталася з Арынай. Мел., I, 158..../ ў гэтае лета людзі чулі не такі далёк/ подых той помнай восені І зімы. Мел., VI, 7. ПО'МСТЛШ АСЦЬ ж. Помслівасць. Дадайце да гэтага жаночую помстлівасць. Гам., ША, 217. ПО'ПРЫЧ прысл. Потым. Ну, той полез, узяв зямли у руки и попрычь у рот. Рам., БС, IV, 1; Вылеў Гом. ПО'ПРАДКІ мн. Вячоркі. Радч., ГНП, 21; Гом. П О РАЦ Ц А незак. Корпацца, капацца. Галя доўга жыла ў бабулі Арыны — матчынай маці, а калі вярнулася дадому, застала ў хаце незнаёмую жанчыну, якая поралася пры печы І адразу ж падала на стол ёй, Галі, полудзень, сказаўшы: «Еш, дачушка, еш!» Саб., БАС, 21. // Рабіць што-н. марудна. Паслухаў Микола мужика, засучивъ свитку и полез у гразь; поравсь, поравсь и вытяг воз мужицкій. Рам., БС, IV, 15; Гом. Параўн. п орка ц ц а. ПО'РКАЦЦА незак. Тое, што пора ц ц а. Яго жонка, гарбатая Настуля, поркалася ля печы. Дан., Ж, 9. ПО'РСТКА прысл. Хутка, жвава. Ніхто, безумоўна, не адгукнуўся порстка на заклік Будыкі знаёміцца, толькі лена павярнулі галовы. Шам., V, 11. Маладыя — што маладыя коні: бяруць з месца порстка, шпарка, шчыра, але хутка выдыхаюцца i часам спатыкаюцца. Шам., ВТБ, 148. ПО'РУЧКІ прысл. Поруч. Идзе кале лесу: бачыць, аж месяц идзе поручки з им. Серж., СРБП; Лучыцы М|аз. ПОТКАН I (поскони) м. Тое, што п л о с к а н і. Пріехали черти наши поскони терти: потерли, помяли и девочку отобрали. Рам., БС, I—II, 340; Гом. П О Т Л У Х м. Чутка. Можа таму i пусцілі па вёсцы нядобразычлівыя языкі послух, што ж, вядома ж Дарадзей — нейкі бязладны. Дан., МН, 21. ПО'ХАПКАМ прысл. Спехам, вельмі хутка, спяшаючыся. Сярод шалёнага гону Ганна похапкам адбегла ад іншых. Мел., ПН, 27. На расцярэбленай лініі Лугавы рабіў усё подбегам, похапкам. Дан., ЗА, 57. ПО'ХМАРКА ж. Хмарка. Хмара, што ўчора абцягнула сяло, парвалася на похмаркі, яны збягалі за лес. Кап., СЖЛ, 12. ПО'ШАПАК м. Шэпт. Але мяне слухалі, i тая насцярожаная цішыня, у якой толькі зрэдку чуу