Народная лексіка Гомельшчыны ў фальклоры і мастацкай літаратуры (1983)

ПАЧАКА'ЛЬНЯ ж. Зала чакання (на вакзале). Наступиы ішоў толькі пад раніцу, а ў пачакальні вакзала i без нас было поуна людзей. Сач., БРВ, 222. ПАЧАСЦРЦЬ зак. Пашчасціць, пашчаслівіць. Чаму гэтак здарылася — пятроўцы ведаюць: не пачасціла ей у асабістым жыцці. Рак., СЛС, 107. ПАЧО'ПАЧКА (почёпочка) ж. памяти. вочапка. Да станьте вы ведры каменея, А коромысел явором, А почёпочки травою, А я, молода, вербою. Радч., ГНП, 7; Гом. ПАЧОЎГАЦ Ь зак. Пакрочыць, пайсці па чым-н. гразкім. 3 косамі цераз плячо ўдваіх пачоўгалі па мокрай траве, цераз пакошу. Мел., VI, 104. ПАЧЫ'НКА (починка) ж. Пачынак. Ци ж я табе не напрала За год три починки? Шэйн, III, 212; Навасёлкі Гом. ПАЧЭРЫ ЦА ж. Падчарыца, падчарка. Вышоў ацец на двуор i скінуў шапку, І вышла жонка его, тая што прогнала сваю пачэрыцу. БКЭ, № 13; Камаровічы Маз. ПАШ АЛЫ ГА'ЦЬ зак. Пакрочыць шырокімі шагамі. Адам, пакінуўшы вогнішча, моўчкі пашалыгаў na цаліку на дарогу. Рак., СЖЛ, 140. На вуліцы надвячоркам выйдзеш, па вёсцы пашалыгаеш. То з тым, то з гэтым спаткаешся. Сач., П, 9. А як дзе спадніцу ўбачыць, то i пашалыгаў услед. Сач., ЧН, 241. Скончылася тым, што Марынчук накінуў на плечы старога свой новенькі цёмна-сіні плашч, i той пашалыгаў паўз дарогу, бульбоўнікам, высока naдабраўшы крыссе адзежыны. Рак., БВ, 35. ПАШ КАЛЯ'ЦЬ зак. Адчытаць, прабраць, вылаяць, зрабіць вымову за што-н. Тэкля добра naшкаляла Дарафея, што ён у свой час не запрасіў старшыню на бяcedy. Саб., ЖЗ, 32. ПАШКА НДЫБА'ЦЬ зак. Пайсці кульгаючы. / Амелька спрытна пашкандыбаў na вуліцы далей. Краўч., НХП, 11. Пека падхапіўся i, угнуўшы галаву ў плечы, паціху пашкандыбаў у двор. Нав., В, 35. ПАШКУМАТА'НЫ дзеепрым. Парваны на шматкі. Пашкуматаныя ветрам, халодныя да свінцовага бляску хмары імкліва ляцелі над горадам. Шам., VI, 7. ПАШМАТАВА'ЦЬ зак. Парваць на шматкі, пашкуматаць. Галя пашматавала пісьмо... i кінула. Саб., БАС, 10. П АШ Н ІЦ А ж. Збожжа, збажына. «Дзе ж ты быў, Ілля, Дзе пахаджываў?» — «Я па полю пахадзіў, Жыта парадзіў, Жыта пшаніцу, У сякую пашніцу». ЗП, 170; «Як пайду ў чацвер на ўвесь дзень, Да ўзрадуюцца жыта, пшаніца I ў полі ўсякая пашніца, I хазяін у доме». ЗП, 201; Гом. Параўн. па шня. ПА'ШНЯ ж. Тое, што п а ш н i ц а. Да огледзеў, што ў гумне, а там поўнае бочкі пшэніцы, жыта, усякай пашні. БКЭ, № 20; Камаровічы Маз. «Что ж, бабушка, в этом узелке?» — «Усякая пашня». Шэйн, III, 385; Ельск. ПАШ ТАВГК м. Паштальён, паштар. I міжвольна прыгадваецца жаласная песня пра паштавіка. Лупе., ВТ, 50. ПАІІІТА'РКА жан. да паштар. Паштарка Анюта ўчора лоўка падкаціла на веласіпедзе да ганка Аграфены Кандратаўны i крыкнула... Дан., ЗА, 108. ПАШЫБА'ЦЬ зак. Пашыбаваць, 3 гэтаю заяваю Дуга, не зважаючы на сваю вагу i адышку, шпарка пашыбаў у сельскі Савет, дзе было праўленне. Лупе., ВТ, 18. ПАШ Э'НЦЩ Ь зак. Пашанцавадь. Гэта акружэнцы, бежанцы i палонныя, якім пашэнціла вырвацца з лагераў. Пав., СПД, 112. Нялёгка, брат, цяпер выжыць. Але калі пашэнціла, дзяржы хвост абаранкам. Нав., СТ, 219. ПЕКИ АТА' ж. Прыгажосць. Путча там не мае краю, пекната ж