Народная лексіка Гомельшчыны ў фальклоры і мастацкай літаратуры (1983)

 ◀  / 177  ▶ 
вечное покрыванье. Радч., ГНП, 12; Гом. ПАКРЫ'ШШ мн. Крошкі (маленькія кусочкі, дробный часцінкі). Галя дастала з тумбачкі пакрышні булкі i сыпанула на акно. Саб., ЗПД, 79. ПАКУДЛА'ЧЫ ЦЬ зак. Узлахмаціць, зрабіць кудлатым. Карней збянтэжана патаптаўся, пакудлачыў валасы перад люстрам, даў сабе пстрычку па носе... Шам., ВТБ, 246. ПАКУ'ЛЯ (покуля) прысл. Пакуль. Радч., ГНП; Гом. ПАЛ м. Гарачнасць, парыў, запал. Васіль гарэў перажытым палам бойкі, словы выходзілі важна. Мел., V, 45. П А Л А В ЕЦ м. Бледна-жоўты (бык). Жыу сабе дзед да баба. I была ў іх унучка, сучка, сямёрка авец І бык палавец. ЧК, I, 193; Перарост Гом. ПАЛАВГНКА ж. Анат. Ягадзіца. Маці моцна i гучна пляскала яго па голых паружавелых палавінках. Мел., V, 12. ПАЛАЖО'ЧАК м. памянш. полаг. У мяне караватка цясовая, у мяне пярыны пуховыя, у мяне падушкі цвятовыя, у мяне палажочкі бярчастыя. Б, И, 63; Перарост Гом. ПАЛАЖ Э'ННЕ (положэніе) н. Умова. Пастух бача, що дело будя плохо, ён согласив с я на яго положэнія. Рам., БС, IV; Васільеўка Гом. ПАЛАНЦАВА'ЦЬ (поланцоваць) зак. Закаваць у ланцугі. Каб мужыка, то бы поланцовалі. БКЭ, № 27; Камаровічы Маз. ПАЛА'ПАЦЬ (полапать) зак. Лапаючы, пакінуць брудны след. Апанас, Апанас, не ўваліся ў квас, не полапай нас. Шэйн, I, 114; Мелішковічы Маз. ПАЛАТНЯН ІКІ толькі мн. Штаны палатняныя. Як ляжаў ён на печы ў палатняніках, так i выскачыў. Сач., АП, 13. ПАЛЕ'ННЩ А ж. Складзеныя штабелі дроў. Напілаваў з Юрасём, цётчыным старэйшым, дроў, склаў пад паветкай дзве акуратныя паленніцы. Нав., ВС, 266. ПАЛ ЕНТАВА'ЦЬ незак. Лямантаваць. А суседка палентуе на ўсе село да так вычварае, што аж сорам казаць. Серж., СРБП, 128; Млынок Маз. ПАЛГКА ж. Сарочка, вышытая толькі на рукавах. Радч., ГНП, 2; Гом. ПАЛГИКА (полійка) ж. Жанчына, якая поле, ачышчае ад пустазелля. Да полите, полійки, Чи не дасть пан горелки, Да и пива барило, Чтоб поле говорило. Радч., ГНП, 63; Гом. ПАЛІТОНЧЫ К м., памянш. паліто, палітон. На Сюзане знаёмы рудаваты палітончык, белая вязаная шапачка. Нав., СТ, 103. ПАЛКО'УНІЧЫХА ж. Жонка палкоўніка. Валодзя, ці не да палкойнічыхі ты кліны падбіў? Шам., IV, 462. ПАЛУДЗЯННЬГ (полудянной) прым. Паўдзённы (які бывае ў поўдзень). Будем с тобой свататца, брататца, отбяром у раба божага криксы и плаксы, и дянныя, палудянныя. Рам., БС, V, 32; Сталбун Раг. ПАЛУНО'Ш НЫ (полунощный) прым. Паўночны (які бывае ў поўнач). Будзем с тобой свататца, брататца, отбяром у раба божаго криксы и плаксы, и дянныя, палудянныя, и ношныя, и полуношныя. Рам., БС, V, 32; Сталбун Раг. ПАЛЫ КНУ'ЦЬ зак. Глытнуць (есці, піць з прагнасцю, вялікімі глыткамі). Багдановіч палыкнуў няўдала: папярхнуўся, пацякло na барадзе. Партызаны глядзяць на яго непрыхільна. Нав., СТ, 129. ПАЛЯДЗЕ'ЦЬ (полядеть) зак. Паглядзець (убачыць, разгледзець). Я к нам яе мужука полядеть? Рам., БС, III, 34; Гом. ПАЛЯНГЦА ж. Булка, хлеб з пшанічнай мукі. А ў той торбе Хлеб, паляніца. ДФ, 417; Велянцін Хойн. Радч., ГНП, 13; Гом
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

ентаваць, кнуць, м<ел, пакрышш, пакуля, палажочак, паланцаваць, палапаць, палгйка, паленнщ, палкоунічыха, палунош, палядзець, полійкй, энне
3 👁
 ◀  / 177  ▶