Мова Сенненшчыны: дыялектны слоўнік (2015). Том 2

 ◀  / 409  ▶ 
ПЕРАЧАСАВАЦЬ зак. Пачакаць нейкі час. Трошку перачасую, а патом выгію таблёткі. Нямойта. ПЕРАШНІ прым. Пярэдні. Кіёк утаркаеш, зажым у пёрашнім наваг, дзе ніткі. Багданава. ПЕРАШЧУПАЦЬ зак. Перамацаць (пра ўсё, многае). Усё перашчупуў рукамі: цёмна було. Запруддзе. ПЕРВА прысл. Спачатку. Лопух вясной пёрва на дварэ жоўтым цвіціць. Фасаўшчына. Загнёт пёрва, тадьі - чалёснікі. Запруддзе. Дажыдаюі\ь с цэрквы, свянцонае na крдшцы рэжуць, пёрва яйцо ядуць, рэжуць, ядуць. Карпавічы. ПЕРВА-НАПЕРВА прысл. Перш-наперш. Пёрва-наперва галаву адрожуці [у кабана]. Галашчакіна. ПЕРВАЦЕЛЬ м. Карова першага ацёлу. Парвацёлем ацялглася. Рулёўшчына. ПЕРВАЦЁЛКА ж. Toe ж. Первацёлка - пёршы раз цялілася. Гарадзец. ПЕРВОСЕНЬКА ж. ласк. Toe ж. Первосенька - корова пёрвым цёлям. Латыгаль. ПЕРВЫ 1. ліч. Першы. Пёрвы раз відзела такую машину. Дуброўкі. Пёрвым цёлям карова. Рулёўшчына. Сыночка ні дождала пёрвага [з вайны]. Савінічы. 2. прым. Лепшы. Я ў танцах была пёрвая. Партызаны. ПЕРНІК м. Пернік. Пёрнікі бьілі жоўтыя, салоткія, бьілі i бёлінькія, усякія, разныя. Багданава, Фасаўшчына. Пёрнікі цёмныя, рухлыя, у выглядзе конікаў. Закур'е. ПЕРСТ м. 0 ПЯРСТОМ ЖЫЦЬ. Быць адзінокім, жыць аднаму. Адна пярстом жыву. Самсоны. ПЕРСЦЕНЬ м. Пярсцёнак. Як карова кроўю ддіцца, - npac пёрсцень даілі. Багданава. ПЕРХАЦЬ ж. 1. Перхаць (на галаве, у жывёлы). Луска, пёрхаць у галавё, асдбінна як малінькі рддзіцца, пёрхаці много. Заазер'е. Пёрхацъ - у гълавё, у кардвы пёрхацъ. Гарадзец. 2. Рыбная луска. Шълухаурыбы - пёрхаць ёта. Фасаўшчына. ПЕРЦІ незак. экспр. 1. Ляцецъ, бегчы. Конь прэць, як съмашэччый! Самсоны. 2. Ліцца. Вёна рванула, кроў пёрла із вёны. Нямойта, Запруддзе, Міцюкова. ПЕРЦІСЯ, ПЭРЦІСЯ незак. 1. Лезці куды не трэба. Наш тджа прэцца, мы яго - палкай [пра ўнука]. Станюкі. 2. Гнаць (машыну). Што я буду пэрцісі, так усю машыну пабю! Вялікі Азярэцк. ПЕРШ прысл. Спачатку. Перги ёлі капусту, тадьі - мяса, а тады - крупёню. Гарадок. ПЕРШАБЫТНЫ 1. прым. Першабытны (чалавек). Жывём, як першабытныя. Чуцькі. 2. н. Далёкае мінулае. 3 першабытньга звалі Мьрозьука, i бацька зваў, / дзет зваў. Марозаўка, Чуцькі. ПЕРШАГОДНІК м. Цяля сёлетняга году. Цялёнак першагоднік, як радзіўся тдлькіу гэтым годзе. Серкуці. ПЕРШАЧКА ж. ласк. Карова першага ацёлу. Первацёлка, пёршачка - пёрвы раз ацялілася. Парэчча. ПЕРШАЧОК м. ласк. Тое ж. Цялушка маладая - першачок, ня хочыць ёсці колхозную цімахвёеўку [кармавая трава]. Вялікі Азярэцк. ПЕРШЫ ліч. Першы. Свякроў памёрла на пёршы дзень Паскі. Гарадок. Варажылі: як дзёўка возьме корову за рог, малец - пёршы, за бок - срэдні, за хвост апдшні (павер'е). Дуброўкі. ПЕРЫЦЬ, ПЯРЫЦЬ незак. 1. Праць, мыць, б'ючы пранікам. А патом іх [скуты] запарывалі, пёрылі - білі праннікамі. Дольдзева. Пёрым пранікам палатнд, п
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

бючы, бўду, галавў, жывў, заазере, закуре, капўсту, мьрозьўка, павере, перачасўю, перашчўпаць, перашчўпуў, рванўла, рўхлыя, свянцбнае, такўю, ядўць
5 👁
 ◀  / 409  ▶