я ЯЗ, ЯС ли Плеценая перагародка папярок ракі для затрымання i лоўлі рыбы; ез. Ставюць пірагардтку, у сё запрудзюцъ, пакідаюць дзірачкі, язы. Фасаўшчына. Язы ставілі: ньбівалі кдлля i хваросцім плялі пляцёнь. Багданава. Яс ньзьваўся, «ъ кьнавы дзёльлі. Багданава. ЯЗЫК ли 1. Орган у ротавай поласці, язык. Кап табё язык атсох, кал табё ён атваліўся, як ты ніпраўду гавдрыш! (праклён). Міцюкова. Кап ты языком не павярнуў! (праклён). Багданава. Кап табё язык выпер, што ты кажаги! Кап табё на язык скула сёла! (праклён). Вялікі Азярэцк. 2. перан. Здольнасць шмат гаварыць. Біз языка плохая баба. Запруддзе. О НА ЯЗЫК. Пад язык, без музычнага суправаджэння. А яны на язык як сталi «рускага». Малы Азярэцк. □ Хто з языком, той i з піраголг. Марозаўка, Вялікі Азярэцк. ЯЗЫЧЛІВЫ прыли Языкаты. Мая цёшча язычлівая — ня можна жыць! Малы Азярэцк. Дужа язычлівая была баба. Нямойта. ЯЗЫЧНЫ прым. Тое ж. Яна тькая язычнъя баба! I абгаворыцъ, i аблаіць. Сянно. ЯЗЬ ли Язь (рыба). Язі i пыдязікі, ляшчы был!, плаваюцъ жывэя. Фасаўшчына. Язь - хардшъя рыба, хтръя рыба. Еслі цябё замёціла, то ты яё ні ўбачыш. Алексінічы. Яз!, як гылавёнъ, бралісі нь лшискъга жука, цуп ягд - i пувалок. Багданава. Ясъ — хітрья рыба, водзіцца ў ръках, лажыцца на дно i трудна злавіць яё. Ина, як лешч, тдлькі дліннёй i цямнёй. Сянно. ЯЗЁК памяти. Брэдніколі язькду злдвіць, плотаку рэчцы. Самсоны. ЯЙЦО н. Яйцо, яйка. Сорок яёц стбіла ліётар люньфактуры. Кляпчэва. Вужьі кладуць яйцы нъ сухілі ліёсці. Алексінічы. Нь радоўку ні спяшы несъ есь [пастуху]. Дай нагича зёсь два яйцы, стъкандк мълька, а тады прынясёш ёсці. Чуцькі. Снягща яйцы цэлыя - хърагио, а бітыя - ушчэрб нёйкі (павер'е). Ракаў Засценак. ЯІЧКА паліянш. I друг! раз яны вадзшся i друг! раз клал! я!чкі [ластаўкі]. Фасаўшчына. У курыцы нарастаюць я!чкі. Буй. о КАТОВЫ ЯЙЦЫ. Раллявая канюшына (расліна). Катовы яйцы якурасцёць, лопаецца, палёзна, яключа ня йдзёцъ. Каралевічы. ЯК злучн. 1. Як, калі. Два плац! была сітцавых i тры юпкі, якзамуш ішла. Нямойта. Кап ні баягща грому, трэба, як пёргиы рас пачуіш гролц тры разы піракульнуцца (павер'е). Дольдзева. Руччэй балъшы, а руччаёк мёншый, як въда бяжьгць. Гарадок. Як ёўні был!, тады садзілі снапы ў ёўні. Заазер'е. 2. Нібы, быццам бы. Як хто зачуруваў, заломы па жъгту. Дольдзева. Рашоткі, як сат, сідзягіь у мху. Партызаны. 3. Абазначэнне ўмоўнасці, пажаданасці; каб, калі. Як бы людзёй болей, я п нікуды ні паёхъла. Кішуроўшчына. ЯК часц. Як. Як паёду к дачкё ў Гъраддк. Серкуці. ЯКІ, ЯКЕЯ займ. Які. Бярэш якую пасудзіну i вётрыш зярно. Дольдзева. Краскай якёй палшжаш ногі качкалі, крьілы - назначаць для сябё. Буй. A якёя был!? - Абы-якёя. Серкуці. Якёй цяхнічкай? Метсястрой. Міцюкова. Якоя табё дзёла? Нямойта. Якёя i шьрсцянэя сучьілі. Леснікова. ЯКОЕ-ШТО займ. Нешта, штосьці. Якое-што прадасць, атрэзы ўсякія. Багданава. ЯКРАЗ, АКРАЗ, ІКРАЗ, ЯКРАС, КРАС прысл. Якраз. У маё дачк! якраз на ётай ёлкі вял!сі. Нямойта. Акраз то было послі Ражджыства. Каралевічы. Паўгода ікраз ні было. Малы Азярэцк. Свякроўка якрас печ татла. Багданава. А гэта было крас nipam Новым годам, нъ Каляду, нада ш i пол мыць, i ўсё дзёлаць
Дадатковыя словы
дўжа, заазере, калядў, катбвы, кладўць, кўрыцы, лшйскъга, люньфактўры, нікўды, павере, павярнўў, пасўдзіну, пачўіш, пувалбк, піракульнўцца, рўскага, язькдў, якўю
5 👁