Мова Сенненшчыны: дыялектны слоўнік (2015). Том 2

 ◀  / 409  ▶ 
ЦЯКУЧЫ прым. Цякучы (пра ваду). Вада быстра цякучая. Я ў цякучую ваду кыйалёк ураніла. Цякучая eadd — i атнясло кашалёшак. Нямойта. ЦЯЛЁГА ж. Калёсы. У ііялёгу каня запрагаю. Дольдзева. ЦЯЛЁШКІ толькі мн. Пярэдняя частка калёс (вось i два колы). Цялёшкі ў калёсах. Гарадзец. ЦЯЛЁНАК м. Цяля. Цялёнък - бычок ці цёлачка. Рассвет. Цёлка ці бычок нарадзіўся - цялёнък ды i ўсё. Багданава. Цялёнак nam каровай нёшта ні сасёць, забалёў. Гарадзец, Гарадок. С сёна цялёнак, мёншы пасля гумённіка, c салдмы бдлъшы. Хамінічы. Карова шдстым цялёнкъм, стара. Неўгадава. ЦЯЛЁНАЧАК памянш.-ласк. Цялёначак худзёнькі быў сёлетні. Партызаны. ЦЯЛЁП выкл. Шлёпаць, шлёпнуць. A тады цялёп-цялёп - двоя na балоці ідуць. Леснікова. ЦЯЛЁПАЦЦА, ЦЯЛЁПКАЦЦА незак. 1. 3 цяжкасцю ісці, брысці па балоце. Цялёпаісі па калёна ў балоці. Разуессі i na балоці na калёні ў вадзё цялёпаісся. Партызаны. Цялёпкаліся na пуза кардвы ў гразі. Латыгаль. 2. Корпацца, марудна рабіць. Дакуль вы тут будзіце цялёпкацца? Латыгаль. ЦЯЛІЦЦА, ЦІЛЯЦЦА зак. i незак. Ацяліцца i цяліцца. Цялглься карова, скора мёсіц. Нёціль — эта каторая пакрылася i не цялілася, цёльная, первацёлка. Дольдзева. Карова цялщца далжна днямі. Запруддзе. Чатьіры разы карова цялілася. Латыгаль. Карова цялілася нідаўна. Нямойта. Як будзіць усё харашо, то цёліцца. Станюкі. Карова ціляецца плоха — я пайду i памагу. Каралевічы. ЦЯЛОК м. Цяля. Гэдак цялку кьлаціць кулёш [гаворка пра прыгатаванне корму для цяляці]. Запруддзе. ЦЯЛУШКА ж. Цялушка. Цялушка - гот, а так - цялёнък. Вялікі Азярэцк. Была цялушка i кардва. Цялушка шчътащца, як лёта i зіму прагадуіш. Неўгадава. Цялутка - пакуда ні цёліцца, а патом карова завуць. Запруддзе, Дольдзева, Заазер'е, Савінічы. ЦЯЛЫІЎК м. 1. Цурбан, калодка. Атрэзан цяльпук, сядзіць нъ ягд i вёілкуй вёіць дабро. Цясішча. 2. эмац.-ацэн. Пра нязграбнага, непаваротлівага чалавека. Цяльпук - катдры непаваротлівы. Багданава. цялюх-цялюх выкл. Выгукі, якімі падклікаюць цяля. Цялюх-цялюх для цялёнка. Хамінічы. ЦЯЛЯ, ЦІЛЯ н., ЦІЛЯТЫ мн. Цяля. Лётаганік - цяля прошлага года. Карпавічы. Малыя ціляты i балыиыя. Багданава. Трохгадовых цілят глядзёла, i усё уручную. Партызаны. Стаяцъ у хлёві ціляты галодные. Цясішча. Цілят-пуюнбу глядзёў, на фёрме работаў. Жохава. □ Ласкавае ціля (цялятка) двух матък пассёцъ (сасёць). Каралевічы, Запруддзе. ЦЯЛЯЦІНА ж. Мяса цяляці. С цялёнку - цяляціна. Багданава, Вялікі Азярэцк. ЦЯМКІ, ЦЯМКІЙ прым. Цямкі, кемлівы. Цялікі чалавёк мълады. Партызаны. Нёмый смікаліст быў\ цямкій быў, што ўбачыць, усё здзёлыць. Самсоны. Дужа цямкі малец. Закур'е. ЦЯМНЁЙШЫ прым. Больш цёмны (пра колер). Пьдзялёнкі цямнёйшыя, гразнёйшыя грыбы, як сураёжы. Вялікі Азярэцк. ЦЯМНЁЦЦА незак. Цямнець. Цёмна дзёлаецца — цямнёяцца. Алексінічы. Цямнёегща, я баюся іцці на горат. Нямойта. ЦЯМНЕЦЬ незак. Toe ж. Станіць цямнёць, упацёмкьх ня здзёльіш. Сянно
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

бўдзіце, бўдзіць, вадў, дакўль, дўжа, заазере, завўць, закуре, пайдў, пакўда, памагў, прагадўіш, пўза, разўессі, уручнўю, цякўчая, цякўчую, цякўчы, цялкў, цяльпўк, цялўтка, цялўшка, цілят-пуюнбў, ідўць
3 👁
 ◀  / 409  ▶