Мова Сенненшчыны: дыялектны слоўнік (2015). Том 2

 ◀  / 409  ▶ 
ХАРЧАВІТЫ прым. Toe ж. Сільна хьрчавітыя куры. Закур'е. ХАРЧОУКА ж. Ежа. Мне до ётай харчдукі. Аткуль будзіць павышаная харчоўка? Серкуці. ХАРЧЫЦЦА незак. Харчавацца. Я хаты ні жалёю, алё вы самi харчыцеся. Запруддзе. ХАТА ж. 1. Дом, жыллё. Ня ni, ня еш, з хаты ня лезь, як мяцёліца. Вялікі Азярэцк. Укінула курыцу ў хату, каб вялося ўсё. Запруддзе. Ідзіце ў сваю хату, сядзще ў сваей хаці. Леснікова. У бацъкду была дрэнная хата. Неўгадава, Каралевічы. 2. Частка хаты. А дна хата дзяцём, а другая - стопка. Партизаны. Раныиы сёні i хата: пёрвая хата, другая хата, сёні. Гарадзец. 3. Сядзіба, гаспадарка. Тхор чатыры хаты абчысціў ад курэй. Партизаны. О НА ХАЦЕ. На гарышчы. Яшчэ адзт на хаці ё. Партизаны. Нъ хаці пралка ляжыцъ. Неугадава. О НА ХАТУ. На гарышча. Палёс нъ хату. Савінічы. □ Неусігда хата красіць вуглали, а пірагамі. Каралевічы. ХАТКА ж. Невялікі, непрыглядны дамок; хаціна. Купілі старанъкую хатку, як пажатлісі. Вялікі Азярэцк. Здзёлаў хатку i жылі. Гарадзец. Калхдз накрыў хатку, i стала баба жыць. Запруддзе, Партизаны. ХАТАЧКА памянш. У тэй хатъццы жыла, а даглядацъ німа каму - адна ў хатаццы ляжыцъ. Нямойта. □ Свая хатка, як родна матка. Партызаны, Багданава. □ Павётка ні хатка, свякроўка ні матка. Партызаны, Каралевічы. ХАТНІ прым. Які адносіцца да хаты. Хатняя мыш сівая. Багданава. ХАТОМКА ж. Клунак, ношка. Хатомку на рукі i пъшла. Хлёба там, сухарду якіх - пъшла. Фасаўшчына. ХАТУЛЬ, ХАЎТУЛЬ м. Тое ж. Во чагд навяжуць якдга клдчча - во й хатуль. Багданава. Нясу хатуль, а на зямлянцы нёмцы. Баравікі. Нясёцъ які-нёбудзь хатуль на спінё. Жохава. У нас бальшынствб хатуль дзяцёнку носяць. Я свой хатуль набрала хлёба. Во пад паху хатуль прэць. Міцюкова. Хаўтуль звізала: ifi сын будзіць мянё давадзіць? Леснікова. ХУТУЛЁК памянш. Кажу: там i там у хутульку жугушка. Яё многа ньсушу - бярыця. Чуцькі. У ліянё быў хутулёк, думаю, калілюжа пападуся, дык вазьліўхоць трдшку сухарду, насіла. Леснікова. ХАЎТУРЫ, ХАЛТУРЫ толькімн. 1. Пахаванне. Пдидзелі на хаўтуры: сянні яго харанщъ буду. Чуцькі. Дзе якія халтуры, там стаяць пратэсы, як флагі. Вялікі Азярэцк, Баравікі. 2. Памінкі, жалобны стол, абед па нябожчыку. Двое хаўтур справілі. Партызаны. У Міхнаве была нахаўтурах. Міцюкова. ХАХАТАЦЬ незак. Рагатаць. A ліы з ёстай хахочым, ліролі со смёху. Запруддзе. ХАХЛАТКА ж. Дзяруга, посцілка. А раныиы эта ткалі хъхлаткх такія, пасцілкі c трапак. Hy іх называлі хьхлаткі. Івоні. Ткалі хъхлатт такёя c mpdпак, дзяругі трапъшныя. Гэту хохлатку пашыіць, i ў пакот, хъхлаткали пънакрываімсі i сьпім. Багданава. ХАХОЛ м. Украінец. Іхахльі, i стъравёры, ілатышыў нас тут были Івоні. ХАХОЛ м. Віхор (пра валасы). Свой хахдл прыгладзь. Міцюкова. ХАЦЕННЕ н. Хаценне. □ На хацённе ёсць цярпённе. Ульянавічы. ХАЦЁЦЦА незак. Хацецца, вельмі жадаць. Бярозавік такі ўкусный, што пёш i хдчацца. Багданава. Пасварыся ты яліў, скдлькі хдчъцца, хай па дзёвъчкъх ні валочыцца. Сянно. ХАЦЕЦЬ незак. 1. Мець жаданне, ахвоту. Салі еў, што хацёў, піў, што хацёў. Багданава. А цяпёр ня хочуцъ дзёлаць, трудна. Заазер'е. Як хто хочыцъ, так i робіць
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

аткўль, бўдзіць, бўду, вялбся, дзярўгі, дўмаю, жугўшка, заазере, закуре, кажў, камў, кўры, кўрыцу, нахаўтўрах, ньсушў, нясў, пападўся, пдйдзелі, рббіць, рўкі, сухардў, трўдна, харчдўкі, хатўль, хаўтўль, хаўтўр, хаўтўры, хутулькў, ўкўсный
2 👁
 ◀  / 409  ▶