Мова Сенненшчыны: дыялектны слоўнік (2015). Том 1

АГЛЁДЗІЦЬ зак. 1. Знарок адшукаць. Дзёці аглёдзілі мяшок nam хатай. Апечкі. 2. Абследаваць, вызначыць стан здароўя арганізма. Hy ŭ аглёдзілі ŭ нагилі хворобу на глазах. Заазер'е. Аглёдзілі, што ў сына язва. Латыгаль, Багданава, Запруддзе, Леснікова. АГЛІДАЦЬ незак. Сцерагчы. Стдрый пьстаўлін аглідаць бульбу. Запруддзе. АГЛЫБІЦЬ зак. Паглыбіць, зрабіць глыбейшым. Аглыбіць нада трдшку, як таганок дзёлалі. Запруддзе. АГНІВО н. Кавалак сталі для высякання агню з крэменю; крэсіва. Высікалі агонь: аб скалкуй агнівдм - жах! Вялікі Азярэцк. Агніво дзёлаюць у кузні. Дольдзева. АГОНЬ м. Агонь, вогнішча. Як бярэменная, на агонь нільзя паглядзёць: ліцд краснае будзіць (прыкмета). Цясішча. Агонь рьскладалі, а мъладыя [цяпер] скажуць касцёр. Запруддзе. О АГОНЬ ЯГО ВЁДАЕЦЬ (ЗНАЕЦЬ). Невядома. Агонь яго вёдаіць, хто цялёнка пувязёць у Мугулёў. Міцюкова. Hi знаю, дзе ён, агонь ягд знаіць. Заазер'е. АГОЎТАЦЦА зак. Агледзецца, апамятацца. Аглёдзюцца бабы, агбутаюцца: дыму поўна. Партызаны. АГРАБАЦЬ незак. Аграбаць рой у раёўню з таго месца, дзе ён звіўся. Аграбаю рой: саўюцца пчолы на самым вгльчыку, пад адну падпдру прывяжу раёўню сучкду малін туды налажу, - падстаўлю пад poŭ, a другёй падпдрай трахану; матка папаўзёць - i ўсе яны. Вялікі Азярэцк. Аграбаюць рой у раёўку. Запруддзе, Марозаўка. АГРАБАЦЬ незак. Зграбаць. У жорнах намёлеш зярнд, аграбаеш у каструлю. Вялікі Азярэцк. АГРАБЛЯЦЬ незак. Рабаваць. Гэта ні парцізаны, гэта былі сваё, яны аграблялі, бралі. Рэчкі. Сказалі: «Мы ня пдидзім у парцізаны, а што - ідзі людзёй аграбляць». Партызаны. АГРОБ м. 0 АГРОБУ HIMA. Вельмі многа. Бывала ў мянё бульба - агрдбу німа. Чуцькі. АГРЭСТ, АГРЭС м. Агрэст. Вішні, агрэс ёсь у гарддзі. Вялікі Азярэцк. Агрэсту було мндга кустду. Пожанькі. Адзін бок у агрэсту апсыпаўшысь, пачарнёўшы. Запруддзе, Гарадок, Леснікова. АГУЛАМ прысл. Разам. Агуламусё паёлі, папілі. Міцюкова. АГЬІЛЯ выкл. Выгук, якім падзываюць гусей. «Агыля!» - на гусёй. Жохава. АД, AT прыназ. 1. Ад (указвае на зыходны пункт чаго-н.). Ат нас якрас два кіламётры. Гарадок. 2. Указание на супрацьдзеянне. Сучкі ў гародзі растуць, ці яны am ламдтаў ці хто яго знаіць. Ракаў Засценак. Маці-мачаха — широкая лапа, am кашлю г, ёслі ногі балягуь - паруць. Карал i. 3. Указание на непасрэдную сувязь з чым-н. Служыцъ у найміткі хадзілі дзёўкі т сям*i. Запруддзе. 4. 3. Ад сямг лет пъшла рабдтаць. Рэчкі, Леснікова. Учдра ат рання пъказвьлъся ня дужа, а патом пагода была i людзі сёна сушылі. Багданава. 5. 3-за. Карова лунула ад удабрэння. Міцюкова. Чорныя каласы ў пшаніцы ад мдлніі. Розмыслава. Рука забалёла ў сына, ад рукі памёр. Рэчкі. Ат мдланні чорныя арэхі. Станюкі. Ат маку дужа спаць хочацца. Багданава. 6. Для. Валярянка - ад сёрца. Заазер'е. АДАЛЕЦЬ зак. Адолець, перамагчы. Зімля адалёла людзёй: лёсым зъраслд. Заазер'е. АДАЛЖЫЦЬ зак. Пазычыць. Адалжыш пут мукг - i дзень жалі за гэта. Фасаўшчына