Мова Сенненшчыны: дыялектны слоўнік (2015). Том 1

 ◀  / 426  ▶ 
к Дажынкі былі, вянкі вілг, а na іх кьчалісі. Багданава. Тры дні пад стдгам качаўся, дамбу не прыхадзіў, так напаіла яго самагонкай. Нямойта. Kom кьчаіцца нь ціплату (прыкмета). Чуцькі. 2. Хварэць. Трдху c сэрцалі качалася, хадзіла на ўколы. Партызаны. 3. Гадаваць (пра жывёлу). Нада было больш узяць свінёнкаў, хай ба качалісь, дзёцям нада. Запруддзе. КАЧАЦЬ незак. 1. Качаць. Нарэжуць калясоў i качаюць палкамі, янб коціцца, пгы ягб адбіваеш. Дольдзева. 2. Калыхаць, усыпляць дзіця. Адной нагой качаеш [дзіця], другой прасніцу круціш. Багданава. A тады ўжо былі калыскі такія, стьялі на палу, можна было къчаць. Запруддзе. 3. Скручваць. I высушыш, i тады ўжо ў трубку качалі [скуты]. Багданава. КАЧУЛКА, КАЧОЛКА ж. 1. Драўляны кругляк, якім трамбуюць зямлю, гліну; каток. Трамбоўкі такія, качулкі дзёлалі, трамбувалі глгну рбунінька. Нямойта. Качулкі былі тры ў Эдзі. Фасаўшчына. 2. Прыстасаванне ў калодзежы, на якое накручваецца ланцуг; вал. Дзёлаюць крышу [у калодзежы], дзвёрку, ручку, качолку, цэп, вядрб. Багданава. КАЧУЛАЧКА памяти. Качулачкі дзірвянныя ставіў, у мурльігу гулялі. Дольдзева. КАША ж. Каша. Упяропг кашу варылі, кашу сабіралі с гпрох калёд i дьвалі скату. Багданава. Бульбу патаўкуць, маку ўсыпюць i ў печ - каша з макам. Гарадзец. о БУЛЬБЯНАЯ КАША. Страва з тоўчанай варанай бульбы; пюрэ. Дасць кашы бульбянай, яна падходзіць, як дрожжы. Дольдзева. □ Кашу маслам не спорціш. Вялікі Азярэцк. □ Кулёш i каша - гэта не ваша, а работа ваша. Запруддзе. КАШАЛАПЫ прым. Касалапы. I чълавёк жа бываіць кьшълапы, калі ндгі так у кучу. Буй. Кьшълапый, калi наскг ўнутр, ногі крывэя трдшку. У такдга чълавёка ступт біс падема. Сянно. Къшълапыя пяткіўрозь, а наскіўкучу. Самсоны. КАШАЛЁК л/. Кашалёк. За тую гармонь аддаўусі грошы з кыиалъком. Сянно. КАШАЛЬ м. Кашаль. Кашалъ, ну, забіваў на нет. Буй. Кашаль, халёра, задрала. Каб табё кашаль грудзі адбіў! (праклён). Запруддзе. Маць-і-мачаха ат кашлю. Леснікова. Кагиъль быў i с кроўю, ажны чорныя кроў. Галашчакіна. КАШЛЯНУЦЬ зак. Кашлянуць. Каб дым праз рубашку рабёнку прайшоў i каб кашлянуў, тады палёпшаіць. Партызаны. КАШЛЯЦЬ, КАШЛЯЦЬ незак. Кашляць. Як устаёць, дык ён кынляіць, кыиляіць. Прастыў ды кашляіць. Багданава. Хворы, кашляецъ, мёд у сё пёцъ. Вялікі Азярэцк. Я ж ужэ старэя, трэба i кашляць. Чуцькі. Кьшляіць пьрасёнак. Нямойта. КАШНЕ н. нескл. Кашнэ. Кашне з маціряла шылі куплёнага. Буй. КАШОЛКА ж. Кашолка. Плёціная кашолка з шырокага лыка для ягат. Для бульбы — з лазы. Запруддзе. Ягьды бяруцьу кашолкі. Дольдзева, Савінічы. КАШТАН м. Каштан (дрэва). Пат гэтым къштаном пъсядзгм. Каштаны ні даюцъ ягадам спецъ. Марозаўка. Кьштаны растуцъ у дзярэўні. Кішуроўшчына. КАШУЛЬКА ж. Кашуля. Кашульку даёцъ - крэпка клянёцъ: / Каб ты гэту ні знасіла, / Каб ты болі ні npacina (з песні). Буй. КАШЭЛЬ м. Кашалёк. У старых людзёй - гэта кагиэлъ. Савінічы. КВАКАЦЬ незак. Кракаць. Вуткі квакаюць. Багданава. КВАКТАЦЬ незак. Квактаць (пра курэй). У мянё адна квактала, прапала. Квактала адна куръща, ці не ашалёла [так рана]. Партызаны. 1на квдкчыць, сядзіць, ні нясёцца, ходзіць, яйца ні нясёцъ. Станюкі. Квокчуць куры, а цыплят не хочуць высёджваць. Чуцькі, Апечкі
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

бблі, бярўцьу, бўльбы, вўткі, грўдзі, качўлачкі, качўлка, качўлкі, кашблкі, кашлянўў, кашўльку, квбкчуць, крўціш, кыиалъкбм, кўчу, латў, мбжна, наскіўкўчу, нбгі, падхбдзіць, палў, патаўкўць, рбўнінька, скатў, трўбку, хбдзіць, чбрныя, шырбкага, ўкблы
5 👁
 ◀  / 426  ▶