ДУШМАНЕЦ м. Той, хто душыцца за гарэлкай, п'яніца, асабліва малады. Пакуль душманцы ні ньбяруцца, стары ня вдзьміць. Савінічы. ДУШНА прысл. 1. Душна, горача. Пячэць, жарка дужа, хто кажыць душна. Вялікі Азярэцк. Стала цёпла, душна. Серкуці. 2. Млосна. Лм-е, душна мне. Галашчакіна. ДУШЫЦЦА незак. 1. Штурхацца, гнесціея ў натоўпе. Даўка, душуцца за гэтым дабром [гарэлкай]. Заазер'е. 2. Цяжка працаваць, высільвацца. На гётых фермах душьіся. Партызаны. ДУШЫЦЬ незак. Душыць, давіць. Дажа старых курэй душуць тхары, стаду цэлую пірадавілі. Кляпчэва. Курэй душыць тхор. Серкуці. Клешч пшчол душыць. Закур'е. ДУШЭЎНАСЬ ж. Душэўнасць, шчырасць. Душэўнась у яё к чалавёку. Нямойта. ДУЯ ж. Завея, мяцеліца. A зіма была плахая, суровая. Былі дуі, мяцёліцы, вётры рвалі. Дуя — ну, эта мяцёліца ішла, вёцер узнімёцца сільны i дмець, перадуваіць дарогу. Запруддзе. Дуя была, вёцер, заклала мне плёчы, грудзі. Багданава. Тъкая дуя была, завіруха. Была дуяу мяцёлъ такая, двоя сутак была, прама ва ўсе шчэлкг дмець. Каралевічы. Дуя гэткая, я закрывалася. Пагода пы зімё: у хіўралё была то дуя, то марос. Міцюкова. ДЫ злучн. 1. Але. На сват гародзе пасёіла, Эы я/ взышлд, прыгала. Багданава. 2. I. Хбдзіць ды плёткі пляцёцъ. Заазер'е. Прыснакг пячэш, соллю пасыпіш, 3ы яшчэ пдліўкі зварыги, [потым] яс/луччы за катлёт. Вялікі Азярэцк. ДЫ часц. Ды, І. Ды будуць казацъ: дачушка мы я, як жа так? Каралевічы. Ды нёйік мяшдк прывёс гуркоў. Сянно. ДЫБА, ДУБА прысл. На заднія ногі (станавіцца, узнімацца); дыбка. АЬнь с/тшу дыба. Вялікі Азярэцк. Спужаўся, аш шапка дыба стала. Партызаны. Дуба стаў конь, як спужаегща чаго, тады не відзелі трактараў, машын. Гарадзец, Мянюцева. ДЫБЫ лш. О НА ДЫБЫ. На заднія ногі (стаць, падняцца i да т. п.). На дыбы конь стау Мянюцева. Дык часц. 1. Так, вось. Дык гэты дзет пдмніў, як /шоу тут пранцуз. Алексінічы. 2. I. Дык як льмануў шар ўва гне. Вялікі Азярэцк. 3. злучн. То, дык. Куды ні пашду, дык грыбоў палнд. Латыгаль. дылявэй прым. Тоўсты (пра дошкі), дошкі-дылёўкі. Дылявэй ддскі, то койка связывълъся. Гарадзец. ДЫМ м. Дым. Лазовыя дровы гараць без дыма. Дольдзева. Дым завёрніць, / свёту ні відаць. Запруддзе. Сасёд ідзёць: баба, ці гэта туман ці дым? Нямойта. Каб дьт праз рубашку рабёнку прайшду i каб кашлянула, тады палёпшаіць. Партызаны. ДЫМАКУР м. Прылада для акурвання пчол дымам; дымар. Дымакур жалёзны, адзгн у ягб ўстаўляецца ў срадзіну стаканчык, у стаканчык - карчушкі i запаліваюць. Запруддзе. ДЫМАКУРКА ж. Курная хата. Дымакуркі былі, коміна ні было, дым выходзіў прама на хату. Дьмакурка — курнъя хата называлась так, былі такія, с)ьш выходзіў на хату, я ня помню. Гарадзец. ДЫМАР л/. 1. Прылада для акурвання пчол дымам; дымар. Дымар пчол падкурваць. Вялікі Азярэцк. Нада дымар узяць для пчол. Багданава. 2. Кавалак J
Дадатковыя словы
бўдуць, выхбдзіў, гарбдзе, грўдзі, дарбгу, дачўшка, дрбвы, дымакўр, дымакўрка, дымакўркі, дўба, дўжа, дўшна, дўшуцца, дўшуць, дўшыць, дўя, дўяу, дўі, заазере, завірўха, закуре, карчўшкі, кашлянўла, лазбвыя, льманўў, марбс, ньбярўцца, падкўрваць, пакўль, пашдў, прайшдў, пранцўз, пяніца, с/тшў, сбллю, сітшу, сўтак, яс/лўччы, ясілуччы, ішоу
3 👁