д рееш, свёцім. Сахранялі іх ад гразы, у хлёее вёшалі. Цясішча. На Духа хадзічі на критику. Багданава. Дзяды у су боту, у васкрасённе — [святкуюць] Духа. Самсоны, Гарадзец. ДУХАВІЧЛІВЫ, ДУХАВІСЛІВЫ прым. Дыхавічны, задышлівы; які пакутуе на задышку. Духавічлівы ён, удушша ў ягд, цяпёр астма кажуцъ. Вялікі Азярэцк. Сам ты духавічлівы, а ня конь. Авёс давай. Пожанькі. Духавіслівы конь бываіць. Ён упацёіць, аяго напбюць, i задышка становіцца. Запруддзе. ДУХАВІЧНЫ прым. Тое ж. Духавгчны конь, ёнупагфцъ, напбюць ягб, задышка становища. Запруддзе. ДУХАВЫ прым. о ДУХАВЫ УЦЮГ. Прае, які разаграваўся вуголлем. Былі уцюгі духавыя, тудьі накладзёш жару, ён нагрэіцца i гладзіш. Станюкі. ДУХ-ДУХ выкл. Перадача гукаў тупату, руху. Чую: дух-дух, ажно тры парні ў сусёдкі ў чарэшню залёзлі. Нямойта. ДУХІ толькі мн. Унутраныя органы, органы дыхания. Духі адбіча, дышаць нёчым. Багданава. 0 Ш ДУХІ. Hi ў якім выпадку, нізашто. Іна - ні духі ў бальніцу. Запруддзе. ДУХЛЯНЫ прым. Які не замярзае. Ё на возіры духлянья мёста, дзе въда ні зьмірзая зімби. Гарадок. ДУХМЯНЫ прым. Духмяны. Лётнія антднуўка духмянья, як ныліўная. Пожанькі. Духмяны хлеп. Рулёўшчына. ДУХОЎКА ж. Душнік, адтуліна ў падмурку. Духдуку на зіму затыркаім чым ca трапак. Заазер'е. ДУЦЬ, ДМУЦЬ незак. 1. Дзьмуць. Паткрылля - кап снех не дуў. Гарадзец. Вёцер дмець, / пыл. Запруддзе. Ну, заваліна, насыпаюць абычна, кап ні дуло nam сцяну. Hi сьнех ня дуў, ні халодны вёцір, штоп цяплёй было. Нямойта. Прама ea ўсе шчэлкі дмець. Каралевічы. 2. Надзімаць. Мех дмець, i вугалля гарыць. Запруддзе. ДУША ж. 1. Душа, жыццёвая энергія чалавека. Душа абізацільна прысаідзініцца, ана ніўмірушчая. Мбжыць мы фтарби Ш трэцій раз жывём. Да шасцін душа блуждаіць. Душа пічаліцца, што іна аставіла цёла. Дугиа памёршага прысаідзініцца к другому, дзіцёнак які родзіцца, можа мы жывём трэці рас, а душа ня пдмніць. Гарадзец. Душу нада было спасаць, а ні жъръбят купляць. Чуцькі. 2. Чалавек як жывая адзінка. Дзівітнаццьць душ булд ў йіх, i зъ нядзёлю тры пуды хлёба зиідалі. Крупы, будзь добры, адзін кілаграм на чалавёка. Партизаны. Чатыры дуты сям'я. Дольдзева. На мушскую душу выдзіляўся надзёл. Марозаўка. Скдлькі душ хочыцъ, стдлькі прыглашаіць. Міцюкова. Табё хваціць на адну душу. Нямойта. О АД (ДА) ДУШЫ. Вельмі многа. У прошлым гаду яблык было ад души ва ўсіх. Каралевічы. Ой, мічыйі майі, наработълъся да души! Сянно. О ДА ДУШЫ. Праўда, на самай справе. Да дуты, праўда, што я ні брала [бажба]. Міцюкова. О БЕЗ ДУШЫ. У стане непрытомнасці. Ляжыцъ без души, выпіў націранне. Партизаны. О ЧЫСТЫ НА ДУШУ. Праўдзівы, чэсны. Ня чисты ты на душу. Нямойта. О HI ПАПОВА ДУША. Сквапны, прагны. Вес - ні папова душа [што ўсё мала]. Каралевічы. ДУШАЦЦА незак. Клясціся. Душаюся, што нічога ня дзёлала, ні брала i рук ні прыклъдала! Багданава. ДУШКА ж. Дужка, ручка ў форме невялікай дугі. Лад нізам такія, як душкі, i кычаіш [калыску]. Запруддзе. Збдку душкіў карзіне, i замок ёсь. Багданава
Дадатковыя словы
аднў, гадў, духдўку, душў, дўха, дўхі, дўшкі, дўшкіў, заазере, зйідалі, зімбй, мушскўю, ніўмірўшчая, рбдзіцца, станбвіцца, сцянў, сямя, удўшша, фтарбй, халбдны, чўю
4 👁