д ДЗЯШЭВЕЙ, ДЗЯШЭВІЙ, ДЗЯШЭЎЛІ прысл. Дзешавей, тайней. V городах прадукты дзяшэвей, чым у дзярэўні. Гарадзец. Як не выйдзіць, дзяшэвій куплялі. Дольдзева. Дзяшэўлі прадалі свінёй. Дуброўкі. ДЛІННА ж. Даўжыня. У длінну складалі. Турава. ДЛІННАНОГІ, ДЛІНАНОГІ прым. Даўганогі. Дліннандгі ёты малец. Длінаногі пашоў ёты. Гарадзец. ДЛІННАНОСЫ прым. Даўганосы. Худы, дліннандсы такі. Каралевічы. ДЛШНУВАТЫ прым. Даўгаваты. Hoc троху дліннуваты. Багданава. ДЛІННЫ прым. Высокі, доўгі. Длгнны, як жэрдзіна. Розмыслава. ДЛЯ, ДЛІ прыпаз. Для. Была каморка для сала. Нямойта. Для помачы ўзялі тры чьлавёкі. Марозаўка. Свінню сем гадду дзіржалі, длі пъръсят хардшъя была. Рулёўшчына. ДМУХАВЕЦ м. 1. Дзьмухавец, адуванчык (расліна). Къла дардх расъцёць дмухавёц. Кляпчэва. Дмухавёц завуць, як усё поля цвіціць. Леснікова. 2. Казелец, кураслеп (?; расліна). Дмухавёц - ёталюцік, ат яго могуцъ пчолы пагібаць. Кляпчэва. ДНУПІКА ж. Дашчэчка. Кіндзюк с сала, мяса, нада трдшачкі падварыць iў марлю палажу, звяжу i днушкай націскаю i пат камень. Жохава. ДНЯМІ прысл. 1. У бліжэйшы час. Карова должна цяліцца днямі. Запруддзе. 2. Нядаўна. Днямі ка мне захадзіла. Нямойта. ДО, ДОСЬ, ДОСТ прысл. Досыць, дастаткова, хопіць. Тры кънавы кдсім, так нам сёна i до. Багданава. Ціпёр зямлі до уст. Самсоны. Абждра, ясг ні пакуль до, a пакуль усё [не з'ясі]. Нямойта. У нас ны брыгадзі буракі - па сем кілаграмуў бурак! Два буракі i до несьць. Баравікі. Мне днэй грып i до. Сукрэмна. Усягд до было на магм жыццг. Партызаны, Багданава, Вялікі Азярэцк, Гарадок, Запруддзе, Леснікова, Нямойта, Чуцькі. У дзярэўні працы дось. Манголія. Дось ужо наъкалыхала. Дуброўкі. Ёй дост, работы много. Каралі. ДОБРА прысл. 1. Добра. Маўчьгць ён, ці худое ці доброе, ці яму добра ці худа. Вялікі Азярэцк. Добра, што колддзісь выкьпалі. Міцюкова. 2. Шмат, многа. Добра плацілі, пъ чатыры підзісят плацілі зъ жывэй вес авёчкі. Неўгадава. ДОБРЫ прым. 1. Шчыры, сардэчны. Алё была дужа добрая [суседка]. Леснікова. 2. Умелы, гаспадарлівы. У добръга хьдзяіна усюдых добра. Каралевічы. 3. н. Добрае, тое, што стварае злагоду, камфорт. Калг прышла за добрым, прыхадзі, a зы плахім - за дзвёры [так сустракала жанчыну шаптуха ў в. Свечы]. Заазер'е. Што я відзела доброё? — Нічога. Заазер'е. 0 ДОБРАГА ВУТРА. Вітанне раніцай. Міцюкова. О ДОБРЫ ДЗЕНЬ. Вітанне днём. Добры дзень у хату. Багданава, Miцюкова, Нямойта. О ДОБРЫ ВЁЧАР. Вітанне вечарам. Нямойта. О У ДОБРЫ ЧАС. Пажаданне поспеху. Ну, у добры час - на улучшение. Заазер'е. ДОЖДЖ, ДОШЧ, ДОШ м. Дождж. Дажджу не было, а цяпёр ллецъ i ллець. Доги шоу нъ Івана - пяць дней будзіць пдслі iciji (прыкмета). Вялікі Азярэцк. Без дажджу i трава ні расцёць. Дольдзева. Просіш ты каня, як дожджу. Буй. Перадавалі: дожджу ня будзіць, а ўсё круціць, лдміць. Нямойта. Цімахвёйіўка дожджу ні бащца. Гарадок. Як дажджу німа, тады пыл на дарозі. Надо узяць маку i усыпаць у калодзесь, тады доги пдидзщь (павер'е). Багданава, Мянюцева, Ракаў Засценак, Чуцькі. Мак сьгпалі ў калодзесь. Вёнікі, гито мяцёш, так у печ спалгць, то дош будзіць. Так я лётась кідала. Як хъваць вязуць i доги ідзёць, то кьзалі: ён спрыяець таму,у тую сям'ю, дзе ён жыў (павер'е). Гарадзец. Еслі пітухі
Дадатковыя словы
бўдзіць, вязўць, вўтра, гаддў, дажджў, дліннў, днўпіка, днўшкай, дўжа, заазере, завўць, звяжў, зясі, крўціць, нбгі, павере, пакўль, палажў, пдйдзщь, прадўкты, сямю, тамў,у, тўю, хўда, ямў
3 👁