Мова Сенненшчыны: дыялектны слоўнік (2015). Том 1

 ◀  / 426  ▶ 
д ДЗІЛЯНКА ж. Высечаны ўчастак лесу, пасека. Дзялянкі высякалі ў лесе. Нямойта. Дзілянка, дзе лес вырубюць. Манголія. У нас тут дзічянка, суніцы растуць. Серкуці. Дзілянку убяруць чысьцінька, пьд граблі. Серкуці. ДЗІРАВЫ прым. Дзіравы. Таз быў дзіравы, зяць забраў. Нямойта. ДЗІРАВЯШКІ, ДЗІРВЯШКІ мн. Абутак на драўлянай падэшве ca скураным верхам. Дзірьівяшкі былі. Баравікі. A xmo прыдзіць у дзірвяшках: зеёрху сапдх, які парваўся, a знізу дзёрыва. Алексінічы. ДЗІРБАК, ДЗЯБРАК м. Прылада з загнутымі зубамі для рыхлення глебы; драпач. Дзірбак зялёзны, дзірбачыць зямлю. Дзябракдм падзярбачуць бульбу. Cyкрэмна. ДЗІРБАЧЫЦЬ незак. Рыхліць, матычыць. Дзірбачыць гароды загнуты дзірбак. Сукрэмна. ДЗІРВЯНКІ мн. Абутак на драўлянай падэшве ca скураным верхам. Дзірвянкі насілі: дрэва высякуць i абіваюць кожай. Нямойта. ДЗІРГАГАн m. Хапуга. Дзіртатаны бьілі [атрымалі плату за рамонт тэлевізара i зніклі адразу]. Неўгадава. ДЗІРГАНУЦЬ, ДЗЫРГАНУЦЬ зак. Лінуць, пайсці (пра дождж). Дбджык, ддджык, дзіргані, бабьу с поля прьгані (з дзіцячай песенькі). Нямойта. Дош, дош, дзыртані, матку с поля прыгані (з дзіцячай песенькі). Партизаны. ДЗІРЖАЎШЫ дзеепрысл. Трымаючы, гадуючы. Hi дзіржаўшы нікдга, есць німа чагд. Станюкі. ДЗІРЖАЦЦА незак. 1. Трымацца. Ад бярозы доўга жар дзяржыцца. Партизаны. Зсісдхніць кіт i дзяржыцца гадамі. Багданава. У міня рука правая ні дзёржыцца. Запруддзе. Усё за ей,усё хазяйства за ей дзяржыцца. Партизаны. 2. Прытрымлівацца традыцый. Усё дзіржацца свайгд [прытрымліваюцца старых звычаяў, традыцый]. Запруддзе. 3. Трымацца пэўнага кірунку. Павук, павук, калі нъ хардшая, дзяржьіся ўверх, а нъ плахбя - кладзіся ўніс (прыгаворка) [гаворыцца, як павук спускаецца на павуціне]. Сукрэмна. ДЗІРЖАЦЬ незак. 1. Гадаваць, вырошчваць. Гусёй раньшы дзіржала. Дзіржаць - нікога ні дзяржу. Багданава. Нёкътарыя ёсъ у нас па дзве кардвы дзіржаць. Каняусё дзіржалі: пахалі конямі. Гарадзец, Багданава, Каралі, Нямойта, Серкуці. Мы так чатыры каты дзяржым. Дзе кот, там мыты ня будуць. Каралі, Заазер'е, Рулёўшчына. 2. Трымаць. Беднячок дзіржаў хлёба кулачок, а бъгаты саўсём другоя меў. Станюкі. 3. Трымаць на сваіх харчах. Во інваліт, ён сапджнічаў, а пъхацъ німох, дзіржаў рабдтніка, яго за гэта выслали Івоні. 4. Памятаць. Дзе ш у галавё усё дзіржаць. Чуцькі. 5. Валодаць. У сдрак трэцюм ужо стьялі пъ дзіраўням. Бягомяль i Халопенечы дзіржалі парцізаны. Фасаўшчына. 6. Біцца. За /х, пісклят, бой дзіржала. Запруддзе. 7. Галадаць. Бабушка, вы здардвая, галаддуку будзіця дзіржаць iyce роўна ні памрэце. Нямойта. ДЗІРКА ж. Дзіра, дзірка. Нада ж выйісьці такую дзірку [пра мышэй]. Запруддзе. У камні дзірка ёсъ. Марозаўка. Дзіркі зашывалі. Турава. ДЗІРАЧКА памянш. Пракруцяць дзірачкі i саломку утдркнуцъ. Багданава. 0 ДЗІРКА АД АБАРАНКА. Нічога, пустое месца. Засталася тдлькі дзірка am абаранка. Міцюкова. ДЗІСАНТ м. Дэсантнік. Я селі дзісантаў спасла. Дакумёнт быў. Партизаны. ДЗІСК м. Дыск (пра пазванкі). Бабушка дзіскі ўставіла ў пазваночніку сына. Розмыслава
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

бабьў, бўдзіця, бўдуць, бўльбу, галаддўку, дзырганўць, дзяржў, дзірганўць, заазере, загнўты, нікбга, павўк, пазванбчніку, пракрўцяць, растўць, такўю, убярўць
3 👁
 ◀  / 426  ▶