Мова Сенненшчыны: дыялектны слоўнік (2015). Том 1

 ◀  / 426  ▶ 
бардзны, na кіламётру. Запруддзе. 2. Высокі. Даўгія стагі не кладуць. Гарадзец. 3. Далёкі. У даўгёй дарогі ўсё унук. Каралi. ДАЎЖА ж. 1. Прадаўгаватая дошка (брусок), якой закрываюць адтуліну ў вулеі. Дьужа — достачка перад лёткай, ёю засдуеаюць. Вялікі Азярэцк. 2. Уваход, адтуліна ў пчалінай калодзе. Вялікі Азярэцк. ДАЎЖЫЦЦА незак. Затрымлівацца. Aŭ, Калядачкі, бліны-ладачкі, / Не даўжыцеся, прыбліжыцеся, l У кілбасачкі паніжыцеся (з песні). Дольдзева. ДАЎЖЭЙ прысл. Даўжэй, болып доўга. У каго той бярозавік i даўжэй стаіць. Багданава. ДАЎЖЗИШЫ прым. Болып доўгі, высокі. Блізніцы былі, адзін даўжэйшы, ярынькі. Багданава. ДАЎЛЕННЯ w. Ціск. Даўлёння большое падымаецца - i з галавди плоха. Запруддзе. ДАЎЛЯНУЦЬ зшс. Ціскануць, налегчы націскаючы. Мушчыны як даўлянуць [у чарзе]. Заазер'е. ДАЎМІЦЬ зак. Даўмецца, дадумацца. Мянё ніяк ні даўміча, ш/wo курапаткі каларацкіх жукду ядущъ. Сянно. ДАЎНАСЦЬ ж. Даўнасць, старадаўнасць. Як у даўнасць, то тожэ плоха. Партызаны. Даўньсць зашла, даўно ёта было. Вялікі Азярэцк. ДАЎНІШНІ прым. 1. Даўнішні, даўнейшы. Даўнішніх многа пёсен знаем. Партызаны. Даўнішнія бярозы яны каруватыя [пакрытыя тоўстай карой]. Чуцькі. Даўнішні-даўнішні уцюх. Ульянавічы. 2. //. Даўняе, мінулае. 7 tfxv/ раскажу npa даўнішняе. Марозаўка. Етаўсё даўнішняе, якмы жылі. Багданава. ДАЎНО прысл. Даўно. Даўнд людзі старыя кажуць: даюць - бяры, б'юць уцекай. Гарадзец. Як бацькі даўно німа, то дачку na маткі заеўць [напрыклад] Вёрышка Каця. Нямойта. 0 ДАЎНЫМ-ДАЎНО (ДАЎНО-ДАЎНЬІМ). Вельмі даўно. Даўным-даўно ёта дзярэўня. Буй. Даўным-даўнд памёр. Закур'е. Ля гётае крынгчкі даўно-даўным стьяла цэркьука. Мянюцева. 0 ДАЎНО-ЗДАЎНЬІХ. Toe ж. Даўноздаўных жывёць. Марозаўка. 0 ДАЎНб-ПРАДАЎНО (ПРЫДАЎНЭ). Toe ж. Ёта даўно-прадаўно было. Багданава. Шторы вісяць даўнд-прыдаўнэ. Цясішча. ДАЎНЕЙ прысл. Даўней, раней. Матка памёрла даўнёй. Нямойта. ДАЎНЫ прым. 1. Даўні, стары. Даўнаеусё: дзіван, зёркала. Запруддзе, Вялікі Азярэцк. У даўнай жыў дзет хаці. Неўгадава. Даўныя людзі. Багданава, Баравікі. Там жылі паны даўныя. Даўныя людзірабдталі. Неўгадава. 2. н. Мінулае, даўніна. Kan ні забывалі даўнае. Цяпёр мьладёш даўнага ні знаюць. Самсоны. Раньшы ж болыи было такдга даўнага. Нямойта. 0 3 ДАЎНІХ ДАВЁН. Здаўна. 3 даўніх давён гдрніца [дарога] завёцца. Закур'е. 0 ДАЎНЬІ-ДАЎНЬІ, ДАЎНЫ-ДАЎНЫПРЭДАЎНЫ. Вельмі даўні, старадаўні. Даўныя-даўныя пёсні знала. Каралевічы. Тут такоя даўнае-даўнае-прэдаўнае кладбішча было. Самсоны. ДАЎЧЬІЦЦА зак. Давучыцца. На лёта яна i даўчыцца. Партызаны. ДАХ м. Дах. Накрылі дах, а то цякло. Рулёўшчына. Только нада дах зрабіць. Буй. ДАХА ж. Якая дае. □ Якая будзіш даха, такая будзіш i ўзяха. Партызаны. ДАХАДЗЩЬ зак. 1. Разведаць, даведацца. Дьхадзілі ў яё праўдачкі. Чуцькі. Поп даьхадзіў, хто яму намазаў булку салам. Ульянавічы. 2. Дамагчыся. Дахадзілі, што далі чатырохкомнатную. Запруддзе, Нямойта. ДАХАДЗІЦЬ, ДАХОДЗІЦЬ незак. 1. Падыходзіць, адпавядаць. Відзела след мядзвёдзя, пад Канееам здох. Ня можыць тут жыць, што яму тут не даходзіць
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

tf<xv, tfxvі, бюць, бўдзіш, бўлку, галавдй, дарбгі, дачкў, даўжзйшы, даўлянўць, дьўжа, жукдў, заазере, закуре, засдўеаюць, кладўць, мбжыць, раскажў, унўк, цэркьўка, шіwo, ямў
3 👁
 ◀  / 426  ▶