ДАБІРКІ, ДАБОРКІ толькі мн. 1. Дадатковы абмалот. Дабіркі ільна был!, дьмалоткі с пустых снапду, біз галдвьк. Запруддзе. 2. Заканчэнне ўборкі лёну. Дабіркі — як лён выбралі. Дабіркі гуляюць, спраўляюць вёчар, дажэ калхоз атпускаў грдшы на гэту гульню, самілаткі пякл!. Нь дабіркі пьскачуць i пупяюць. Партызаны. Як дабіркі льна, то съ льна робім вяндк i прыздравім брыгадзіра. Во гёткі вяндк плятуць, нясуць прадсядацелю i дабдркі гуляюць. Запруддзе. Як дабдркі лёну, вяндк віл! звенявдму i працядацелю. Дабдркі ужд гуляюць. Maрозаўка, Чуцькі. ДАБІЦЦА зак. 1. Дабрацца, патрапіць. Думай, як з Нямдиты да Буя дабіцца. Буй. Ну дабіся ты туды, у Смалляны, стары чалавёк. Леснікі. Да фёрмы дабіцца ніяк не магу. Закур'е. 2. Дамагчыся. Не дабіцца здаць яблык. Івоні. Нада бабища пьглядзёць мьладуху. Ракаў Засценак. А хат у Міцюкдві дабіліся. Міцюкова. Дабглъся бабка да нічдга. Багданава. Нічдга не дабілася у тым гдрадзе i назад прыёхала. Дуброўкі. ДАБІЦЬ зак. 1. Замацаваць вытканае пэўнай колькасцю ўдараў (набіліцамі). Крдсны як ні дабёш, то ніткімшацца, аяк пераб'ёш, то ніткірвуцца. Вялікі Азярэцк. 2. перан. Дажыць, дабыць як-н. / дабіла век трдху іна. Багданава. Мне нада старась дабіць сваю. Чуцькі. ДАБЛЮСЦІ зак. Захаваць, прытрымаць. Даблюла вам калбасы. Багданава. ДАБРАДУШНЫ прым. Добры, з чулай душой, добразычлівы. Хазяін быў дабрадушны: як не былд, дык не было, а так — нічдга не жалёў. Багданава. ДАБРАНАЧ выкл. Дабранач. Як атходзюцъ увёчыьры, то кажуцъ дабранаьч. Запруддзе. ДАБРАТА ж. Дабрыня, ласка, пяшчота. Ад маткі дабраты ня відзеў i ў калднію пупаў. Багданава. Хдчаш ты, кап дъоръта была. Запруддзе. Іна ні з дабраты, а з гора куплящъ. Кішуроўшчына. ДАБРАЦЬ зак. 1. Закончыць уборку (пра лён, бульбу i інш.). Пайду сваю пдстаць дъорацъ, свой лён. Партызаны. Увёчары дъбярдм [бульбу], на пдлі събяруцца i пяюць. Гарадзец. 2. Падабраць, выбраць. Шмджна яды сабё дабраць. Партызаны. Стардму дъорацъ да сябё трудна. Кішуроўшчына. ДАБРО н. зб. 1. Агульная назва злакавых раслін. Жыта, ячмёнъ, тиатца ёта ўсё дабрд. Багданава. Усё дабрд рукамi жалі. Гарадзец, Каралі. Там дабрд рддзіць, а бульба не. Кішуроўшчына. Гот дабрд сёіцца, гот бульба. Савінічы. Сёліта i дабрд хардшъя, усё зьрадзіла. Закур'е. 2. Збожжа. Складал! дабрд, снапы вазілі на ток. Рэчкі, Багданава, Баравікі, Запруддзе, Нямойта. Лупкі плял! с салдмы, дабрд сёілі. Вясы был!, як што балыиде - сёна ці дабрд [на іх важылі], а так - бязмён. Гарадзец. Дабрд [жыта, ячмень i інш.] сніцца - хърашд (прыкмета). Мьладуха ёдзіць да мъладдга, вязёць канхвёт, бьранкаў i авёс. Абізацільна дабрд. Рассыпіць усё па двару i у хаціусё пъапсыпщъ. Ракаў Засценак. Дабрд давал! за лён, грдшай не давал!. Закур'е. ДАБЕРЦА ласк. Дабёрца высьхніць на пдлі. Міцюкова. ДАБРО н. Добрая справа, адносіны. Я дзёлала, каб людзям дабрд былд. Каралевічы. Каб табё дабра не былд! (праклён). Запруддзе. □ Не бываіць худа без дабра, а дабра без худа. Сянно. ДАБЫЦЬ зак. Прыдбаць, займець. Каб рубаль дзе дабыць, кап хлёба кутць. Фасаўшчына. ДАБЭРА ж. Сорт бульбы. Дабэра была цвёрдая бульба. Баравікі
Дадатковыя словы
атхбдзюцъ, бўльба, дабрадўшны, дварў, дъбрацъ, дъбръта, дьмалбткі, закуре, калхбз, лўпкі, магў, мьладўха, мьладўху, нямдйты, нясўць, ніткірвўцца, пайдў, перабёш, плятўць, рўбаль, рўцца, снапдў, трўдна, хўда
3 👁