Г-Д Вялікі Азярэцк, Гарадзец, Міцюкова. Гэдак i жыву адна. Во гэдак цыбулю пляцём. Закур'е. Так, гэдак прымудрыцца сесць. Дуброўкі. I ў абёд гёдак дзялілі хлеб na скібцы. Запруддзе. I гёдак прышлі дамбу удваіх. Гёдьк цяшкамы прьрабдтьлі. Гарадзец. Што я буду ёдак давадзіць: я привыкла блін-дзярднік i сала. Блін-дзяроннік смашны с салам. Вялікі Азярэцк. У нас прысігаюць чырыз шконы, дай ты руку i я руку, ты з ётыя сторыны, а я з ётыя сторыны - у нас ёдък. Багданава, Дольдзева, Запруддзе, Турава. А дзе была? I ётака гаворацъ. Багданава. ГЭТАКІ, ГЭДАКІ, ЁТАКІ, ГЭТКІ, ГЁТКІ, ГЁТКІЙ, ЁТКІ, ЭТКІ займ. 1. Такі, гэтакі. Ну во гэтакі нідалужнік. Запруддзе. А йнаў нас гэдъкъя. Латыгаль, Запруддзе. Ранъшы гладзілі, былі кьчалкі, ётакая з рупчыкамі, качалі. Запруддзе. У мянё гэткая гълъва! Дольдзева. Гэткая басня была. Багданава. Яны i цяпёр гэткія. Міцюкова. Гэткія былі людзі. Стаў худы, ждуты, а чагд ты гэткі. Неўгадава. Пра гёткія грыбы ня чула, німа гёткіх. Рудніца. / скажи гёткій малый! Чуцькі. Дзе ёсь ёткъя застойная вьда. Партызаны, Закур'е. Ніколі эткая ні була бульба. Неўгадава. У яё рука была во эткая, гузлак. Запруддзе. Біў у галаву, i яна эткая здзёлалася. Закур'е. 2. н. Гэтакае, такое. Еткае не дзёлалі, як цяпёр. Багданава. 3. прысл. Так, гэтак. Я гэткі ні дзёлъла. Запруддзе. ГЭТАШКІ займ. Такі, вось такі. Гэташкія кілішкі были Закур'е. ГЭ-ТУЙ-ГА выкл. Выгукі, якімі адганяюць ваўка. Гэ-туй-га - на ваўка. Вялікі Азярэцк. ГЭТЫ, ЕТЫ, ГЕТЫ займ. Гэты. Ты ня с тэй пёсні гэтэ слово ўзяла. Салома гёта ляжала на скрыт. Партызаны. У гэтуй сусёдкі большая бульба. Неўгадава. На гётай вайнё бьгу. Багданава, Гарадзец. Памёрла ў гётай хаце. Закур'е. Тады кулі ётыя вы траст вілкамі дзірвяннымі, быстра высыпаласё. Траслі кулі, ёўню насодзім, а тады цьпамі. Каралі. До яму ŭ ёта [хопіць яму i гэтага]. Вялікі Азярэцк, Багданава, Карпавічы, Ульянавічы. ДА прыназ. 1. Да (указание на час). Топюцьу Чисты чэцверх. Памыцца да дня надо. Багданава. Да сонца гэта надо гаварыцъ так: ранняя зарыца, усяму свёту памашнгца, мья дьчка, ваш сын, — i ў калыску надо класць i калыхацъ. Заазер'е. Чугун стайщъ да вёчыра ў пёчы, а ўвёчыры дьстаніш. Сяргейкі. Да Ллі мёсіцы два будзіць. Запруддзе. Сядзёцъ буду да самага цёмнага, да вёчара. Леснікова. 2. Указание на ступень стану. Забичасъ да смёрці. Гарадзец. 3. Указание на прадмет зацікаўленасці. Дъ навукі страмшся, ні то, што цяпёр. Фасаўшчына. 4. Указание на накіраванасць дзеяння, руху. Я хацёла йці дъ вас. Закур'е. 5. Да, перад. Дъ тыё войны мы тутыцькі пыьсяліліся. Турава. ДАБАЎЛЯЦЬ, ДУБУЎЛЯЦЬ, ДУБАЎЛЯЦЬ незак. 1. Дадаваць. Дажа мак дьоьулялі [у гарэлку]. Дольдзева. Снёгу дьбаўлялі, як жаркая в ада. Вялікі Азярэцк. Бульбы ніўсігда дубуўляліу хлеб. Гарадок. 2. Прыбаўляць. Тую зямлю дзялілі, дьоьулялі. Самсоны. Карова дьоьуляйіць мълако дъ чатырох цілят. Неўгадава. ДАБІРАЦЬ незак. Заканчваць уборку лёну. Як дажынаем, вянок дзёлаім [з жыта], а як лён дабіраем - із лёну. Нямойта. ДАБІРАЦЬ незак. Вырошчваць, даглядаць (лён i інш. культуры) у адпаведнасці з патрабаваннямі. Дабіралі рост, дабіралі сорт лёну, такая была мука. Кляпчэва
Дадатковыя словы
бьгў, бўдзіць, бўду, бўльба, бўльбы, вянбк, галавў, дамбў, дьбьўляйіць, дьбьўлялі, ждўты, жывў, заазере, закуре, мўка, навўкі, нідалўжнік, нікблі, прымўдрыцца, рукў, рўпчыкамі, сбнца, стбрыны, тўтыцькі, тўю, усямў, цыбўлю, чўла, шкбны, ямў
4 👁