Мова Сенненшчыны: дыялектны слоўнік (2015). Том 1

 ◀  / 426  ▶ 
г о ІВАН-ГАЛАВАРЭЗ. Тое ж. А я й ні знаю, што ён абазначаіць Іван-гьлаварэз. Самсоны. ГАЛАВАСТЫ прым. 3 вялікай галавой. Галавасты, гълаваяк къчан. Багданава. ГАЛАВЁНЬ м. Галавень (рыба). Гълавёнь, ён, як язь, быў. Іх прывазілі, запускал!. Гълавёнь быу, ён вадзіўся тады [пакуль возера не перакрылі i не меліярыравалі]. Гълавёнь ракой сышду. Багданава. ГАЛАВЁШКА ж. Галавешка, недагарэлая палка, палена. Нада, ьитоб гълавёшък ні было ў пёчы. Дольдзева. Свінням гьлавёшкі даюць, як пол грызуць. Міцюкова. ГАЛАДАВАЦЬ, ГУЛУДАВАЦЬ незак. Галадаць. Галадавала я ў вайну, а дзёці малыя. Дуброўкі. Пралкі дзёлалі, прадавалі, век ні гулудавалі. Марозаўка. ГАЛАДОЎКА ж. Галодны час. У гьладдуку вылуі варылі крэпка [варылі некалькі разоў, зліваючы ваду]. Сукрэмна. Там была гъладоука. Апечкі. Туўкачом мякіну шаўклі ныа прыаснакіў гьладбуку. Заазер'е. ГАЛАД РАНЕЦ м. Бядняк, абшарпанец. У яго дзед быў гълъдранец, i ўнук такёй: ідзёць так пъ крыві. Сянно. ГАЛАЛЁДЗІЦА ж. Галалёд, галалёдзіца. Як галалёдзіца, ідзёш i слізгаісся. Запруддзе. ў ГАЛАН м. Пра крыклівага, задзірыстага, галасістага чалавека. Як пятух во гълан: га-га-га, во i ён так гагочыць [пра мужчину]. Гълан як пятух. Запруддзе. ГАЛАМАЧЧА н. Беспарадак (?). Надзёлаіць галамачча. Запруддзе. ГАЛАСАВАЦЬ незак. Галасіць. Матка галасуець, шукаецъ дзёвачку. Фасаўшчына. ГАЛАСІСТА прысл. Галасіста. Выюць гаьласіста вдукі за Баьравікамі. Ракаў Засценак. ГАЛАСЩЬ незак. 1. Плакаць моцна, галасіць. Гъласгла, як немцы забралi кардву. Мянюцева. Гъласгла ноч. Вялікі Азярэцк. Галагиу на ўсю хату. Запруддзе. Хоцъ ты гъласг нъ стандуцы. Галашчакіна. 2. перан. Спяваць, падаваць голас (пра птушак). Птушачкі галосюцъ, i ты с птушачкамі галдсіш. Кішуроўшчына. □ Гаьласі ні гаьласі, рады ні дасі. Нямойта. ГАЛАТА ж. Беднасць, галеча. Послі вайны гълъта, есь хочыцца, дык з гдпікаў пышкі рабілі. Заазер'е. Галата была. Апечкі. Кажуць, там галата! Буй. У вайну тъкая гълъта была! Чуцькі, Станюкі. ГАЛАЎНЯ ж. Хвароба злакавых раслін; галаўня, спарыння. Гьльуня - зубы чдрныя i ў пшаніцы, i ў жыці. Гальуня у жыці, яё атручваюць. Запруддзе. Гёта зубы бываюць чорныя такія. У пшаніцы бываіць гьлаўня, чдрныя, патрэш, як пух. Гарадзец, Багданава. ГАЛДАЯЧЫЦЬ, ГУЛДУЯЧЫЦЬ незак. 1. Невыразна прамаўляць гукі (пра немаўля). Пяць мёсіцуў, дык ёнужб гулдуячыць сабё. Міцюкова. 2. Крычаць, гаманіць. Дзёці там у аўтобусі сабралісь, будуць галдаячыцъ там. Партызаны. ГАЛЕНЬ м., ГАЛЬНІ мн. Стары венік без лісця; галень, дзяркач. Галёнь звалі змёцены вёнік. Багданава. Галёнь — вёнік змёўся увёсь, асталося хваросьце аннд. Багданава, Заазер'е, Кляпчэва. Галёнь, як праходзюць Къляды, трэба пасёч, расьсёч упёрак вярдвачкі, кап рассыпаўся. Нада рассёч, вярдвачкі гэтыя i ўкінуць у печ, кап згарэў. Гэта на разражэнне. Ракаў Засценак. Галёнь, што мяцёш на сход Каляд, да сонца ръссячэш нъ парозі тъпардм на тры часьці, i тады гэтыя
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

атрўчваюць, аўтббусі, бўдуць, вайнў, вдўкі, гагбчыць, галасўець, гальўня, гьладбўку, гьладдўку, гьльўня, заазере, зўбы, птўшачкамі, птўшачкі, пятўх, стандўцы, хварбсьце, чбрныя
8 👁
 ◀  / 426  ▶