Слоўнік народных промыслаў і рамёстваў Беларусі (2010). М. М. Макарэвіч

 ◀  / 131  ▶ 
рух невад'. Баба - дзежка з дасок, пастаўліна на санкі. Абкручывалі канатам, круцілі ўручную. Цяпер невад цягнуць маторамі [Янова Мёр.; Крыўко, c. 243]. БА'БКА, ВАРЖАЛА'ПКА, ВЕРХАВО'ДКА, ВЕРХОВОДКА [ВЕРХОВО'Д], ВЕРХАЛЁТКА [ВЕРХОЛЁ TKAJ, ВЕРХАЛА'ПКА, ВУКЛЯЯ' [АКЛЕ'ЙКА, КЛЕ'ЙКА, КЛЕЯ', КЛГЯ, ОКЛГЯ, УКЛІЯ', УКЛЕ'ЙКА, У К Л Е Я УКЛЯЯ'1, ЖЫДО'К, ОБЛЁ'НОК, СШІЯ'ВА, ПАДУКЛЕ'ЙНІК, ШЫШ. 'Рыба верхаводка'. [Бабка]. 'Рыба верхаводка' [Запясочча Жытк.; TC, т. 1, c. 32]; Зверху ў рэчках плавая калюшка, варжалапка. У варжалапкі тоўсценькая галоўка [Магуны Паст.; СПЗБ, т. 1, c. 283]; Верхаводак добра на возеры лавіць [Мазыр; Яворскі, c. 72]; [верховодка, верховод]. Уклея' [Крывіцкі, с. 166]; [верхолётка]. 'Тое, што i верховодка' [Крывіцкі, с. 166]; У нашым возеры ёсьць вукляя [Астроўна Віц.; Каспяровіч, с. 62]; На клейку шчука брала [Янкоўскі-l, с. 96]; Клейка - мала рыпка [Воўкуш Ліпск.; СПЗБ, т. 2, с. 473]; Рэдко ловіцца клея ў нашай месцовосці, раней було болей [Белайчук, с. 227]; [уклейка]. Верхаводка' [Баханькоў, с. 225]; Уклія нарастуіць [Баханькоў, с. 225]; Нажыўляць можна ўклейкый i ў асобіннасці чарвямі [Пераброддзе Мёр.]. Уклейка i ўклія - разніцы нет [Янова Мёр.]. Уклейка- як адна рыбіна, а ўклія - як многа [Н. Сяло, Туркова Мёр.; Крыўко, с. 255]; Уклейка па вярху ходзіць [Магуны Паст.]; Уклейка- маленькая рыпка, павярху плаваіць [Валынцы В.-Дзв.; СПЗБ, т. 5, с. 197]; Уклея плавая зверху [Жодзішкі Смарг.]. Укляя водзіцца ў возяры [Груздава Паст.; СПЗБ, т. 5, с. 198]; Уклія цяперака нарастуіць [Пераброддзе Мёр.]. Уклейка - як адна рыбіна, а ўклія- як многа [Н. Сяло Мёр.; Крыўко, с. 255]; [уклія, клія, оклія]. 'Тое, што i верховодка ' [Крывіцкі, с. 173]; Облёнкі з язем б'юцца ў одном месці [Аздамічы Стол.; ТС, т.З, с. 227]; Силявы наловивъ на вечеру. Большую рыбу продаць, а селяву собе [СБМН, с. 579]; Натта смачная рыпка падуклейнік, вельмі ласы да падуклейніка шчупак [Мікольцы Мядз.; СЦГ, с. 268]; [верхалётка, верхалапка, аклейка, жыдок, шыш]. 'Невялікая рухавая рыбка, пакрытая бліскучай луской, жыве ў верхнім пласце вады i трымаецца табунамі' [ЖС, с. 68]. БА'РОК. 'Вялікі шчупак'. О баркоў наловіў! [М. Малешава Жытк.; ТС, т. 1, с. 43]. БАБА'НЫ. Ткра ў ментуза' [Верасніца Жытк.; ТС, т. 1, с. 31]. БАЙДА'К, БАРЛГНА, ВЫДАЛ БА'НКА, ДУБГНА [ДУБГЦА, ДУБО'ВКА], ДУШАГУ'БКА, КАМЯТА [КОМЯТА], КАЯ Ж, КОМЭ'ЛНЫК, ЛО'ТКА, ПАТУ'ШНІК, ПЛАЎНГК. Лодка, выдзеўбаная з тоўстага дрэва'. Байдак - велікая лодка [Пярэдзелка Лоеў.]. Калісь параходаў не було, байдакі булі [Крупейкі Лоеў.; ДСЛ, c. 43]; [барліна]. Сустрэта ў вёсках, якія знаходзяцца на Пцічы, a таксама ў в. Слаўкавічы, на захад ад якой пачынаецца Палеская нізіна. У апошняй расказваюць, што колісь тут было морэ, барліна дайшла аж да Слаўкавіч, а як "морэ высахло", яна застрала i захаваліся рэшткі яе [Янкоўскі-1, c. 38]; Выдалбанка- з тоўстага дзерава, бальшынство з ліпы, з асіны выдалбаюць [Рудня Чэрв.; СПЗБ, т. 1, c. 349]; Я ўсё, бувала, любіў рыбу лавіць некалі, як быў маладый, з дубіны; заплывеш на сярэдзіну Дзісенкі i ловіш [Восцевічы Мёр.]. C асіны бальшынство робілі
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

бабаны, барок, бюцца, дубовка, душагубка, комэлнык, лотка, облёнок, патушнік, сшіява
4 👁
 ◀  / 131  ▶