Лексіка гаворак Беларускага Прыпяцкага Палесся (2008)

ВЕТРЫЦЬ вітрыты незак. 67, 183. ачышчаць збожжа з дапамогай ветра. // Вітрыты трэ пусл'а путсіванн'а 67. ВЕЯЛКА вейалка ж. 112, 121, 123, 134а, 135, 146, 147, 149, 156, 165а, 171а, 178, 183, 184, 196, 202, 204. війалка ж. 65, 67, 71, 79, 80, 109, 144. драўляны савок, якім веюць збожжа. // Вшалочка дерэўл'ана, війаты, потом рэшэтом подчынайут' 71. ВЕЯННЕ вейанн'е н. 49, 57, 147, 192а. вшанн'е н. 35, 36, 49, 67. вшенн'е н. 36. ачыстка зерня ад мякіны. // Йак мне надокучыла гэта вейанн'е 57. ВЕЯЦЬ вейаты незак. 57, 80, 123, 146, 147, 149, 156, 178, 183, 184, 192а, 196, 202, 204. війаты незак. 27, 29, 32, 35, 36, 49, 59, 65, 67, 71, 80, 109, 144. веяць. // Пока не помалот'ат не війат 27. ВІЛКАВІННЕ вілковінн'е н. 144. гл. вілковішча. ВІЛКІ вілкі мн. 26, 27, 29, 31, 32, 146, 178, 183, 192а. вілкі мн. 71, 80, 109, 123. вылкы мн. 22, 49. вылкы мн. 4а, 36, 67, 97. вілы. // Вылкы гнуій трасты, сіно закынуты на вышкы 22. ВІЛКОВІСКА вілковыска н. 60, 61, 98, 126. гл. вілковішча. // Залізны вілкі набівайуц' на вілковыска 98. ВІЛКОВІШЧА вылковішча н. 105, 133. драўляная ручка, на якую насаджваюцца жалезныя вілы. ВІЛОЧНІК вілочнык м. 123. гл. вілковішча. ВІХАРКА выхорка ж. 95. гл. выдма. // Далы мэні таку выхорку, на што мэні вона 95. ВІХРОВЫНА віхровына ж. 56, 57, 58, 59, 60, 61, 75, 75а, 79, 83, 83а, 85, 87, 91, 93а, 97, 98, 103, 126. пясчанае поле, на якім вецер выдзімае пясок. // Віхровына, одна зрыжа йака, а не замл'а 75. ВОРАХ ворох м. 121, 121а, 134а, 135, 142, 144, 146, 147, 156, 165а, 171а, 178, 183, 184, 186а, 196, 197, 202, 204. куча (гною, зерня, бульбы). // Куды ты ссыпаў ус'у картопл'у ў адзін ворох 146. Ворох - зэрно йак намолоцец', ворошочэк йак мало 135. Ворох глшы, сена, чого накопац' 135. ВОТКІДКА откідка ж. 186а. папярочныя барозны. ВУЗГАЛАВЕНЬ вузгалавен' м. 158. папярочная мяжа. ВУЗДЗІР вуздзір м. 98. ніжняя частка снапа. ВУКА вука ж. 27. савок для веяння зерня. ВУС ус м. 32, 202. гус м. 31, 65, 67. вус м. 71, 126, 156а. 1. асцюкі на яшчэ не зжатых збожжавых раслінах 126. // Вус дэржыцца на колосе 126, 156а. 2. асцюк 31, 32, 65, 67, 71. 3. трохвугольны ўчастак 126. // Поле вышло на вус, на клінок 126. ВУХА ухо н. 124. гл. банька. // Забіў клінок у уха, кап касіц' лоўчэй було 124. ВЫАПАЛАЦЬ выопалаты зак. 67. ачысціць зерне ў драўляных карытцах. ВЫБІРАЦЬ выбыраты незак. 67. жаць гарох, пасеяны па бульбе. ◊ - розору 67. жаць на разоры. гл. разора. ВЫБІЦЦА Ў КАЛАСКІ выбыцца ў колоскы зак. 46. (пра жыта) пачаць каласіцца. ВЫВЕЙ вувей м. 95, 97, 98, 108, 112, 113, 115, 115а, 116, 116а, 121а, 126, 134а. вывой м. 115. месца, дзе пасевы заносяцца пяском. ВЫГНАІЦЬ вугнаіц' зак. 122, 192а. угнаіць. ВЫДЕРЦЬ выдерт' ж. 119. упершыню распрацаваная ў лесе зямля. // Вітерэбілі, выдралі поле, на выдерте сійут' просо, овэс, на выдерте йачмен' згорыт' 119. ВЫДЗЁР выдз'ор м. 59, 95а, 99, 109, 112, 115, 115а, 116, 116а, 121а, 123, 130, 134а. раскарчаваны і ўпершыню апрацаваны ўчастак зямлі. // Пасейаў на выдз'орах, на ніскым месце ав'ос 59. ВЫДЗЁРА выдз'ора ж. 130. гл. выдзёр. ВЫДЗІРАК выдзірак м. 98, 123, 130. гл. выдзёр. // Выдзірок горуц' і одразу сейуц' 98. ВЫДЗІРАЦЬ выдэрты зак. 26, 32, 59, 60, 67, 91, 132, 133, 157. упершыню апрацаваць зямлю. // Выдэрлі поле - первы раз погоралы 71. Кавалочек ад корчів выдрав 67. ВЫДЗІРКА выдзірка ж. 167. гл. выдзёр. // Выдзірка - выдранайе поле, спачатку росц'арэблівайецца ад кустоў, а потым пашацца 167. ВЫДЗІРКІ выдзіркі мн. 112, 134а. гл. выдзёр. ВЫДМА выдма ж. 20, 21, 22, 24, 26, 27, 29, 30, 31, 32, 36, 39, 41, 43, 46, 49, 51, 79, 79а, 80, 95, 99. відма ж. 78, 121, 165а, 171а. вэдма ж. 36, 65, 66, 67. 1. пясчаны ўчастак. // Выдма - то выдувайе вітром, ныц не родыц' 46. 2. участак, які заносіцца пяском 31. ВЫДРАНКА выдранка ж. 98, 103, 109, 119, 130, 135, 174, 178. відранка ж. 121, 121а, 165а, 171а. гл. выдзёр. // Выдранка - то ўспаханайа навіна 174. Проорвайем под проса, йак пустыт' зіма, йак дэ на выдранцы, а то порховой земл'а становіцца, не злежвайецца