Лексіка гаворак Беларускага Прыпяцкага Палесся (2008)

АХЛАПАК охлапок м. 65, 67. маленькі ўчастачак поля ў канцы асноўнага масіву. // Охлапок - то малэй кусочак пол'а остайецца 65. БАНЬКА бан'ка ж. 178, 183. гл. арэхва. БАПКА бапка ж. 26, 27, 29, 31, 32, 51, 71, 72, 98, 105, 120, 124, 126, 132, 133, 144, 146, 147, 156, 178, 183, 186. 1. прылада, на якой адбіваюць касу 26, 27, 31, 32, 51, 67, 71, 72, 98, 105, 120, 124, 126, 133, 156, 178, 186. // Коса кладецца на бапку, биут' молотком, вона робіцца востройу 31. 2. вузкі круглы раменьчык для прымацавання рухомай часткі цэпа 126. 3. малая ўкладка снапоў (з 10) у полі 144, 146, 147, 183. // Дзевац' снапоў, а дзес'аты зв'ерху, вот і стала бапка. БАРАВАЯ ЖЫЦІНА боровайа жытына ж. 67. гл. баравое жыта. БАРАВАЯ ЗЯМЛЯ баравайа земл'а ж. 183. боровайа зымн'а ж. 67. боровайа земл'а ж. 157, 196, 204. 1. глеба, тыповая для мясцін, дзе растуць хвоі 67, 183, 196. 2. узараная ў лесе зямля 157, 204. // Боровайа зымн'а дэ ростут' чы колыс' рослы хвойіна, вэрос, вона такайа сывын'ка 67. БАРАВОЕ ЖЫТА боровойе жэто н. 65. буйное чорнае зерне, якое часам вырастае ў коласе жыта. // Боровойе жэто бо ростэ на высокому місці 65. БАРАДА борода ж. 32, 98, 120, 124, 132, 133, 204. 1. неўзараная частка поля, пакінутая сярод раллі нядбайным аратым 124. // Борода то осталас' борозна, не доораў 124. 2. апошняя жменя нязжатага жыта 98, 120, 132, 133. // Бороду трэ отрізац' 132. ◊ спасова борода ж. 32, 204. // Кол! ус'о сожнут', трі колоска перевазвайут' чырвонай ніткай, то спасова борода дл'а птщы 204. БАРАЗНА борозна ж. 4а, 20, 22, 29, 31, 32, 35, 36, 51, 60, 61, 71, 72, 80, 98, 105, 120, 124, 126, 132, 133, 144, 157, 192, 196, 204.баразнаж. 146, 178, 192а. бурузнаж. 4а. борозн'а ж. 67. борозн'е ж. 65. баразна. // Борозну прываліў себэ шыроко бы плаху 98. БАРАНА борона ж. 22, 26, 29, 31, 32, 35, 36, 46, 49, 51, 59, 60, 67, 71, 72, 80, 97, 98, 109, 120, 124, 126, 132, 133, 137, 138, 146, 196, 202, 204. барана ж. 122, 178, 186, 192а. буруна ж. 4а. // Бурунойу завулучыв картоплі 4а. БАРАНАВАЛЬНІК бороновал'нік м. 36. чалавек, які барануе. БАРАНАВАЦЬ баранавац' незак. 142, 146, 156, 183. бороновац' незак. 105, 109, 120, 124, 137, 144, 147. бороноваты незак. 60, 120а, 196, 202, 204. баранаваць. // Йеслі грэчку до дожд'а посійаў, боронуй, а то пропадэ 120а. БАРАНТРЭС боронтрэс м. 78. гл. абаронак. БЕРАЦЕНЬ бэрэцен' м. 59. частка ўзаранага поля, шырынёй каля дзесяці метраў. // Цілы бэрэцен' узораў 59. БІЧ біч м. 36, 59, 60, 80, 105, 108, 109, 113, 115а, 116, 116а, 120, 121а, 124, 126, 132, 133, 144, 146, 147, 149, 156, 178, 183, 184, 186, 196, 197, 202, 204. бэч м. 98. частка цэпа - біч. БІЦЬ біц' незак. 112, 134а. малаціць лён. БІЯК быйак м. 7а, 27, 29, 31, 72. бійек м. 26, 32, 49, 71. быйок м. 46. гл. біч. БЛАГАВАЦЬ благавац' незак. 144, 183, 190, 191. пра зямлю, якую не аруць. // Благуйе замл'а, не мох апсейац' 144. БЛАГАЯ ЗЯМЛЯ благайа зымл'а ж. 35. абложная зямля. // У нас ус'о бул'ш благэйі, ныж добрыйі зымлі 35. БЛІЗНЮКІ блізн'укі мн. 7а, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31, 32, 35, 39, 41, 43, 45, 49, 51, 56, 57, 58, 59, 60, 61, 71, 75, 75а, 79, 79а, 80, 83, 83а, 85, 87, 95, 97, 99, 103, 109, 112, 115, 115а, 116, 116а, 119, 121а, 134а, 144, 147. блызн'укэ мн. 20, 65, 67. два каласы на адным сцябле. // У нашым жыце блізн'учкоў много 71. Блізн'укі - двойчасты колос, з'есі двойны діты будут' 79. БЛІЗНЯТЫ блізн'ата мн. 21, 147, 174. блізн'аты мн. 147. блізнета мн. 174 // Блізнета - то шш'асліва тайа ніва 21. БОР бор м. 152, 154, 157. быр м. 49. 1. вялікае поле ў лесе 49 // Кулыс' був ліс, а зарас вэрубыўс'а, в'алікі ўчастак зымлі 49. 2. гатунак дзікарослага проса 152, 154, 157. // Бор бы просо ў йаго кійах, росце йак проса але кійахом, таўкачом, роней сейалі 154. БРАКАВАЦЬ бракавац' незак. 59, 60, 98, 120, 124. не ўрадзіцца. // Кан'ушына месцамі чуц' забракавала, а хлеп харошы 59. БРОЎКА броўка ж. 147, 156а, 186а, 192а. край загона або вузкая палоска зямлі каля яго. // Заплешчы броўкі, зогон будзе хорошэйшы 147. БРУС брус м. 36, 49, 80, 146, 192а, 196, 202, 204. памянш. брусок м. 80, 98, 105, 120, 124, 126, 132, 192а, 196, 202, 204. тачыльны камень, ужываецца для адбіўкі касы. БУГОР бугор м. 78. высокі неўрадлівы ўчастак. // Бугор - то ныц нэ, йак віц'ор бугры понатасквайе 78. БУЗЬДЫР буз'дыр м. 58. ніжняя частка снапа. // Накрый дзіс'атак буз'дыром увірх