Лексіка гаворак Беларускага Прыпяцкага Палесся (2008)

МЫЛЯР] мыл'ар м. 14, 20, 25, 29, 45. мыл'ор м. 44. мэл'ар м. 4. доўгі плыткі капец, бурт. МЫЧ мыч м. 54, 70а, 73. пояс паміж слупамі ў калодзежы. параўн. распорка. МЫЧАВАННЕ мычованн'е н. 7. ночованн'е н. 7. пояс, які злучае дзве кроквы. МЭТКІ мэтк'і мн. 35а, 37. пучкі саломы, звязаныя ля ўздра, якімі пакрываецца страха. МЯКІННІК макінн'ік м. 37, 54, 55, 151, 158, 177, 182, 187, 195, 198. миакшн'ік м. 112. мн'акыннык м. 77—79. мн'акэннык м. 65. адгароджаны ў гумне, або прыбудаваны да гумна, мякіннік. // У гумн'е йакуйу х'іжу зак'ідайе 177. Гэто бокувочка кай клун'і 79. Гэто ополка, наб'ітайа ў клун'і 37. МЯКІННІЦА макінн'іца ж. 83, 84, 86, 88, 115, 118, 164, 180. миакшн'іца ж. 73, 76, 101, 110. мн'акшныца ж. 69, 119. мнакінн'іца ж. 113. мэкінн'іца ж. 52. мякіннік у застаронку ў гумне 86, 101, 115, 118, 119, 180 або прыбудаваны ля гумна 52, 73, 76, 83, 84, 110, 113. НАВАРАТНЯ наворн'а ж. 125. наворот м. 139. наворотен' м. 125. наворотн'а ж. 72а, 74— 76, 79, 80, 84, 90, 91, 96, 100, 117а, 154, 161, 182, 204. навороцен' м. 158, 198. 1. апошняе бервяно ў сцяне пад бэлькамі 76, 80, 182а; над бэлькамі 72а, 76. 2. шапка ў дзвярах, якая спалучае два вушакі (шула) 125, 139, 154, 204. 3. ачэп, падоўжная бэлька, якая ляжыць на папярочных бэльках на сцяне 96, 100, 117а, 125. 4. аполкі, якія закрываюць прамежак паміж дзвюма дошкамі ў столі 74—76, 79, 84, 90, 91. 5. вората ў дзвярах 158. 6. частка кроснаў 161. 7. ілгун 198. НАВЕС нав'ес м. 2, 38, 71, 74, 75, 77, 194, 183. нав'ес м. 54, 148, 201. нав'іс м. 70, 101. 1. паветка 2, 38, 54, 77, 148, 183, 194, 201. 2. стрэшка над парогам у хаце 71; у гумне 70, 74, 75, 101. НАГЛОЎНЯ наглоўн'а ж. 89, 90, 91, 96, 129. наголовен' м. 202, 204. шапка ў дзвярах, якая спалучае два вушакі (зверху). НАДАКОННІЦА надоконн'іца ж. 112, 119. ахлуп, доўгае бервяно, якое звязвае прасценкі між вокнамі. НАДВОРАК надв'ірок м. 89, 90. надворок м. 144, 152, 194. надвурок м. 60, 86. надв'урок м. 8, 91. надвырок м. 75, 88. надворак (каля хаты). // Карова ходзіц' по надворку 152. НАКІДКА нак'ідка ж. 144. прасла, адлегласць паміж шуламі ў паркане. НАКЛАД наклад м. 82, 84. аполкі, якія кладуцца ў прамежку паміж дошкамі столі. НАКЛАДАЧ накладач м. 50, 76. 1. ачэп на бэльках над сцяной 76. 2. жэрдкі на козлах 50. НАКЛАДКА накладка ж. 8, 63. шапка на вушаках (у дзвярах). НАКОТ накот м. 201. бервяно, якое ляжыць за сцяной на бэльках, і на якім ставяцца кроквы (цяпер замест накот" ужываецца мурлата"). НАКРЫЦЦЕ накрытт'е н. 45. накрытт'о н. 15. (агульнае) страха, покрыва. // Постройкі под одным накрытт'ом 15. НАЛІЧНІК налічн'ік м. 16, 162. 1. верхняя шалёўка з фігурамі (акно) 16. 2. шалёўка (дзверы) 162. НАСАДКА насадка ж. 36. шапка, верхні вушак у дзвярах. НАСЕКА нас'ека ж. 112, 114, 115, 136. нас'ека ж. 111, 113, 170. 1. ачэп пад бэлькамі 111, 112, 114, 115 ("насек'і ніжн'ійа"). 2. ачэп над бэлькамі (падоўжны), на які абапіраліся кроквы 111, 113, у хаце 115. 3. палка, кій з сукамі 170. // Торба старцу на дванаццац' торбоў і нас'ека на дванаццац' сукоў 170. НАСІЛА нас'іла ж. 82, 84. нос'іла ж. 83, 110. 1. жэрдка пад столлю ад печы да папярочнай сцяны, на якой вешалі вопратку, калыску і інш. 82—84. 2. вочап у студні з жураўлём 110. НАСІЛІЦА насылыц'а ж. 76. носылыца ж. 77, 100. носылыц'а ж. 69, 72а. 1. гл. насіла 1 69, 72а, 77, 100. 2. насілкі насіць сена; жэрдка пад страхой для бялізны 76. НАСІЛКА нас'ілка ж. 52. носілка ж. 108. нос'ілка ж. 36, 54, 125. носылка ж. 89, 91—93а, 117а, 119. гл. насіла 1. НАСОМАЧ насомач м. 31. кароткае бервяно ў прасценках паміж вокнамі (вуглом і акном). НАСЦІЛ наст'іл м. 154. гара ў хаце. НАЦЯГ нат'ег м. 8. салома з прыкладам на вільчыку. гл. хэб. НАШЛАП нашлап м. 148, 153, 154, 171. 1. бервяно, якое ляжыць на бэльках над сцяной 171. 2. ачэп пад бэлькамі 153. 3. ахлуп над вокнамі 148. 4. аполак на дзвюх дошках у столі 154. НАШЛАПА нашлапа ж. 79, 116, 121, 136, 144, 148, 163, 168, 203, 204. 1. ачэп, на які стаўлялі кроквы (на бэльках над сцяной) 136, 144, 168. 2. ахлуп, бервяно над вокнамі 116, 203, 204. // Нашлапіл'і окна 203. 3. аполак на дзвюх дошках у столі 79, 121. 4. дзве збітыя дошкі, якія пакрываюць вільчык страхі 163. 5. шапка, верхні вушак у дзвярах 148. НАШЛАПІЦЬ нашлап'іць зак. 119, 185, 186. накрыць. // Нашлапыў ушчэпамы балькы 119. ашлап'іў гаршок