Лексіка гаворак Беларускага Прыпяцкага Палесся (2008)

вянкоў 82, 119—136, 148, 177. 4. ачэпы, апошні вянок у сцяне, на які кладзецца бэлька 1, 8—10, 13, 44, 82, 183. параўн. ачэп. 5. амяла на дрэве 119. ВЯРОВАЧКА в'аровачка ж. 195. вороўчына ж. 201. вяровачка, якую ўжывалі ў варотцах замест клямкі. // Зак'інуў в'аровачку 195. ВЯРХНЯК вырхн'ак м. 28. падстрэшак. ВЯРШНЯК вершн' ак м. 82. шапка, верхні вушак у дзвярах. ВЯРЭЙКІ варейк'і мн. 194. засаўка (дошкі) замест варот у плоце. ВЯРЭЙЦЫ вэр'ейці мн. 171. падваротня ў гумне (складаецца з 2—4 дошак). ВЯТРАК в'атрак м. 68, 69, 191. дзве дошкі, якія прыбіваюцца да лат збоку франтона. ВЯХА ваха ж. 115. в'аха ж. 35а, 81, 139, 151, 152, 154, 158, 159, 161, 164, 168—170, 177, 180—182. в'ех м. 171, 187, 188, 190, 191, 195, 198. в'еха ж. 6, 52, 118, 165, 204. в'еха ж. 37, 83, 91, 110, 114, 121, 128, 129, 161, 185. в'еха ж. 54, 63, 82, 116, 125, 201, 203. в'іха ж. 13, 16, 17, 28, 29, 49, 68. в'іха ж. 60. віха ж. 10. віха ж. 2, 5, 9, 17, 36, 50, 79, 92. выха ж. 7, 8, 11, 12, 14, 15, 17, 18, 25, 35, 38, 40, 44, 45, 59, 60, 66, 69, 70, 73, 74, 80, 84, 86, 87, 88, 89, 93а, 96, 100, 101, 108, 113, 119. вэха ж. 75, 77, 100. вэха ж. 55, 112, 117а, 186. ўаха ж. 111. уеха ж. 171. 1. вяха на сенажаці ці ў полі (тычка з накручанай на яе саломай, сенам, або завязаная галіна (бярозы, лазы) ці маладое дрэва з завязаным верхам), якая паказвае дзялянку, або пры яе дапамозе адзначаецца простая лінія 2, 5, 6, 10, 12, 13, 14, 17, 18, 35а, 37, 40, 44, 45, 50, 52, 54, 60, 69, 73, 75, 77, 79, 81, 82, 84, 86, 87, 89, 91, 92, 93а, 96, 100, 101, 108, 110, 111, 113, 117а, 118, 119, 121, 125, 128, 129, 139, 154, 161, 169, 170, 171, 177, 181, 186, 190, 191, 195, 198. 2. вяха на стозе абазначае, што работа закончана для касцоў і людзі павінны збірацца ля яе (на балоце, на вяселлі) 15, 66, 73, 77. 3. вяха на дарозе (заснежанай) 2, 7, 8, 17, 66; або на возеры, рацэ ля палонкі 6, 139; ці на мелкаводдзі 100, 115, 158. 4. вяха папераджае, каб не ездзілі на пасеяным полі, ці каб не пасвілі на сенажаці пасля дня св. Міколы 7, 9, 11, 12, 15, 16, 17, 18, 25, 28, 29, 35, 38, 49, 50, 79, 80, 87, 88, 108, 116, 118, 128, 151, 164, 180, 203, 204. 5. Там, дэ паслос'а бэдло і похвор'іло, то доп'іро пасты ны можна і став'ат в'іху 17. 6. маяк, трыангаляцыйны пункт 6, 8, 180. 7. стары венік, мятла 10, 63; венік... шчо комына тэрты 40, 45, 55. 8. апоўзіны на стозе 17. 9. венік на высокай тычцы, якая стаіць ля калодзежа і служыць для змятання іскраў са страхі 8, 13, 16, 18, 36, 38, 45, 55, 60, 69, 70, 75, 79, 83, 87, 88, 101, 118, 139. 10. паказальнікі дарог у лесе. // Шо тут кал'басы (= калдобіны) або тут тольк'і ехат' 35. 11. амяла на дрэве 66, 112, 114, 139, 151, 152, 154, 161, 168, 169, 177, 185, 188, 190, 191, 195, 201. 12. высокае дрэва 92. 13. высокі нязграбны чалавек 44, 77, 89. 14. Чалавек тонкі йак выха... 12. 15. Уткн'она лозьіна, і на йейі наложано шо-ныбуд' 59. 16. калі што-небудзь... накруцілос' на йалш'е, на хваін'е (напрыклад, снег) 37. 17. дз'ераво, йак верб'іна (лоза); расц'е толк'і на Прьіпац'і 114, 159. 18. галіны дрэў 165. // Валік'ійа ветк'і ігрушы сплал'іся в'ахойу 177. 19. кветка" з галінак, якая прыбіваецца ў вільчаку, сімвалізуючы заканчэнне будавання хаты 115. 20. цыкута, атрутная трава на балоце, ад якой здыхаюць каровы 152, 168, 177, 181, 182, 186, 187, 190, 191, 195, 198. 21. гронка вінаграду. // Йагоды, йак в'еха 168. Ўродз'іло, йак в'еха. Жолуд уродз'іў - прамо вэха 186. 22. начны вартаўнік 74, 91. 23. зялёны вянок (в'ех). ГАЛАВАЧ головач м. 7, 70, 88. головач м. 15. головач м. 29. 1. некалькі пучкоў саломы, звязаных перавяслом ля калосся, якімі пакрываецца ніз страхі і рогі 7, 15, 29, 70. 2. шапка, верхні вушак у дзвярах 88. ГАЛАВАЧЫНА головачына ж. 12. звязаныя ля ўздра пучкі саломы, якімі пакрываюць страху. параўн. галавач 1, кулік. ГАЛЁЎКА гал'овочка ж. 76. гал'оўка ж. 52, 78, 125. вяровачка, якая закідаецца на слуп, калі прычыняюцца варотцы, фортка. параўн. пута. ГАЛОЎНЯ голоўн'а ж. 84, 86. Глоўн'а ж. 74, 83, 88. шапка, верхні вушак у дзвярах. ГАЛЬВЕТКА галв'утка ж. 4. галёўка з лазы на двух слупах, паміж якімі кладуцца жэрдкі ў плоце. ГАНАК ганак м. 134. ганок м. 26, 117а, 163, 173. ганэк м. 102. 1. масток перад парогам (са сходцамі або без іх) 102, 117а, 134, 163, 173. 2. ганак са стрэшкай і слупамі 26. ГАНАК ганак м. 152, 159, 188, 190, 194, 195, 203. ганок м. 1, 5, 7-9, 13-18, 20, 27, 29, 32, 3537, 38, 40, 44, 45, 49, 52, 54, 55, 60, 65, 68-70, 70а, 73-75, 76, 78, 79, 82, 87, 88, 89, 90, 91, 93а, 96, 98, 104, 108, 110, 114-119, 121, 125, 128, 136, 139, 144, 148, 153, 154, 158, 161, 162, 164, 165, 168171, 176, 177, 181-183, 185, 196, 198, 201, 202, 204. ганочок м. 63, 77, 128, 129, 186, 191. 1. масток перад парогам (са сходцамі або без іх) 52, 54, 55, 60, 67, 68, 81, 87, 88, 91, 96, 101, 104, 108, 110, 114, 115, 116, 117а, 118, 119, 121, 125, 128, 129, 134, 136, 139, 144, 148, 152, 159, 161, 162, 163, 169, 170, 171, 173, 188, 190, 191, 203. 2. ганак са стрэшкай і слупамі