Паз— Пай 442 біна, жалонка, жалубіць, жалубнік; паз, пазок, пазавяць; шпугд, шпугавяць. П А ЗУ Х А ж. мейсца паміж грудзьмі І вопраткай над паясом; заглыбленьне паміж грудной клеткай i рукой, расійск. „мышка-: пазуха, пазушка, пазушны, пазушына. Атагрчу зьмяю за пазу хай. Палажы люльку за пазуху. Паха, падпаха; заўлоньне. Вазьмі "хлеба ўзаўлоньне. Атагрэў зьмяю заўлоньнем. Пахаваў ўзаўлонкі. ПАЙ м. татар. часьць, дзель у складчыне, ў сябарстве, ўтаварыствеі бонда. бондаука. Ужо Чэчот („Piosnki wieśniacze z nad Niemana i DźwinyВільня 1846 г,). ў слоўнічку даложаным да вышэй названай яго кнігі зрабіў памылку ў тлумачэньні слова „бонда-. За Чэчоіам абмылку паўторыў Насовіч; за Насовічам пайшлі іншыя, як прикладам, выдаўцы кнігі праф. Янчука („Нарысы па гысторыі беларускае літэратуры. Старадаўны пэрыод-. Менск 1922 г. (дзе слова „бонда*, ў вынасцы, тлумачыцца так:— „бочка, кадь, (укр. бодня), дзе хаваецца асабістая маемасьць i харчы; часамі значыць, выслужаная ўласнасьць— зямля-. Слова „бонда- вельмі пашыранае на ўсім абшары Беларусі i даўно ўжываецца ў беларускай нісьменнасьці. Гэтак, у „Судзебніку Казіміра, выданым у Вільні B. Кн. Літоўска-Беларускім Казімірам, 29 лютага 1468 году, пішацца: „/Хколичіш паробкиукраду ть што у кого... коли первое украдешь ино его не впшати, а заплатити бондою его; а не будешь бонды, ино осподар его за него заплатить, а паробка сказнити *) и пробити-. (Янчук, Нарысы па гістор. бел. Літ. стр. 49). Гэты тэкст „Судзебніка- для нашага народу i цяцер саўсім зразумелы, бо i сягоньня яшчэ аплата парабка бывае траякая: а) аплата бондай, б) умоўленай сумай грошы i бондай, в) толькі грашмі, raтоўкай. Трэба думаць, што даўней, пры натуральнай *) Слова— казна, казьня ўжывалася ў старой Белаpyci ў значеньні „кара-; „Прабіць*— знача кляйміць прабіцьцем дзіркі на вуху або поздры
Дадатковыя словы
атагрчў, беларўскае, вп>шати, хколйчіш, іхколичіш
2 👁