IX слаўнымі ці уніятамі як 1 ён сам,—дагэтуль народ наш называв сябе Літвінамі (прыкл. у Чарнігаўшчыне, ў усх. Могілеўшчыне I Смаленшчыне). Трэцьці пэрыёд, які пачаўся ад унііз Польшчай ў 1386 гаду i быў перарваны толькі падзелам, Польшчы, кіраваўся да ператварэньня нлііага народу ў палякаў. На нашае шчасьце „народам" лічы% лася ў тыя часы толькі шляхта, дык i гэты гістарычны працэс меў ўплыў не на ўвесь народ, а толькі адзіна на шляхэцкі стан, які пераходзячы праз каталіцтва, прыймаў лаціна-польскую культуру. Гэты пэрыёд у гісторыі нашага баярства, — якое было добрымі патрыётамі Літоўскімі (ў значэньні дзяржаўным), а па культуры i веры мела сябе за палякаў,— адзначыўсп разьдзелям народных мае з яго гістарычнымі вярхамі, i, слушна, можа быць названым Літоўска-Польскім. Нрыходзіць урэшце расійскае панаваньне, i наступав чяцьверты иэрыед расійска-беларускі. 3 приходам расійскай ўлады, уцісканае пад Польшчай праваслаўиае духавенства, пагалоўна перакідаецца у маскоўскі абоз, парываючы ўсякую зьвязь з народам; за духавенствам ідзе праваслаўная шляхта, якая яшчэ была ззстаўшыся ад разгрому пад Польшчай. Падае, працавіга створаная Польшчай, унія. I, ў выніку, ад народу адпадаюиь рэшта грамадзкіх вярхоў, тонучы ў расійскай вялікадзяр жаўнасыіі i называючы сябе, без ўсякіх засьцярог, „рускими", праз два c. Гэты пэрыёд замацаваў яшчэ адно найменьне— Беларуси. Гэтак вярхі нашага націянальнага дрэва, пэрыёд за пэрыёдам, засыхалі i адпадалі ад народнага пня
Дадатковыя словы
праваслаўйае
12 👁