ЯДОМЫП, прым. Ядомы, што ўжываецца для яды. Еты гріб ні ядом ы, ні бяры яго. Лрцёмаўка Міласл. Ета трыва хуць i ны бал оц і, ал і яс)пмыя: яе каровы добря ядуць. Слаўнае Мсцісл.
ЯДРАНА, прысл. Марозна [ясна], без ветру. С я н ьн і ядры на бы ло зриньня, а к вечы ру пычы лася м яцеліца. Хвёдараўка Красная.
ЯДРІНЫП, прым. Халодны [ясны]. Ты надзень ш у б к у, як ны наш лег п авядзеш, a ro сяньні будзіц ь ядріны я ноч, зьм ерзьніш. Лрцёмаўка Міласл, Сяньня ноч так ядріна бы ла, ры са, як вір. Добрае Мсцісл. 2. Буйны. урадлівы. Жыта сё.йта надта ядры на. нада скора ж аць, ато нысыпацци пачнець. Там жа.
ЯДРЭНЫГІ, прым. Халодны [ясны]. Ры зьвялі мы вогніш ча i пы ляглі блізка ціпла. бо ноч бы ла халодны я, ядрэны я. Пірагова Мсцісл.
ЯЁЧКА, -a, н. Памяти, ад яйцо. Табе нада яечка аблупіць ды яш чз у рот укласьці, а самому ні ласка? Канічы Касшок. Я эьаіла бы ла енязьдзечка, || Я зьнісла бы ла яечка, IIСы лавей маё гнязьдзечка ры зарыі), IIЕн маё яечка ры забіў. 3 пар. песні. Зарэчча Мсцісл.
ЯЁЧНЯ, -i, ж. Яечня Трэба спрягчы яечню Пірагова Краснап.
ЯЁШНЯ. -i, ж. Яечня. Матка разьбіла дзісятык яец i спрігла яеш ню з салым. Apцёмаўка Міласл. ' ЯЗ, -a, м. Я:, рыбацкая перагародка на рэчцы з нраходам, куды ставяць нерат. Пыст авілі я з. a нехта ў зя ў ды разбур ы ў, i ры ба ўіўікла.
ІДацэнь Арш.
ЯЗЫК, -а. м. Язык. Ц і табе язы к зы баліць? Скаж ы, ды ўсё! Кокатава Мсцісл. У к у с іў сам сябе зы язы к, што кроў пы ш ла. Гібалы Касцюк. К а р ову б'ю ць за зы к, а б а б у — зы язы к. Хвёдараўка Краснап.
ЯЗЫЧОК, -чка. м. I. Памянш. ад язык. Н у й язы чок жа ў гэтае бабы, а ніхай яе л іх а, во брэш ы ць! Камароўка Крыч. 2. Кліночак, што ўсгаўляецца ў парэз у бярозе для таго, каб па ім сцякаў сок. Я зы чок ськінуўсь ны зям лю, i сок пацёк пы карл. Хнёдараўка Красная.
ЯЗЭП, -а, м. Уласнае імя Язэп. Я ся ў Я зэп бы ў зьм ерз, ды ачул іл і, як сталі церць сьнегум. Старае Сяло Мсціел. Я зэп с п а с стаў вялікім нычальнікам. Азерцы Клім.
ЯЗЭПІХА, i, ж. Язэпіха, жонка Язэпа. Я зэп іха купіла сабе кралі. Людагошч Мсцісл.
УЯ зэп іх і бы ў яе брат э Мыластоўкі. Палуж Краснап.
ЯПЦО, -а, н. Яйцо. К ур іц а кудахт ыя, м абы ць, яйцо зьнісла. Камароўка Крыч. П іськлёны к толькі што зь яйца вы лупіўсь. Буглаі Краснап.
ЯК. прысл. Як. Я к п асеіш, так i паж неш. Пбалы Касцкж. Я к ты да лю дней, так i л ю дзі ды цябе. Лютня Мсцісл.
ЯК, злуч. Як. М ой М іха сь цігаіцца, як бы елай, а дзелы ць нічога ня хоча. Добрае Мсцісл. H e iнич як аблічка вы йш ла, тут павінна быці бол і. Пірагопа Л\сцісл.
ЯКАВО, прысл Якаво, як. Я каво паж ывае твоя сястра. Хоцімск.
ЯКБЫ, злучн. Быццам [нібы]. Л йна яш чэ i пытаецца, якбы й ня веды я нічога. Касперка Міласл.
ЯКБЫЦЦЫЛА, злучн. Быццам бы. Гавораць, што якбы ццым вы да ў Б еся д зі пы днілась, што i перасхаць нельга. Канічы Касцюк.
ЯКЁП. займ. Які. Я кей ён сы н? Б ацькі родны га ні пы ш кы ды ваў. Парадзіна Мсцісл. Што ж нам зьдзел ы ць, кы лі німа лучш ы й хаты, ладни ўж у б уд зіц ь, якая ёсьць. Арцёмаўка Міласл. Я кая ў цябе прыгож ыя кохта. Залачова Крыч. Я к і смачны кум пяк Бялішчына Мсцісл. Я кая т у ш к а, такая й песьня. Я коя сем я, такоя i емя. Пбалы Касцюк.
ЯКЁЙ-ТА. займ. [Нейкі]. якісь [якісьці]. П р іх о д зіў якей-та дзядзька ды цябе, тата. скы заў, што йш чз зайдзець увечы рі. Брылёўка Краснап.
ЯК-КОЛЁЧЫ, прысл. Як-колечы, яккольпек, як-небудзь. Як-колечы ратуйця, ато адзін ні дам рады. Мацутаўка Расняп.
ЯК-НЁБУДЗЬ, пры сл. Як-небудзь. Якнебудзь нада дыстаць грош ы, ато ўпусьціш случы й. Белы Камень Бялынкав.
ЯК-НІЯК, пры сл. [Усё-такі]. усё ж.Я к н іяк, а трэба ў К лім авічы ехы ць. Маластоўка Кра,снап.
ЯКРАЗ, пры сл. Якраз. Іш о ў я пы л ясу i якраз нытрапіў ны вы ўчы ны я логыва. Бяседавічы Хоцім. Гэты капыл якраз ны маю нагу. Тур'я Чэрык.
ЯКРУС, -a, м. Агрэст. Я к р у с сёліта буйнэй. Маластоўка Краснап.
ЯКСЛОВА. Сапраўды. Я к.слова тут нехта бы ў. Кокатава Мсцісл. Я к слова Іван сяньні х а д зіў у вучы ліш ча? Капічы Касцюк.
ЯКСЯ, прысл. Нсяк, адзін раз. Я кся раз бацька п аехаў у горы д. Палуж Краснап.
ЯКУБ, -а, м. Уласнае імя Якуб. Я к уб не такі злы й, ён атходны чы лавек Капічы Касцюк. Я к у б, зы пражы кы ня ў калёсы! ЧыгрынаЎка Раснян.
ЎЯКЫУ, -ва, м. Уласнае імя Якаў. Я к я віж у, ты ўж о, Я к ы ў, з пынталыку зьбіўся. Канічы Касцюк. М альцы ў Якы ва ўсю гр у ш у абтрэсьлі. Галкавічы Мсцісл.
ЯК-ЯК. прысл. Абавязкова. Дохт ырша скы зала, каб як-як бы пувязьлі хворы ги ны пірицы ю. Тур'я Чэрык.
ЯЛАУКА, -i, ж. Ялаўка, ялавіца. Н а ша каропа летась цялілась, а сёліта ялаўка. Старае Сяло Мдцісл.
ЯЛДОН, -а,.«. [Боўдзіла], балда. Я лдон ты. ялдон. што ты надэелы ў? Хвёдараўка Краснап.
ЯЛЕНЕЦ. -нца, м. бат Яленец, яловец [ядловеи]. Тут яленец расьцець вісокій, як дрэва. Дзягавічы Крыч. У етым лесі ёсьць яленец. Хвёдараўка Краснап. Лпріч ёлкі i сосны, расьцець яш чэ i яленец. Слаўнае Мсцісл.
ЯЛЁНЩЬ, дзеясл. Станавіцца ёлкім, горкім. Сал а яленіць. М асла пычало яленіць. Брылёўка Краснап.
ЯЛОВЬІП, прым. Яловы. Ета кол ялоаы. Белы Камень Бялынкав. П ун я зроблена з яловы га дрэва. Сідараўка Краснап
Дадатковыя словы
нысыпаццй, пірйцы, туря, ўі^ікла
20 👁