Краёвы слоўнік усходняй Магілёўшчыны (1970). І. К. Бялькевіч

 ◀  / 512  ▶ 
ПЫЛ, -у, м. Пыл. Змахні пыл з лаўкі, ніхай чылавек сядзіць. Вітрунь Касцюк. Дос табе трэсьці гэсты мяигок — ныдыла пылу, аж цёмна ў хаці. Ушакі Чэрык. ПЫЛАВГНА, -ы, ж. Палавіна. Пылавіна агрыстніку высыхла. Шыркі Равняй. Пылавіну нашыга мыста зьнясло вясною ў павыдкі. Арцёмаўка Міласл. ПЫЛАВГНКА, -i, ж. Памянш. ад пылавіна. Дай мне хуць пылавінку яблыка. Зяціна Мсцісл. ПЫЛАВЫП, прым. Палавы, жоўташэрае масці. У яго былі два кані: чмарый i пылавэй. Бяседавічы Хоцім. У яго пылавэй конь. Забор'я Красная. ПЫЛАЖЫЦЦА, дзеясл. Умовіцца, дата варыцца. ён пылажыўся са мною, што прыйдзя ва ўторык. Палуж Краснап. ПЫЛАЖЫЦЬ, дзеясл. Палажыць, пакласці. Нымазыла я маслым хлеба i дыла яму, а ён масла зьлізаў, а хлеб пылажыў на слоніц. Гарадок Раснян. Пылажы браўно на лісу. Тур'я Чэрык. Пыдральісь кішэня, й пылажыць нічога нільга. Ушакі Чэрык. ПЫЛАЖЭНЬНЯ, -я, н. Становішча. Пылажэньня рабочых i крісьцян палуччылысь npi Савецкай уласьці. Слаўнае Мсцісл. Ны вайне ўсяк буваіць, буваіць такоя пыларсэньня, што нызад ні пыбяжыш i наперад ні пайдзеш: усюдых сьмерць. Арцёмаўка Міласл. ПЫЛАЗОК, -зка, м. Палазок, падошва ў плузе. Васіль, у цябе ж у плузе пылазок сьцёрся. Бязводзічы Мсцісл. ПЫЛАНКІ, -аў, мн. л. Невялікія начоўкі, якімі апалаюць зерне. Вазьмі пыланкі i прыпылай вось гэты ячмень. Студзянец Касцюк. ПЫЛАПЫЦЬ, дзеясл. Памацаць. Пылапыў упоцімку i нічога ні знайшоў. Вігрунь Касцюк. ПЫЛАТНО, -a, н. Палатно. Ны навойчык накручваюць пылатно. Парадзіна Мсцісл. Пылатно на бель бяліла. Маластоўка Краснап. ПЫЛАХЛІВЫЙ, прым. Палахлівы, баязлівы, пужлівы. Етый конь дужа пылахлівый. Дубеец Касцюк. ПЫЛАЦІ, -ей, мн. л. Палаткі, вісячыя нары пад стольлю. Дзеці лазілі на пол, з полу на печку, а з печкі ны пылаці i зноў нызад. Арцёмаўка Міласл. ПЫЛІВАНЫЙ, прым. Паліваны. Пыліваны жбан гладык i кряпчэй за ніпыліваныга. Слаўнае Мсцісл. ПЫЛ1НДВ.ЩА, -ы, ж. Паляндвіца. Смашныя пыліндвіца вышла з нашыга napсюка. Палуж Краснап. ПЫЛІСАДНІК, -a, м. Палісаднік, агародчык каля хаты, звычайна засаджаны кветкамі. Хачу свой пылісаднік абгырадзіць лескыю. Сохана Мсцісл. ПЫЛІТАЦЬ, дзеясл. Палётаць. Галуб пылітаў i сеў на крышу. Лешчынка Мсцісл. ПЫЛІЧЫЦЦА, дзеясл. [Падлічыць], парахавацца. Стой, нада пылічыцца, сколькі ты плаціў i сколькі я — хто каму доўжын. Дубеец Касцюк. ПЫЛОК, пылку, м. Памянш. ад пыл. Пылок пыдняўсь с трухлявый калоды. П алуж Краснап. ПЫЛУМАЦЦА дзеясл. Паламацца, зламацца. Выга ў калодзіжы пылумалысь, i вады біз вярёўкі дыстаць нельга. Арцёмаўка Міласл. Загвыздка пылумалысь, i каток зьехыў з eoci. Глупікі Крыч. ПЫЛУМАЦЬ, дзеясл. Паламаць, зламаць. Гылыварез етый, то дзяцей паб'ець, то гуркі з град выбіріць, то ў хаці штО' НІбудзь пылумаіць. Арцёмаўка Міласл. ПЫЛУСКАЦЬ, дзеясл. Палушчыць. Нада етый квасоль пылускаць i выкінуць лузгу авечкым, яны зьядуць. Арцёмаўка Міласл. ПЫЛУСЬВЁТ, -a, м. Прайдзісвет. Ці ты ні знаіш етыга пылусьвета — праўды ат яго ні пачуіш. Хвёдараўка Краснап. ПЫЛЫМАЦЦА, дзеясл. Паламацца, зламацца. Пылымаўсь у быране ворчык. Хвёдараўка Краснап. ПЫЛЫСА, -ы, ж. [Паласа], шнур зямлі. Мыя пылыса зымуражэла. Ныкат naшоў пы пыласе — нехта праехыў. Хвёдараўка Краснап. Переа пасеім тут, а тады паедзім ны дальнію пыласу. Бяседавічы Хоцім. ПЫЛЫСКАЦЬ, дзеясл. Паласкаць. Я пылыскала ны падолі плацьця i забылыся пасініць там. Пацкава Мсцісл. ПЫЛЮБОУНІК, -a, м. Палюбоўнік. Пылюбоўнік яе прасіў, штоб іна кінула мужыка i выйшла зы яго замуж. Арцёмаўка Міласл. ПЫЛЮБОУНІЦА, -ы, ж. Палюбоўніца. Кінуў жонку i знайшоў сабе пылюбоўніцу i жывець зь ёю. Арцёмаўка Міласл. ПЫЛЯГЧЭНЬНЯ, -я, н. Палягчэнне [палёгка]. Сёліта у налогах ёсьць пылягчэньня супраць летышніга. Касцюшкавічы Крыч. Ны душэ чуствуіцца нейкыя пылягчэньня, як скызалі, што ета ні праўда. Слаўнае Мсцісл. ПЫЛЯДЗЁЦЬ, дзеясл. Паглядзець. Пылядзі на ветрыньнік — куды вецір дмець. Хвёдараўка Краснап. ГІЫЛЯДКА, -i, ж. [Ляда], поле, узаранае пасля выкарчавання лесу. На етых пылядкых добра родзіць. Хвёдараўка Краснап. ПЫЛЯЖАЦЬ, дзеясл. Паляжаць. Ета сена яшчэ волкывыта, ніхай пыляжыць, нільзя яго такім гресьць. Арцёмаўка Miласл. ПЫЛЯНА, -ы, ж. Паляна. Ідзі так пряма лесум, выйдзіш на пыляну, а за пыляную i яго хутыр. Бяседавічы Хоцім. ПЫЛЯНГЦА, -ы, ж. Невялікі белы хлеб. У радзіцільскую суботу поп за памінальніцы назьбіраў пуды ca тры пыляніц. Куляшоўка Клім. ПЫЛЯУКА [пляўка], -i, ж. Палёўка, яблыня, што расце ў полі. Ведыю адну пыляўку, ну i добрыя; яблыкі, што з садуХвёдараўка Краснап. ПЫЛЯЦЁЦЬ, дзеясл. 1. Паляцець. Воешь ужо—птушкі пыляцелі ў вырай. Большая Дуброва Касцюк. 2. Зваліцца [паваліцца]. Ішла пы кладычцы, апшаснулыся i пыляцела ў ваду. Старае Сяло Мсцісл. 3. Хутка пабегчы. Спычатку конь ішоў ціха, a та
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

заборя, пабець, пылкў, туря
17 👁
 ◀  / 512  ▶