Краёвы слоўнік усходняй Магілёўшчыны (1970). І. К. Бялькевіч

 ◀  / 512  ▶ 
лясу i нытрапілі ны ваўчыныя логыва, у ём мы ўзялі двух вувчанёнкуў. Бяседавічы Хоцім. ЛОДЫРЬ, -я, м. Гультай. Лодырь ходзя na вуліцы i нічога ня дзелыіць. Іванаўка Хоцім. ЛОДЗЬ, -i, ж. Маленькая лодка, човен. На етый лодзі ня дзіва ŭ пірікуліцца i на дно пайсьці. Самацэвічы Касцюк. ЛОЖА, -ы, ж. Пасцель, ложак. Прыду двору, на белыю ложу лягу. Мануйлы Краснап. Зысьцялі ложу, ніхай гасьці спаць кладуцца. Машавая Бялынкав. ЛОЖАК, ложка, м. Ложак. На ложку спала дзяўчына. Стары Дзедзін Міласл. ЛОЖКА, -i, ж. Лыжка. Во зварыла груцы — аж ложку ні паверніш. Парадзіна Мсцісл. H i за што, ні пра што азьдзівяліў ложкый па лбу. Слаўнае Мсцісл. ЛОЖЫК, -а, м. Ложак.Л i сьцяны стаіць ложык, а на ложыку спачывае дзед. Шумячы. ЛОЖЬІЧКА, -i, ж. 1. Памянш. ад ложка. Дай мне ложычку, чай памішаць. Шарэйкі Касцюк. 2. Лапатачка з дзірачкамі, куды працягваюцца ніткі пры снаванні красён. Ніткі ўдзень у ложычку i снуй, толькі глядзі ні пымыляйся. Бяседавічы Хоцім. ЛОЗІК, -а, м. 1. Верхалаз. Лозік етый целый дзень na грушых ды пы яблынях лазіць. Мануйлы Краснап. 2. Ласун. Лозік ты! Прывык пы гырлачыкым лазіць ды вяршдк зьнімаць. Брылёўка Краснап. ЛОЙ, -ю, м. Лой, тлустасць. Нябось, як зыпряглі яго ў работу, дык весь лой зьехыў. Бяседавічы Хоцім. Вазьмі лою ды naмаж сабе блін. Гарбавічы Касцюк. ЛОКАЦЬ, локця, м. 1. Локаць, частка рукі. Апух у мяне локаць нешта i баліць. Пірагова Мсцісл. 2. Локаць, мера даўжыні. Раныйы мерылі на локці, a січас на мэтры. Касцюковічы. ЛОМ, -у, м. 1. Лом. У мяне шмат лому, i ніхто ні падбіраець. Назьбіралі кучу лому i зыпалілі. Цёмны Лес Раснян. 2. Боль у касцях, ламота. Ногі быляць — лом у кысьцях, проста ні вытрываць. Юркаўка Крыч. ЛОМАЦЬ, -мця, м. Кавалак. Ломаць хлеба зыхапіў ды пабег скарей у поля, а eapiea й ні папробываў. Ганнаўка Клім. ЛОПАЦЕНЬ, -я, м. Свердзел для высвідроўвання ступіц для колаў. Зьнімі з сьцяны лопацень i пыдай сюды, нада калодку прысьвярліць. Вялікая Буда Краснап. ЛОПАЦЬ, дзеясл. 1. Стукаць. Дождж па крыты лопыя. Лопні яго пы плячу. Палуж Краснап. 2. Есці прагна. Лопыў, лопыў ягыды, паку ль зыхвареў. Лапаціна Мсцісл. ЛОПНУЦЬ, дзеясл. Лопнуць, парвацца. Перамяні-ка ты гету атосіну, ато яна лопніць у дарозі. Пірагова Мсцісл. Завірта лопнула, i аглобля атскачыла ў сторыну. Бязводзічы Мсцісл. ЛОПУХ, -у, м. бат. Жоўты збаначнік. Лопух распусьціў свае булдовычкі пы вадзе. Хвёдараўка Краснап. ЛОПБІЦІНБ, -я, м. 1. Свердзел для высвідроўвання ступіц для колаў. Пулумаў я свой лопыцінь, свярдліўшы каток. Хвёдараўка Краснап. 2. Лапатун, чалавек, што шмат гаворыць. Лопыцінь ты! Табе т о л ы іі ізыком малоць, а дзела дзелаць — рукі ні бяруць. Слаўнае Мсцісл. 3. Абжора. Во лопыцінь, злопаў усё i йшчэ яму мала. Хвёдараўка Краснап. ЛОПЫЦЦА, дзеясл. Лопацца. Н у й жадный ты, ад завідзі аж лопыісься. Горкі Краснап. ЛОСКА, прысл. Гладка, глянцавіта. Жонка сарочку лоска выкычыла. Палуж Краснап. ЛОСКАТ, -у, м. 1. Лоскат, шум, ласкатанне. Зымаўчыця вы, а то гылыва разьлігаіцца ат вашыга крыку-лоскыту. Зубаўка Раснян. 2. Покат, рад, павал. Хлопцы барыліся са мною, дык я \х у лоскыт пылажыў. Палуж Краснап. ЛОСКЫМ, прысл. [Покатам], упокат. Ляжыць лоскым, ніяк ні атчухыіцца пысьля ўчыряшніга паходу. Краснаполле. ЛОСКЫТЫМ, прысл. Покатам [упокат]. Хлопцы лоскытым ліжаць пысьля вічарыны. Палуж Краснап. ЛОГА, - ы, ж. Лот, аптэчная мерка вагі. КуШ ты лоту чэрні i пыкрась еты андрак, дык ён будзець прыгажэйшы. Прыпёчына Калініншчына. ЛОТАК, -а, м. Латок, жалабок. Калі крыіш хату дорым, дык трэба лотык рабіць для стоку вады. Хвёдараўка Краснап. ЛОТАЦЬ, -i, ж. бат. Лотаць, балотная расліна. У балотых, як толькі сьнег зьлезіць i сонца прыгреіць, так лотыць i зацьвітаець. Буліна Калініншчына. У балоці многа расьцець лотаці. Хвёдараўка Краснап. ЛОТКА, -i, ж. Лодка, човен. Па речкі лотка, i ў ёй сядзелі два чылавек. Арцёмаўка Міласл. ЛОТРА, -ы, м. \ ж. Гультай, латруга. Калі будзіш лотра, дык i жраць нечыга будзіць. Пбалы Касцюк. Во ўжо лотра — ляніцца i ногі пыцягнуць. Слаўнае Мсцісл. ЛОУ, лову, м. Паляванне. Як у лоў ехыць, дык i сыбак карміць. Парадзіна Мсцісл. ЛОУЖ, -а, м. Лоўж, куча галля. Гальлё i сучча пысьцігалі ў лоўж i зыпалілі. Азерцы Клім. Лоўж-курганы так завуцца ат таго, што людзей клалі ў лож ды прысыпалі зямлёй. Гарадзец Бабр. ЛОУКА, прысл. Спрытна, прыгожа. Kaжух твой лоўка пашыт. Парадзіпа Мсцісл. Лоўка мы ўсё ета зьдзелылі. Мсціслаў. ЛОШЧЬІЦЬ, дзеясл. Наводзіць лоск. Мітрюхан сваю кабылку лошчыць, іна ў яго ажно блішчыць. Лютня Краснап. ЛУБ, -у, м. Луб. Пырцянкі ад поту i гразі ў луб злубелі. Парадзіна Мсцісл. ЛУБАЦІНА, -ы, ж. Лабаціна, вялікі лоб. УМяхвода лубаціна тыкая, што шапкі ні пыдбярець — yci малыя. Цівецкая Краснап. ЛУБАЧ, -a, м. Чалавек з вялікім лобам. Сын твой — лубач, у яго лоб ні такі, як у цябе, малы. Хвёдараўка Краснап. ЛУБІН, -у, м. бат. Лубін. Лубін добра ўдабраець зямлю, калі яго скасіць зялёным ды зыараць. Пірагова Мсцісл. Раньшы ў нас лубіну ня сеілі — ні зналі нават, i які ета лубін. Шумячы. ЛУБКА, -i, ж. Лубка. Пылажы яйцы ў лубку ды перасып мякінаю, штоб ні пабіліся
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.
7 👁
 ◀  / 512  ▶