Дарэчы, магчыма ў нейкай сувязі з ужываннем форм тыпу та то, дзядзько ў назоўным склоне адзіночнага ліку трэба тлумачыць і форму бусько "бусел, характэрную для гаворак усходняга Па-лесся, і падобныя формы назоўнага склону адзіночнага ліку іншых назоўнікаў мужчынскага роду на -а /Сашко, Петро, можа нават 1 Днепро/.
Адзначаныя клічныя формы ад назоўнікаў жаночага роду на -а з'яўляюцца агульнавядомымі ў гаворках усходняга Палесся. Ад-нак дакладны арэал іх не высветлены яшчэ.
Матэрыялы ЛАБМ сведчаць, што ў творным склоне адзіночнага ліку назоўнікі жаночага роду на -а маюць у мясцовых гаворках паўднёвага захал" Беларусі, і асабліва ўсходняга Палесся, пера-важна так званы поўны канчатак -ов/-ар, -ер. Пераважае ён 1 ў гаворцы в. Нахавічы: смалою, пад сценою, за хатаю, пад гарою, за рэкою, шчоткаю, сокераю, папліскаю, пражкар, мукор, парад. галавою, мусаю, мехар, шашэю, з душэр, с кашэю, сажар, зь зем-лер, з Манер, с кудзелею, жменею, жызьнер, пешнею, простынею і г.д.
Адзначаны ў падобных умовах і кароткі канчатак -ой /-ай/: граб'ёнкай, ложкай, старинной, Тәклей.
Але трапіліся прыклады ўжывання палобных формаў у творным склоне адзіночнага ліку ад назоўнікаў жаночага роду з асновай на зычны ў назоўным склоне адзіночнага ліку: смерцею, з радас-цер, с хітрасцею, з уласцер. На жаль, звернута ўвага на гэта была не пры назіранні над гаворкай, калі можна было б прыгле-дзецца да гэтай з'явы асабліва, а пры аналізе сабраных матэры-ялаў.
Многія казоўнікі жаночага ролу на -а з націскам у склона-вых формах адзіночнага ліку на канцавым галосным маюць у віна-вальним склоне адзіночнага ліку форму з націскам на аснове: ко-су ментуеш, покупаеш землю, набірае воду, упоўз у копу, садка-ля руку, сена на зіму, па тваю душу, пад гору, на войну, зіму, у раку, образну, голову /1 голоў і інш.
Але - узяў пілу, бачу сестру, дачку, сосну, траву, муку, метлу, куццо, свінно, дугу, межу, пчалу.
Паслядоўна захоўваецца ў гаворцы паўднёва-заходняя дня-лектная, у тым ліку і ўсходнепалеская, асаблівасць канчатак -а назоўнікаў ніякага роду ў назоўным склоне множнага ліку
Дадатковыя словы
cbj, hhjd, niu, panacis, агульнавядошші, аде, адзнаіаны, адзівочнага, аднак, айі, аоаблівасць, аюі, боразну, буоько, вбду, вінавалыь;м, гарбю, гблову, гбру, грабёнкай, дабм, дад, дарэчн, дзядэько, дкепро, дкепроі, днепроі, дувэю, дуту, дыялектяая, ечоткаю, жызьнею, захалу, захоўвае:;ца, звериута, землею, зявы, зяўляюцца, иго, к<к, кааэю, казоўнікаў, кожа, куццзр, л!ку, лбжкай, лесоя>i, манею, матэрыялаў, межэю, ментуаш, ментўаш, мног*я, мукою, н!якага, надобных, ові, палесояi, пераважна, покупает, пражкаю, при, приклады, прыгледзецца, р$ку, рку, рсду, садж£ла, садко, сажаю, сеотру, склонавых, смалбю, смердею, сокерар, старшиной, сценоюў, тато, творяым, тэклей, убыванием, уласцею, іахавічы, ілў, іншнх, ісашко, ўсходнепалескаяў
22 👁