В. М. Курцова СТАН I РАЗВ1ЦЦЁ МОУНАЙ СІТУАЦШ НА ПАУI ДШВА-УСХОДНЯЙ ГОМЕЛЬШЧЫНЕ ЗА ЧАРНОБЫЛЬСКІ ЧАС (фанетычныя асабліваеці мясцовай гаворкі i дыялектнага мясцовага вымаўлення). Вывучэнне моўнай сітуацуі палягае на выяўленні моўных с іс тэ м як сродкаў аносін i іх функциональным размеркаванні ў найбольш важных сферах сацыялькага побыту людзей. Для апісання моўнай ciтуацыі на паўднёва-ўеходнии Гомельшчыне, рэгіёне, што ла прычыне аварыі на Ч-онобыльскай АЭС, стаў зонай пр.тнага ц і частковага адсялення тутэйшых насельнікаў, намі было праведзена сацыялінгвістычнае даследаванне. Аб'ектам вывуч ння стаў калгас Звяэда" Чачэрскага раёна Гомельскай вобласці. Тэрыторыя данай гаспадаркі, размешчанай на левабярэжжы Сажа, таксама падлягае адсяленню, але т. зв. свабоднаму". У лінгвістычных адносінах гэтая частка Беларусі цікавая для аследчыка ўжо сама па сабе. Тэрыторыя калгаса Звязда" знаходзіцца ў пераходнай зоне беларускіх мясцовых гаворак, пам.ж двума аскоўнымі дыялектнымі масівамі -- паўночна-ўсходнім i паўднёва-заходнімЧ Калгас Звязда" эаймае ўскраінную частку пераходнай зоны i непаерэдна мяжуе з гаспадаркамі Украіны i Paci i. Працаўнікі калгаса маюць самыя цесныя традыцыйныя сувязі з сваімі суседзямі ў гэтых рэспубліках. Нэўнае значэнне мае i іншы бок справы. Гэты край добра вядомы даследчыку. Тут прайшло яго дзящнства, тут жывуць зараз ягоныя бацьш i сваякі. Невыпадковым было i даследаванне моўнай сi *»уацыi менавіта ў калгасе. На сёння калгас -- гэта не то лькі асобная еацыяльна-вытворчая адзінка. Сучасны калгас ~ гэта, відадь, сфарміраваны за ч; с свайго існавання некаторы моўна-культурны комплекс. Яму ўлаеціва пэўнае еацыяльна-культурнае адзінства, некаторая сваяцка-суседская еднасць насельніцтва i агульнасць моўьага жыцця, абумоўленая, акрамя ўсяго іншага, найперш пастаяннымі кантактамі ў npaцэсе вытворчасці Аднак вёскі, што ўваходзяць у склад любога кал raca ( іх налічваецца звычайна да дзесятка ці крыху менш) на сёння характарызуюцца неаднароднасцю развіцця сваёй інфраструктуры. 1. Лін г в істычная геаграфія i групоўка беларускіх гаворак. -Мн.: Навука i тэхні ка, 1959. Карты. — Карта N75. 1X
Дадатковыя словы
абектам, вывўчэнне, паўднёва-ўеходнйй
4 👁