Як ездзілі цеэр позаростало, бур'ян по городчыках, бур'ян по клубніцах. Боком заборы попадалі. Дзверы ў шкафах, у домі павуры-валі, домоўку, відно, робіць ці шчо. За п'яць кілометроў од нао, од Прыпеці до Брагіна ў петнаццаць радоў проволока. Як прыехалі паліць немцы, девоциы було пяць лет. Немец пры-шоў у хату, вынёў два дробочкі сахару 1 девоццы. Я де его: "Пан, будзеце паліць?" Покруціў головой. "Вуйдзеш на вуліцу, як чорные ракеты людзей убіваюць, як красные село спаляць, лю-дзей вувезуць". От так. Платкі я забрала, хромовуе чоботы на вусо-кіх каблуках. Дзевачку узела. Думаю пойдом до ракі ў Комароўкі. А там немцоў, як плытоў плавае. Коб не ўгледзелі у корчы. Пер-ва лодка прыходзіць - і ускакваюць з лодкі немцы. А парцізаны на той бок. У другой лодцы буд одзін немец, у мене дзесець еец браў. Угледзеў мене стаў гергетаць: паліць і біць людзей бу-дуць. Му побрылі по шыю ў водзе, у лозу зайшлі. Уноччы прышлі ва ўрочышча Пухово. Худоба раве. Перэночэвалі на лузі у лазе. У дру-ге место перайшлі. Дзеці шчавель едзяць. А Ганны Слепенькой брат: "Пойдом у село, што возьмем: ці горшка, ці голушкі". Прышлі у свае село -- труп лежыць коло хлева. А хто такій? А ў траве пуд-жак дзедаў. Дзед мой бацько мого бацька, такі буў, што ў зубах хоч бы одна дзірка. А тут нутранасць відно. Дале лежыць баба позгарана, кульшы цэлые булі. Дзядзько Пауло заступа знайшоў, пос-цілку ў яму, сёго-таго назграбалі. І дзеда туды. А баба! Ад ее толькі дробненькія косточкі зосталіся. Нагледзелася, нацерпелася у войну ету. І коом мов посівелі. Му ў курене оедзелі. У лесі слободно, не так отрашно. Будку снопоў. З намі буў одзін на воко слепу. Гоніў немцаў скот, да удраў. Пошлі му, да ожыннік. На ім овіта свое роботы. Попоўзлі світа на клоччэ! Як немцы страляюць му поўзём. Того чоловека темцы схвацілі, казнілі, езика выразалі, вочы повуколуплівалі. Назаўтра -красные прыклі. У село му попел. Дай жа палкі не було, жылі ў землянках, покуль хаты постаўлелі. Подымусь боса, ускочу, чорные ногт /ад вогай/. Пабежу ў бульняк, повыбіваю, а ены ізноў. Сморкачыкі зробім, кноціка, бляшку, і свецілі. Собою араті. Горалые плугі булі. Одну корзіну, што ў водну закопала
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знакі націску, каб словы лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

аду, арап, б^льняк, ббк, буду, будэеце, бурян, буўодзін, бўдэеце, во<ш, во^иу, вогайі, вош, воюй, воюйі, воўиу, вуоок, вырезал, годовой, горэлые, гіздь, дабда, девохщы, дзеоець, дзёвачку, др6бненьк!я, друге, дрышлі, дэ^д, дэедаў, дэядзько, дэўд, ездзіді, езыкд, зайшді, зооталіся, косы, краеные, кідометроў, лвдзей, лехыць, лодзей, мби, мбй, н&йцоў, н&щы, наегрэбал, нацерпелаоя, нащн, не^так, нерва, неўтак, нимец, нймец, новыбіваю, ногі, нокуль, нутранаоць, нёмец, овец!лi, од8ін, оданнік, оело, окот, олепу, олободно, оп!та, отаў, отраляюць, отраяшо, охваділ, оёго-таго, п»яць, пабеку, павурывалі, пал!ць, паўло, пдаткі, перзишлі, перзйшлі, плавав, повуколупл!валі, подамуоь, поотаўхеді, поошлку, пооівелі, попоўэл, пршсодзіць, пры&ал, прывл, прышоў, пуджах, реве, рзкі, снопбу, снопбў, тби, тбй, тблькі, тою, туда, убіваадь, уокакваюць, ц&яые, цеі.зр, чоловика, чоловйка, шкю, шрцізаны, эаборы, і^агіна, іад, іемцы, ізкоў, іўагіна, ўрочышчз
19 👁