л % ■ l łk Апка Астравецк. апка «пятля для кручка» (Жыдовіч). Паходзіць з польск, haftka «кручок з пяцелькаю» —праз этапы гафтка (y Скарыны, Жураўскі. Гіст. бел. літ. мовы, I, 145), адкуль літарат. гафтачка i (г)аптка (адкуль гаптачка). Параўн. таксама гапачка. Польск. слова, якое суст.ракаецца i без пачатковага h,— з ням. дыял. Haft(el) ад haften «зашпільваць» (Брукнер, 167; SWO), фіксуецца ў старапольскім слоўніку; параўн. укр. гапка «пятля для адзення» (Жэлях., Грынч.), пры гафтка з XVIII ст. (Цімчэнка). Атлет атлёт # Атлет «спартсмен; чалавек моцнага целаскладу i вялікай фізічнай сілы» (ТСБМ, БРС-62), атлёт «чалавек храбры i моцны ў бойцы» (Бых.), «дужы хлопец» (Маладз.— Мат. абл. сл. АН БССР), «чалавек, які хутка i добра выконвае любую справу: здольны да любой працы (Лельч.). У беларускай мове з рускай, дзе з ням. ці фр. (Фасмер) лац гр. athletes «удзельнік спаборніцтва, барэц». Пранікненне ішло кніжна-літаратурным шляхам (атлет) i праз народную мову (атлёт). Для апошняга параўн. рус. дыял. разанск., пск. атлёт «зух» (Сл. совр. рус. нар. говора; Пск. обл. сл.), валагодск. атлётистый «зухвалы» (СРНГ). -Значную ролю у распаўсюджанні гэтага слова, якое ў руск. фіксуецца з XVIII ст. (Традзьякоўскі — Шанскі), мелі, напэўна, вандроўныя цыркі, А. Я. СУПРУН ИЗ ЛЕКСИКИ ГОВОРА СЕЛА РОВБИЦК ПРУЖАНСКОГО РАЙОНА БРЕСТСКОЙ ОБЛАСТИ {II) 1 АБАЛО'НЬ ж. Внешний влажный при росте дерева слой ствола,. У гэтум дзірави было на тры пальцы абалони, АБАЛОТТИСТЫ, -а, -э. Относящийся к абалони. Зрэзали сасну, а вана была абалониста. АБАРОТ (АБАРО'Х) м. Крыша на четырех столбах для складки сена. Кала клуни зрабили абарох й палажыли тэе сено. АБЗО'Л м., только ед. Изъян при распиловке бревна на доски, дылё (см.) Як рэжут дошки або дылё и нихватае на краяви туўшчынё, то гэто абзол. АБЗО'ЛИСТЫ, -а, -э. Имеющий абзол (см.). Пазычыў ван у манё добраго дыля, а сам аддаў абзолистаго. АБМИ'НОК м. Незасеянное место, просев, огрех. У нас кажут: абминок на поли — мрэц у хаци. АБМЭФШЧЫНА ж., только ед. Хозяйство, дом, в котором умерли родители, оставив наследство сыну (дочери). Бацько йих быў хитры: ни аднаму сынави ни гіаставиу хаты, а ўсе шукаў абмэршчыны. АБРАКА'ЦЦА (абракациса) несов., уст. Давать обет, предназначать себя к какой-нибудь участи. Упэрш вана абракаласа ў цэркви, а варэ ходзит на гулянях, п'е гарэлку. АБШАЛЁХАЦИ сов. Обобрать, обчистить, обокрасть. Хтось улез уначз V садок и абшалёхоў дзьве яблыни. АБШЬГТКИ (АПШЬГТКИ) только мн. Легкие сани для праздничного выезда. Зимою мы ванчалиса, то да цэрквы ў апшытках ехали. АГРЭ'Б м. и ж. Неряшливый человек, грязнуля. Абыдзи ўсе сялб, то такого агрэба ни нандзеш, як вана, а яшчэ других абгаворвае. А Д Д 3 Я Л Я 'П И Ц И сов. Открыть окно, дверь. Аддзяляпиу дзьвэра, а / ' 15 сам кудась пашоу. 1 Материалы этой статьи являются продолжением материалов, опубликованных под тем же названием в «Вестнике Б ГУ», серия IV, Ks
Дадатковыя словы
абалонь, абгавбрвае, абзбл, абзблистаго, абзолисты, абмй, абракацца, аддзяляпйў, аднамў, гіаставйў, дббраго, дзіравй, другйх, зрабйли, саснў, суст-.ракаецца, хбдзит
7 👁