Из лексики говора села Ровбицк Пружанского района Брестской области (1971). М. П. Чарнякевіч

 ◀  / 11  ▶ 
л % ■ l łk Апка Астравецк. апка «пятля для кручка» (Жыдовіч). Паходзіць з польск, haftka «кручок з пяцелькаю» —праз этапы гафтка (y Скарыны, Жураўскі. Гіст. бел. літ. мовы, I, 145), адкуль літарат. гафтачка i (г)аптка (адкуль гаптачка). Параўн. таксама гапачка. Польск. слова, якое суст.ракаецца i без пачатковага h,— з ням. дыял. Haft(el) ад haften «зашпільваць» (Брукнер, 167; SWO), фіксуецца ў старапольскім слоўніку; параўн. укр. гапка «пятля для адзення» (Жэлях., Грынч.), пры гафтка з XVIII ст. (Цімчэнка). Атлет атлёт # Атлет «спартсмен; чалавек моцнага целаскладу i вялікай фізічнай сілы» (ТСБМ, БРС-62), атлёт «чалавек храбры i моцны ў бойцы» (Бых.), «дужы хлопец» (Маладз.— Мат. абл. сл. АН БССР), «чалавек, які хутка i добра выконвае любую справу: здольны да любой працы (Лельч.). У беларускай мове з рускай, дзе з ням. ці фр. (Фасмер) лац гр. athletes «удзельнік спаборніцтва, барэц». Пранікненне ішло кніжна-літаратурным шляхам (атлет) i праз народную мову (атлёт). Для апошняга параўн. рус. дыял. разанск., пск. атлёт «зух» (Сл. совр. рус. нар. говора; Пск. обл. сл.), валагодск. атлётистый «зухвалы» (СРНГ). -Значную ролю у распаўсюджанні гэтага слова, якое ў руск. фіксуецца з XVIII ст. (Традзьякоўскі — Шанскі), мелі, напэўна, вандроўныя цыркі, А. Я. СУПРУН ИЗ ЛЕКСИКИ ГОВОРА СЕЛА РОВБИЦК ПРУЖАНСКОГО РАЙОНА БРЕСТСКОЙ ОБЛАСТИ {II) 1 АБАЛО'НЬ ж. Внешний влажный при росте дерева слой ствола,. У гэтум дзірави было на тры пальцы абалони, АБАЛОТТИСТЫ, -а, -э. Относящийся к абалони. Зрэзали сасну, а вана была абалониста. АБАРОТ (АБАРО'Х) м. Крыша на четырех столбах для складки сена. Кала клуни зрабили абарох й палажыли тэе сено. АБЗО'Л м., только ед. Изъян при распиловке бревна на доски, дылё (см.) Як рэжут дошки або дылё и нихватае на краяви туўшчынё, то гэто абзол. АБЗО'ЛИСТЫ, -а, -э. Имеющий абзол (см.). Пазычыў ван у манё добраго дыля, а сам аддаў абзолистаго. АБМИ'НОК м. Незасеянное место, просев, огрех. У нас кажут: абминок на поли — мрэц у хаци. АБМЭФШЧЫНА ж., только ед. Хозяйство, дом, в котором умерли родители, оставив наследство сыну (дочери). Бацько йих быў хитры: ни аднаму сынави ни гіаставиу хаты, а ўсе шукаў абмэршчыны. АБРАКА'ЦЦА (абракациса) несов., уст. Давать обет, предназначать себя к какой-нибудь участи. Упэрш вана абракаласа ў цэркви, а варэ ходзит на гулянях, п'е гарэлку. АБШАЛЁХАЦИ сов. Обобрать, обчистить, обокрасть. Хтось улез уначз V садок и абшалёхоў дзьве яблыни. АБШЬГТКИ (АПШЬГТКИ) только мн. Легкие сани для праздничного выезда. Зимою мы ванчалиса, то да цэрквы ў апшытках ехали. АГРЭ'Б м. и ж. Неряшливый человек, грязнуля. Абыдзи ўсе сялб, то такого агрэба ни нандзеш, як вана, а яшчэ других абгаворвае. А Д Д 3 Я Л Я 'П И Ц И сов. Открыть окно, дверь. Аддзяляпиу дзьвэра, а / ' 15 сам кудась пашоу. 1 Материалы этой статьи являются продолжением материалов, опубликованных под тем же названием в «Вестнике Б ГУ», серия IV, Ks
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

абалонь, абгавбрвае, абзбл, абзблистаго, абзолисты, абмй, абракацца, аддзяляпйў, аднамў, гіаставйў, дббраго, дзіравй, другйх, зрабйли, саснў, суст-.ракаецца, хбдзит
7 👁
 ◀  / 11  ▶