ЖЫВЕНЬКІ прым. Арыгінальны. А той ужо мудрэц, што дзеліць каравай, падносіць, пытае: — Mo uuno жывенькае падаруеце? - Як жа жывенькае?! В, 507; Ляскавічы Петр. 5КЫГАНЫ мн. Трыножнік, імправізаваная калыска, люлька. Дзіця першае наперадзе нясу, Ззаду дый калысачку. Другое дзіця за ручку, вяду, ой, А з боку жыганы цягну.
ЖП, (101), 213; Завод Жлоб.
ЖЫДКА a fc. Жытка. Просто жыдки нема Кузьме: жонка слова не дась гаварыць.
СРБП, 19; Лучыцы Маз. Так пражылі ены ўсю жыдку ŭ дажылі да старасці.
СРБП, 67; Лучыцы Маз.
ЖЫЖКА ж. Жыгучка. Ой, венча мой, венча, красота барвенча, Я цябе да павесіла ў цераме да на дзераве, А мацюхна зняла да ŭ нялюбаму дала, Калі б то я знала, то б горшы звіла, I з жыжкі-крапіўкі, з колкія шыпшынкі.
ВП, (122); Гом. Чабор поле, Жыжку-крапіўку сырывае, Сырывае.
ВП, (122), 139; Старое Сяло Раг.
ЖЫМАНУЦЬ зак. Моцна націснуць. Гэтага дзеда як жымануў /суччын сын/ — i за яго бараду на плечы, папёр.
КСЗ, 104; Маз.
ЖЫНЕР м. Жаўнер. Ву, солдаты, ву, жынеры, дзе ву маго мужа дзелі, дзе ву яго каня ўзялі?
АКБЛ ГДУ; Мялешкавічы Маз.
ЖЫРЫ прым. Сыты, тлусты. - Радзі, божа, жыта, пшаніцу, А нам, дзядзя, паляніцу. Хоць сырую, то жырую, Абы, дзядзя, немалую.
ЗП, 188; Глушкавічы Лельч.
ЖЫТНІЧАК м. Ласк. Жытнік (хлеб). Да думай, матухна, ьичэ й гадай, Да чым нявестку прывячать: Да ці жытнічкам, Ці пшанічнікамі, Ці варэнікі ў масле, Ці гарэлачка ў плягицыі ВП, VI, 122; Казлы Ельск.
ЖЫЦІНКА н. Жытнёвае сцябло, зерне. А мая жыцінка, як праскурачка, Рана-рана, Як праскурачка.
ВП, 220; Старыя Юркавічы Гом. Там русалкі ў жыці зялёным сядзелі... А мае жыцінкі, як праскурачкі...
НТ, 71; Старыя Юркавічы Гом.
ЖЭНЧЫКІ (ЖЭНЬЧЫК!) мн. Жнейкі. На коніку /пан/ паязджае, Да й жэнчыкаў прыганяе:— Жнеце, жэнчьікі, жнеце, Жнеце жэнчыкі, жнеце! ЖнП, (556), 131; Тураў Жытк. Ой, чыя то ніва грае, Маладыя жэнчыкі мае?
БФСЗ, 116; — Не журыся ж, мая дзіцятка, Як зародзіць бог жыта
Дадатковыя словы
плягйцыі, сыні, іпані, ісуччын
17 👁