Фальклорны слоўнік Гомельшчыны (2003). У. А. Бобрык, Л. П. Кузьміч, Д. Д. Паўлавец, У. В. Анічэнка

ЗМЕСЦІ зак. Адсячы. Ён /солдат/ так махнуу меччу, адразу змёў іх /головы/. КСЗ, 118; Светл. ЗМІРНА прысл. Мірна. Прыходзе /пан/ к табуну, воўцы змірна пасуцца. ЧК, II (37), 212; Васільеўка Гом. з м о в ін к і мн. Ласк, да змовіны. Oŭ, чуць будзе, чуць, дзе змовінкі n 'юць, Скрыпкі дудачкіўсю ночку гудуць. ВП, 313; Гом. ЗМОВІНЫ мн. Заручыны. Калі згода паміж бацькамі нявесты i сватамі дасягнута, пачынаюцца змовіны. ПВ, (39), 64; Дзербічы Б.-Каш. ЗМУРКІ мн. Змыванне, абліванне дзіцяці (пасля хрышчэння). Кали робиць змурки, бо завтра кума-паненка не придзе к нам, ей конча трэба прашыць вочи. МИБЯ, III, 387; Ельск Маз. ЗМУШЛЁНЫ прым. Кемлівы. Ці мой хлеб не пушон, Ці хазяін не змушлён? БФСЗ 338; Загор'е Светл. ЗМЯЁВЫ прым. Змяіны. A гарошак пайшоў у стойла змяёва, выбраў сабе добрага каня i два хорты. ЧК, I (22),233; Петр, Маз. Тады ён /Кірыла Кажамяка/ пайшоў к змяёвай пяшчэры. ЧК, I (37), 315; Веляцін Хойн. ЗМЯЙЁ зб. Лаянк. Шкоднікі. Зляцяцца ўначы пад гэтага дуба роднае змяйё. ЧК, II (99), 441; Азяраны Раг. ЗМЯРКАНАК м. Змярканне. Як няма шчасця зрання (зрачку), то не будзе да змяркання (змярканку). ПП, И, 425; Рэч. ЗНАДАБІЦЦА зак. Спатрэбіцца. - Ах, брат ахотнік! Не бі мяче /арла/, а вазьмі мяче дамоў, дак я знадаблюся табе калі-чебудзь. ЧК, I (25), 246; Меркулавічы Раг. / дзе радзілася, i дзе хрысцілася, На чужой старонцы знадабілася. СБП (405), 282; Гом. Знадаблюсь я /сокол/ табе /Якаўку/ пры ліхой гадзіне. ВП, (352); 382; Стаўбун Раг. ЗНАДОБЩЬ зак. Быць патрэбным. /Звяры/: - Стой, не бі, мы вам знадобім. КСЗ, 121; Чач. 3НАКАМ1СТЫ прым. Знакаміты. Нагиы конікі вараністыя, ўарачістыя, знакамістыя. ВП, (438), 277; Новыя Дзятлавічы Гом. ЗНа КАМІЦЕНЬКІ прым. Ласк, да знакаміты. Наша ж Лепачка знакаміценька i з вянком, i з вянком, i з вянком ЗНакаміцечька. ВП, VI, 263; Азершчына Рэч