гняздо (бусла) - буслоўка, журавель (у студні) - вагавіла, камень (пясчаны) - пескавік, пузыр (мачавы) - мачавік, (пакой для наведвальнікаў) - пачакальня, аладка (бульбяная) - булъбовік, блін (на содзе) - соднік, пернік (грэцкі) - грачанік, (мядовы) - мядовік, мядоўнік, ежа (смачная) - наедак, кавалак (недаедзенага хлеба) - кусанік, жыта (яравое) - ярушка, настойка (з траў) - травянка, (рабінавая) - рабінаўка. У параўнанні з нарматьіўнай мовай беларускія народныя гаворкі захоўваюць болъшы запас аднаслоўных лексем не толькі ca значэннем прадметнасці i якасці, але i дзеянняў. Сярод спецы ф ічны х ды ялект ы зм аў гэт ага т ыпу адрозніваюцца тры асноўныя групы. Першую групу складаюць дыялектныя аднаслоўныя дзеясловы, замест двухслоўных спалучэнняў беларускай літаратурнай мовы, у якіх замест дзеяслоўных форм канкрэтызуецца неадушаўлёнымі назвамі: біць (рэмнем) — дзяжыць, вітацца (за руку) — рукацца, выдраць (за волосы) - вычубіцъ, вымыцца (у лазні) - выбаніцца, выселіць (я суседства) - высуседзіць, ганяць (платы) - плытагоніць, заправіць (страву) - прысмачыць, здзіраць (лыка) — луціць, змазаць (дзёгцем) - падзёгліць, знасіць (абутак) - абасець, збасець, зрабіць (скляпенне) - саскляпіць, надраць (бульбу на тарцы) - натарыць, (за чуб) - адчубіць, налажыць (саюзкі на боты, чаравікі) - абсаюзіць, нарабіць (дзірак) - надзіркаваць, пабяліць (вапнай) - абвапніць, пажлукціць (бялізну) - пазаліць, пакалоць (дровы) - папаленіць, парасці (травой) - затравець, прыварыць (сталь) - высталіць, прыправіць (страву) - засмачыць, святкаваць (май - свята) - маяваць, скласці (сена ў капну) - скапіць, скрэбці (бульбу) - лысіць, страціцъ (на ласункі) - праласаваць, узяцъ (за каўнер) - закаўнерыць, упрыгожыць (кветкамі) - заквеціць, ускапаць (канаву) усканавіць, устанавіцъ (дно ў бочку) - задніць (столь) - засталяваць.шыць (шапкі) - шапашнічаць. Да другой групы належаць аднаслоўныя народна- гутарковыя дзеясловы, якім у нарматыўнай мове адпаведаюць спалучэнні: дзеяслоў + адушаўлёная назва: гнаць (сабакам
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знакі націску, каб словы лепш знаходзілася праз пошук.
5 👁