• рачэй. Ст. Буда. клонік. Клопікі ўродаі сівенькія, канопелькі. Уза.. КРОСНА. Ставы, а накачваюць аснову, то кр

• , 445). Пѣсня заўнавая. Зауперовоть — заупрямиться. Канопельки заўшировали. (См. конопля). Зауиирувать заѵшорств

• 3. гутая картофельная каша с салом или маслом. Гсл. канопельныя камы — суслы. НК.: Очерки, 29. камы з душой—клёц

• . Мужъ сначала упирувау, а нотамъ ина замутила яго. Канопёльки заупирѳвали. Смол. у., (Добр. Э. С. I, 356). Упир

• й палівалі, лузга аттаўкецца, а патом цераз сіта, i каноплю таўклі. Пасіене Лудз. Вазьму пансаку І кашу звару

• рабоце жанчына. Цюпа гэна, што ca мной была, толькі каноплі драць ей. Дужая была i не гультайка, але ў хаце,

• ы'бы. В. B. КАЛАПНЕ' (калапне') жан., толькі ў мн. Каноплі. Калапне' вялі'кае. Варн. КАЛАТА'ЙКА (калата'йка

• попугать, -ться. Бяжы, сынку, папудзь там курэй на каноплях! Кон! папудзіліся ды ік пабягуць!.. В. Старина.

• нядаўна аказілася} а малака ніяк няма. КАЛАПНГ мн. Каноплі. У калапнях ёсъ выбіранкі. КАЛТАЯ' ж. Дошчачка з

• КАНО'ПЛІШЧА н. Канаплянішча. Сын бульбу на каноплішча. Ністанішкі Смарг. KA'HTAP м. Фартух. Завіжэт

• я, /з пакатымі берагамі/ пакацвіна, /y якой мочаць каноплі/ мачыла, /адкуль бяруць вапну/ вапельніца, /воўч

• ўі вапнуі ватр^ўка вўжар гліныі голосі дарозеі йўны канопліі карагбль кўбачка кўча небаі небеі павбрніца пасе

• РЫДАЦЬ, дзеясл. Запрадаць, прадаць. Зыпрыдаў я сваю каноплю яшчэ ў гародзі, a січас хуць сабе купляй: несчыга

• чаныя ў канаплянае семя 160, 154, 169, 170, 190. // Каноплі посмажыц', замесіц' цеста, мачац' у коноплі і п'а

• авічы Хоцім. ПІНЬКАМОЧЧА, -a, н. Месца, дзе мочаць каноплі. У пінькамоччы выда закісла, i рыба ўсплыла навер

• , ж. Рэшткі валакна пасьля трапання льну, канапель. Каноплі сёліта някрепкія: многа сувалкі астаецца. Юркаўка

• , б'я, м. (,мн. верабу)— воробей. Вераб'6 паелі ўсе каноплі. В. Старина. Верабейка, i, м. верабійчык, а, м.—в

• , дзс.—подрать засев (о! курах). Куры зрабавал! ўсе каноплі. В. Слопішна, Шацк. р. бщь,-цца, дзс. — сделать,

• ошадиное мясо. Татары дык ядуць каніну. В. Старына. Канопл!, канапель, мн. — конопля (Cannabis sativa L.). Куры выграни ўсе каноплі. Выскачыў, ік c канапель усяроўна. В. Старына. Ка

• рина. Між, npuŭM. з шорн. скл.—между. Між градамі й каноплямі пасеям бобу. Хай ета будзя між намі, каб боляй

• Падзяубц/, дзс. — поклевать. Вя- j раб'е напал i на каноплі, мусіць | хочуць даўшчэнту падзяўоці іх. j В. Ста

• Сьміл. p. давай усіх біць, усё рабаваць. Вэнь куры каноплі рабуюць. B. Слопішш, Шацк. p

• добра чужоя начыньня, каб хто ня сьцёг. Схавоўся ў каноплі. Ігрушы нейдзя схованы,! ніхто ня ведая. В. Стары

• агчы,-чыся. дзс.—устеречь, -чься. Каб як усьцярагчы каноплі ат курэй. Ня ўсьцярагчыся ат чужых сьвіньней: усё

• т. Toe ж, што i в ы б i p a н i ц ы. Сеялі наўмысня каноплі. Калі выбіркі выбяруць, то на нічальніцы яны ідуц

• заяц). ВірябЧ, етыя гуменьнікі, іх каб з руж'я, yce каноплі абдзяўбывыюць. Варот ні було, дык заіц пыняўся i

• зей. Абдзяўбываць незак. 1. Абдзёўоваць. ВірябЧ дужаканоплі абдзяўбывылі, як нывалюцца ны галоўкі — як насыпы

• кно. Адрыжын Іван. 2. Пакля, адыходы трапання льну, каноплі. Пакулле з-под трыпачкі отходыт. Сварынь Драг

• маслёнка. Багданава. МАСЛІЦЬ незак. Таўчы. Маслілі каноплі ў ступі, а патом заціскалі клінамі. Міцюкова. МА

• зноў паламаўшы нагу. Беняконі Воран. 2. Церці лён, каноплі. Каноплі ламалі. Рыбчына Віл. Мяліца-ламака ломе лён. Латыгаль Віл. 3. flepariнаць i надломліваць салому ў снопе каля перавясла. Шапку [верхні сноп у малой укладцы снапоў] будзяш ламаці i накрываці дзесятак. Парэчча Гродз. ЛАМА'ЦЬII незак. Араць цаліну. Цальнік ломяць i ў загон гаруць. Рагалоўка Ліпск. ЛАМА'ЧКА ж. с.-г. Прылада для перацірання канапель, льну. У ламаццы ламаюць каноплі, лён. Будземо ў ламаццы ламаць лён. Ламачка болыиу часць на каноплі. Дзесь у мяне стаіць ламачка i перацірачка. Бабро

• ., БС, IV, 3; Вылеў Том. ПЛО'СКАНІ толькі мн. Бат. Каноплі. А тые девки поўтякли, да ў лазьню, а одна девка

• СН. НАКОНоПИТЬ, плю, пишь, сов., перех. Накопить. Нъканопила чатыри тышшы и «а киишку пылажыла. СМОЛ. Бабии. Ета байка многа деннх нъканопила сабе. САФ. Ср. накошелять в 1 знач. НАКоПЩИК, а,

• ія Глыб. Зрэбніна з хужэйшаеа палатка: мешок пушые, канопніна шчэ называют. Лука Нараўк. Пралі на штаны зрэбн

• 1. Мачулішча. М ачулы-гэто месца, дзеў вадзе мачылі каноплі. Аўсто Стайк. 2. Невялікае балотца. У мачулах i л

• ОПЛЯ ж. расьціна Cannabis sativa; канапл/, калапні, канопы, канопны, канопнік. капопка, канопісты. КОНСЕРВАТОР м. захоўнік, хто бароніць стары п

• яма ў свірне дабра, бедны хто. Аднойчы мы йшлі прас каноплі дахаты i ні ведалі, што наш разгавор патслухваюць

• ня' - Ушацк. (НС). Церніца Прылада, якой труць лён, каноплі. цёрніца (тэрныця) ж. - паўдн.-зах. д, зах.-пал.

• о гэтыя галоўкі. Міратычыў Карэл. Лушчавіны із семя канопляў асядаюць на дне. Альхоўка Haвагр. Лушчыць нада б

• ле ж не галадалі. Помню, лён сеялі, канаплянае, дзе каноплі, масла рабілі. Лён пасушаць, абмалоцяць, а тады мякіну адзельна з лёна галоўкі трапаюць, вот сушылі гэта валакно. Ой, такія мяліцы былі, трапалі, снавалі, ткалі, усё было, усё ж сваё. Масла поснае рабілі. Каноплі, гэта зярно таке, у ступе натаўкуць i картошкі звараць, каноплі гэтыя стаўкуць з лукам. Раныпа ж тут у нас возера

• 306 прагноісты 454 прагной 454 прада 97 прадзёльныя каноплі 221 пражалот 80 празубіцца 435 пракі'ва 83, 134,

• ка ж. - Хойн. (ЛАБНГ). Трэц Чалавек, які трэ лён ці каноплі. трэльніца ж. - Уздз. (Мат. мін.-мал.), трэніца ж

• мн. няма. Адыходы пры пярвічнай апрацоўцы ільну або канопляў—кастрыца. Мяліньня многа назьбіралася. МЯ'ЛІЦА

• неўка Зэльв. КАНАПЛЯ'HHIK м. Поле (на ім добрарасліканоплі). Задварані Шчуч. КАНА'ПСЮ ЛУГ. Луг. Шылавічы Ваўк. КАНА'ЎКА ж. Урочышча. Бакшты Шчуч., Юрэлі Воран. КАНДРАТАВА н. Поле (належала Кондрату). Парэчча Гродз. КАНДРА'ТАЎ ЛЕС. Лес. Буцілы Лід. КАНДРАТАЎШЧЫНА ж. Вмешаны лес. Дубароўшчына Дзятл. КАНДРАТОВІЧА ПАРК. Парк. Гальшаны Ашм. КАНДЬГБА ТАРА. Пара. Новы Двор Ашм. КАНДЫ'БСКАЯ ГОРКА. Пагорак. Юрэлі Воран. КАНЕ'Ц ПОЛЯ. Сенажаць. Ліпнікі Шчуч. КАНГЦІНА ж. Сажалка. Чухны Ашм. КАНОПКІН ЛЕС. Лес. Малькавічы Мает. КАНОПЛІНО н. Поле (на ім сушацъ каноплі). Азарычы Слонім. КАНСТА НТЫ мн. Грэбля. Пашкаві

• , гл. Ёўня Ёўня Памяшканне для сушкі збожжа, ільну, канопляў. ёўня ж. - усх. з. (ДАБМ, СПЗБ, Мат. дыял. сл.,

• евая вышка'. Предшественником леса было поле ІніваІ КАНОПЛЩЫ. Ср. ШВА. МЕДВЁДОВЭ ср. ур. 82. Глухое болотис

• ж. — Гродз. (Цыхун), гдлендра ж. — Гродз. (Цыхун). Каноплі Высокая расліна, ca сцёблаў якой вырабляюць валакно, a з семя — алей. кандплі мн. — агульн. (СПЗБ, ТС, ГЧ, ЛП, Мат. Гродз., Бялькевіч, Bepac, Янкова, Кісялеўскі, Ластоўскі, Юрчанка, Каспяровіч, Шатэрнік, Станкевіч, Мат. апыт.), канон'e н. зборн. — зах.-пал. г. (Кісялеўскі), канаплі мн. — Віл., Іўеў., Гродз. p., Смален. p. (СПЗБ, Кісялеўскі, Ластоўскі, Дабравольскі), канапёлькі мн. памянш. — Браг., Хойн. (ГЧ, Мат. Гом.), кандпля ж. — Пін., Стол. (ЛП), канапёль ж. — Маг. p. (Кісялеўскі), канапля ж. — Маг. p. (Кісялеўскі), канапёлька ж. памянш. — Смален. p. (Кісялеўскі), канапляначка ж. памянш. — Гом. p. (НЛГ), каноны мн. — мясц. (Ластоўскі), канопка ж. памянш. — мясц. (Ластоўскі), канапт' мн. — мясц. (Ластоўскі), калопні мн. — Чашн. (Каспяровіч, Насовіч, Станкевіч), калдплі мн. — Барыс. (СПЗБ), калапт мн. — паўн.-зах. з., Мін. p. (СПЗБ, HC, Ластоўскі, Кісялеўскі), калабні мн. — Навагр. (Мат. Гродз.), калапнё мн. — Астр. (Мат. мін.-мал.), калапня ж. — Віл., Мядз., Мін. p. (Мат. мін.-мал., Насовіч, Кісялеўскі), недагдніч м. 'запозненые ў развіцці каноплі' — Жытк. (TC), дабдркі мн. 'каноплі горшай якасці, якія вырываюць у апошнюю чаргу' —

• ш'а ж. 67. жман'а ж. 51. 1. жменя каласкоў. 2. сноп каноплі 167. ЖНЕЙКА жнейка м. 184, 186, 197. гл. жачка.

• окомсить — помять. Дагонять яго—ящо болій пакомснть каноплп. Смолен., (Добров. Э. С. I, 47). По конъ — і) до

• ты; корч, карчы, карчаваць, карчавдньне. ПЕНЬКА ж. канопнае валакно; пянькд, пяньновы. ПЕНЮАР м. жаночая ра

• КАНАПЛЯ'НКАI ж. Toe ж, што i ка на пля ні ца. Цёрлі каноплі i канаплянку рабілі. Мсцібава Ваўк. У пост галушкі канаплянкаю бялілі. Вецярэвічы Пух. КАНАПЛЯ'НКАII ж. Льняная хустка хатняга вырабу. Калісь канаплянкі тканыя насілі із лёну, белыя, чорныя або брынзовыя. Стральцы Шальч. КАНАПЛЯ'НЫ прым. 1. Які адносіцца да к а н а п л і. Канапляна семя сушылі i цёрлі. Вялікія Баяры Шчуч. Канапляная сем'я, але пераважна кажуць каноплі. Рудня Астравітая Чэрв. 2. Дабыты з канапель. Кан

• чулі, кдл яшчэ спалі, Ракаў Засценак. ВерабЧ любюць каноплі. Багданава, Вялікі Азярэцк, Запруддзе, Партызаны.

• Каноплішчэ Гуслішчэ Мачулішчэ Сялішчэ Ямішчэ Пешчанішчэ З

• . Леснікова. АБОРЫ мн. Toe ж. Аборы вілі c пянькі, каноплі. Леснікова. Аборы зацягнеш у дзірачкі - i абувалі

• якім што-небудзь прыціскаюць i неабавязкова толькі каноплі, толькі ў вадзе. Тлумачэннем 'рысь, самец, живущи

• і пудзіла ў калапні. Саланое Віл. Пудзілы ставілі ў каноплях. Лапічы Асіп. На вераб'е пудзіло пастаўляла. Дзя

• ........................................... 98, 102 КАНОПЛІ..................................................

• пред рассветом. См. дасьвецьце. Досьвіткам таўкуць каноплі ў ступе. Севершч.(Косіч 53). Прыгожы сон на досьв

• имя сущ. К Л Ю В Я Н Ь Н е-Н Я, п редл.ню—клевание. Каноплі шчаджаеш, хіба на клюваньне вераб'ём: чаму не бяр

• та ўся картопля збуяла, мусіць гною пярадоў. Збуялі каноплі—нічога ня будзя насеньня. В. Старина. Збываць, дз

• к о т о р ом тр ут м ак, конопли. П азы ч м акацёр, каноп лі сьцерц і. Марчонкі Сур. (Ксл.). Н я м а с в а й

• 4, стр. 959. Тольки бвша раз я на пригони, брали мы канопли. Добров. ЭС, 1, 1891, стр. 55.ф БРАТЬ СПыТОК (СПы

• орых сёлах называлі браніцы, a ў нас пласкунэ, гэта каноплі, што выбіралі летам. Бакуны. Пластава'ць незак. П

• зажимания пресса. Жммцамп зъжьгмають прессы, данють канопли. ЕЛЬН. Н. Боровка. ЖиМЫ, ов. только мн Щипцы. Жым

• вленное из толченой коноплн с луком и маслом. Сухии канопли талкуть у ступи. Как толька канопли сталкуцца, дъбыуляють лука и талкуть апять. ЕЛЬН.

• якли ляпёшки и мъкали их у тварох ръзвядённый или у каноплю. ТЕМК. Новиково. // Изделие из пресного теста. СЫ

• 294 сіні'цы 183 сінічнік 115 сінія галовы 183 сінія каноплі 221 сі'ннік 324 сіноўнік 58 сінушнік 419 сінь-гры

• аник. Припечка — ета ляпёшку спякеш, ны яе талчоную каноплю 1гъкладеш и у печку. Укусна было. ЕЛЬН. Литвиновк

• и, ж. Начинка для пирогов из конопли с картофелем. Канопли у ступи тълкачом нъталкеш, картошык зъмншаиш и нъ

• ье. СуЙЛОВКА, и, ж. То же, что смялье. Как выбируть канопли, так згрябутъ гръолями, дъ и сажгуть суйлъуку. ДО

• шься, несов. Давиться, мяться. Ни знаю, ти тиснуцца канопли, ти таукуцца. СМОЛ. Бубново. ТИХОСТуП, а, м., пре

• аешь, несов., перех. I. Щёлкать, грызть. Раньшы мы канопли ети шшилкали. РОСЛ. Л ахи. Сидять бабы нь лауки и

• по фамилии или кличке КОНЬ, КОНЁВ. См. также РОГ. КАНОПЛЛНЧЫ мн. ур. 44. В урочище ранее было поле, которое засевали коноплей. Ср. КАНОПЛІШЧЭ. КАНОШПШЧЭ ср. см. КАНАПЛІШЧЭ. КАНЦЫ мн. лу

• таўкачом умесяць, ячнай мукі ўсыпяць, потым патаўчэ каноплі гаспадыня i ў бульбу, перамяшая, расплешча, a кан

• ё намелеш, наробіш верашчакі i наясіся. Малолі мак, каноплІ. Патоўчано i npaсеяно на сіто семянё заварыш кіпя

• eieae. Паляцкішкі Воран. Путы віюць, вяроўкі вілі з канопляў. Як віць, то хазяін eie. Гемзы Шальч. Я даўней с

• p. (Ксл.); Дел.; Нсл. 135. Канапляныя дабіркі. Дел. Каноплі дабіраюцы сядні дабірачкі будуцъ. Тм. На канаплян

• БУЛЬБЕШНІКІ мн. Страва з варанай тоўчанай бульбы з каноплямі. ГНП, 13; Гом. БУЛЬНЯЧЫНА (БУЛЬНЯЧИНА) ж. Наз

• ПАПЕРЭЁЧЫТЬ (о многом) см. папаечыть. Коси1ч: Уси канопли мае паперэечыў и биць алей не из наго будзе (93).

• МЯКНЕ'ЦЬ незак. Мякчэць. Як дабаўлялі да рэцькі канопнага малака, яна мякнее i мела смак. Мсцібава Ваўк.

• , мялка. Мяліцы былі ручныя, уручную цяў-цяў - мялі каноплі. Гарадзец. Уручную - гёта ліяліца называли вытруц

• іц смашны. Рвоты былі ад дурніц ці ад багану. Дык ў каноплі клалі, як пойдзіш ў лес ці ў я гады, ці у дурнгцы

• Была такая нётра—нагой ні ступіш, а зараз асушылі— каноплі растуць. Язвін. НІПЕ'УНЫ прым. Нядобры, няўдалы.

• ! /камякі/, камар, каменя /качарга/. камода, канец, каноплі, капа, капаніца, кара, карась, карзіна, каромусел

• так одные недогонічы. Луткі. Запозненыя ў развіцці каноплі. E недогонічы тые зелёные ў коноплях. Запясочча.

• шывацца, дзс. — попрятаться. Паўшываліся пылянята ў каноплі й ня знайці ix. fi. Старина. Пах, у, л. — запах.

• . Багданава. Дзягнд - смітана такая, таўклі, варылі каноплі, збіралі пёну перад полымем, дужа смашная. Марозаўка. Дзягно еарылі: таўклі каноплі, злівалі мьлако, з мълъка варылі дзягно. Пьставіц

• як з дупля зь естымі каноплімі, ня тута пра іх нада гываріць. Ляпніць як з дуп

• ка у его: робіць i робіць. Дзяражычы. ЗАМА'ШКІ мн. Каноплі без семені. Два імі е: плоскані i замашкі. Ручаёў

• Лямніца Бял. КАНАПЛЁЎКА ж. Поле. Некалі тут раслі каноплі. Леніна Красн. КАНАПЛЯНАЕ ВОЗЕРА. Поле, на якім сеюць каноплі. Раней тут было возера. Барысавічы Клім. КАНАПЛЯНІ мн. Поле. Раней тут раслі каноплі. Кунцы Кругл. КАНАПЛЯНІКІ мн. Поле. Раней тут вырошчвапі каноплі. Гайшын Слаўг. КАНАТОПСКІ КАНЕЦ. Вуліца. Раней н

• працэдзім кісель, крышчыны курам аддаямо. Як меліш каноплі ў церлі i ўльеш вадэ, i сцэдзіш, крышчыны астаюцц

• упіць на паверхні. Як таўклі ў ступі, такія сліскія каноплі зробяцца, што выступіць алей у ступе. Саланое Віл

• ык 255 глухі'я вужоўкі 303 глухі'я грыбы 303 глухія каноплі 221 глухмёнь 334 глухнуць 455 глухое жыта 387 глу

• рабіла. Крынкі Крын. 2. Раздроблены, змолаты. Церты каноплі. Лука Гайн. 3. Апрацаваны церніцай. Лён церты над

• Шальч. Бывала, страмо [сатром] каноплі ў цярлушцы i мачаем пірашкі, ямо i смачна. Старый

• а. Кіраўск. ПЕНЬКАМОЧ м. Сажалка. Раней тут мачылі каноплі. Прылессе Чав. ПЕНЬКАМОЧЧА н. Возера. Даўней тут

• ы кулін. — блін з кіслага цеста, намазаны тоўчанымі каноплям і.Бывала, лепшая яда ў нас такая: напякуцъ кіслы

• . Стральцы Маст. КАНАПЛЯ'НЁ н. Поле, на якім раслі каноплі, канаплянішча. Па канапляні бураке пасадзілі; Канаплянё згаралі, a каноплі сеяць тут больш ні будзям., а на другом месцы. Ст

• дэнтамі Мазырскага настаўніцкага інстытута ад А. П. Канопліча, 89 г. ВЯСЕЛЬНАЯ ПЕСНЯ 498 Ганна ступ'йла на порог, А мохнула хусц'йнойу нап'ерод. — Оступйц'еса, подружк'й, Н 'е зоступайц'е дорожк'и, Бо йа упаду свойой маццы на ножк'и. У мойёй матк'и ножка белён'ка, Штоб у мен'ё була така дол'а добрён'ка. [Спяваюць, калі маладая ўваходзіць у хату мадеры перад пачаткам вяселля]. ВЯСЕЛЬНАЯ ПЕСНЯ 499 Коло плоту, коло замибту Хв'ёдрык кон'а с'едлайе. Просиц' йон у дзёвочк'и, Просиц' у Настасочк'и Квёточк'и до шапочк'и. — Н 'е могу стац'и, кв'ёточку дац'и, Бо бойуса бац'ухна. — Н 'е ббиса, Насташко, бац'ка сторого, Бойса мен'ё молодого. Бац'кова гроза так, йак лётн'а роса, А св'бкорова гроза, йак зимн'ийе морозы. [Спяваюць, калі маладыя сядзяць за сталом]. Запісана ў 1958 г. студэнткамі Мінскага педінстытута 3. H. Казловай i K- H. Клопавай ад П. A. Канопліч, 66 г

• хрэмаўцы Брасл. РУ'ЦНЯ ж. Жменя ільнянога валакна. Каноплі маленькімі пучкамі вяжуцца, a льён — у руцні. Міш

• аюцца, як усе вымаіш, як мылі крухмал. Палік Барыс. Каноплі ачышчалі ад жамер i ў печ — варылі, скідалі ў гаршчок лошкай i елі. Мачаск Бярэз. ЖАМЕФЫНЫ, ЖАМЕФАНЫ толькі мн. Жамерыны. Жамерыны, ці каструкі, як ягады выжымаеш. Кураполле Паст. Жамерыны — выжымы ад ягад. Мсцібава Ваўк. Змеля жыто ці пшаніцу буйно, то кажуць: «Вот змалоў, адны жамерыны». Лупіны ад канопляў — жамерыны. Дзікі мак-відук не меліцца, цвёрды, што якія жамерыны. Міратычы Карэл. Жамерыны, як што-небудзь выціскаюць, што астаецца. Альхоўцы Лях. Жамерыны — лушчыны із семя, канопляў, асядаюць на дне

• дзеясл. Пасеяць. Як у вас сёліта гарод, пасеялі ўжо каноплі ці не? Новыя Капачы Мсцісл. Пасеяў сабе гынчар'ык

• мацеркі клаліса опджыны. Кароцічы. МАЦЕРКІ' мн. 1. Каноплі з насеннем. Мацеркі — то каноплі, шчо сём'е мають. Альпень. 2 мн. Мадеры. То шчэ м

• ж 1. Тое ж, што i ш у м.II, I. Шума — пена з мяса. Каноплі церлі, сцёршы, варылі, шумою падымалася, i палуча

• Посьлі дажджоў трыва ну лугах нічога пычыла іціць. Каноплі ужо так бяруцца, ны вычах пыд

• ашць, - цца, дзс, — защитить, -ться. Чуць убаранілі каноплі ат вяраб*ёў. Ня ўбараніцца нам ат мышэй. В. Стари

• ВАННІК м. 1. Той, хто хавае, хаваецца. Хувиньнікі ў каноплі пабеглі, дулумаюць. 2. Удзельнік пахавання. Якея

• конопляншце] конопл'анишчэ с. Гл., каноплишчэ Гр. Хр. Ом. Вл. Кч. Зс. Гц., коноплышчэ Нв. Рд. Ол. Мк. Св. 36., коноплыско Лп. Вт., коноплёныско Лх., конопл'бвыско Од. поле, на котором росла или растет конопля. Коноплениско— полэ, в jaKora выбраны канопли. Лх. ср. городина. || Шат. канаплянішча ib. Карл,

• , 109, 144, 174. 1. сноп ільну 41, 67, 109. 2. сноп каноплі, ільну 144. 3. сноп каноплі, ільну, травы 174. 4. сноп бобу. 5. звязка ільну,

• чуў, а после захварэў i ўсё. Як жыла на хутары, то каноплі сеялі, вожы з іх вілі, то нейку марташку тата ўе,

• ю есці, а вы, вераб'і, ляціце на Дзямідавы калапні (каноплі). Пасля Каляднага вечара дзве нядзелі не робяць —

• , в котором трут мак, коноплю и т. п. Пазыч макацёр каноплі сьцерці (Марчонкі, Сур. p); 2) глинянный сосуд пе

• раб'е выпілі канапле. Каўняны Гродз. ВерабЧ вып'юць каноплі. Граўжышкі Ашм. ВЫПЛАТА ж. Выплачванне. Сягодня

• л'удз'ми. Сонічы Гродз. МОЧЫЛА н. Месца, дзе мачылі каноплі, пяньку. На мочале раней мачыли п'анку. Урпішкі І

• н. Мужчынскія калівы канапель. Трэба выбіраць сінія каноплі. Дзяніскавічы Ганц. СІНЦЯРЬГЯ ж. мед. Дызентэрыя

• а матузамі. Було б яму увечырі мутузаньня,— уцёк, у каноплі схуваўся. Ня дужа яны спужаліся твайго мутужэньня

• ужо сьпелы. Калі яго будзем берці? См. ірваць(лён, каноплі). абіраць -аю-аеш-ае; п о вел.-аи-аима, н е с о в

• 3. рвать лён, коноплю. Шсл. Маці выбірае ў гародзе каноплі. Ст. выбіраць вочы—надоедать насмешками, Нсл.79.

• - во и спи. Ну, ета дауно було. ГЛИНК. Марьино. Усе канопли пъсканни падъють нъ зямлю, меш кънапли делълись с

• ; ТЕМК. КОНоПЛи, только мн. 1. То же, что конопель. Канопли щас ня сеють. СМ О Л. Коробино. К'ьнапли мяли н пляли вярёуки. ЯРЦТатаровщинз; Д ЕМ. Мочары, ПОЧ. Княжое. + СРН Г, 14. 2. Семена конопли. Били масла с кынапель. Д УХ. Верешковичп. Канопиль нытаукуть н йидять. ПОЧ. Мурыгино; ЕЛЬН. Н. Боровка, СМ ОЛ. Сыр-Липки. 3. То же. что конопелька1. Если хърашо пригатовить, то канопли укусныи. Ш УМ. Бедня. КОНОПЛиЩЕ, а. с. Поле, с которого убрана конопля. Убяруть кынаплю, тыда ны кынаплишша кароу пускають. Д Е Л! Хотеево; ВЕЛ. Комиссарове, ПОЧ. Прудки. Ср. коноплянище. // Поле, предназначенное для посева конопли. У нас кынаплю секли блиска кыла дому, в агароди. Зямлю выбирали, места высокыя, яго кынаплишшым нызывали. СЫ Ч. Лесные Дали. КОНоПЛЯ, и. ж. То же. что конопель. Канопля растеть высокыя. зялёныя. Д У Х. Масалово; ПОЧ. С

• ружка. Падай кандзейку з вадой (Вяжышча, Беш. p.). КАНОПЛІ, КАЛОПНІ, ж.— конопля. Cannabis sativa L. ВерабЧ каноплі паклевалі (Рудня, Аз. p.). Ha гародзе пасеялі кал

• 2) сосуд из прутьев или соломы в виде кувшина. Ссыпканоплі ў калбан (Александрова, Гар. р.); 3) искусственно

• онопли. Сатры мак у цёрле (Спасская, Cip. р.). Усып каноплі у цёрніцу (Бешанкавічы, Беш. р.). Купі новае цёрл

• ка наджигала кряпивой Малашку: ни пускаіі свинней у канопли. Надивить — удивить, насмѣшить, привести въ восто

• я, што к ы п а а п х в а ц іц ц а. Даборкі м н. 1. Каноплі горшай якасці, якія вырываюцда ў апошнюю чаргу. Д

• ародамі, na захлеўю, нібы злодзей, зноў крадзецца ў каноплі. Сач., БРВ, 45. ЗАХЛЮ'НДРАНЫ прым. Запэцканы, за

• к у граблях, у які замацоўваюцца зубы. Схаваўшыся ў каноплях ca сваім штабам, ён [Ванька Кудлаты] узяў стаўпе

• ей улецеў у хату (Рудня, Аз. р.). Віраб'і паклівалі каноплі (Застадольле, Сен. р.). ВЕРАНІЦА, ж.—вереница,

• IЖА'ЦЩЫ мн. Жаночыя асобіны канапель. Жаціцы—другія каноплі, з зярнямі. Кіралі Шчуч. ЖАЦЬI, ЖА'ЦІ незак. Жац

• яменя добра, з яго алей рабілі. Руднікі Шальч. Алей канопны — лучшы, як c сяменя. Старый Смільгіні Воран., Ал

• рознымі ніткамі. Пудзіцк Пух. ВЫБІРАНЦЫ толькі мн. Каноплі з семем. Выбіранцы реуць восеньню, у іх сямёня ёс

• , ж.—ставец для терки мака, конопли. Ар.; Ксл. Усып каноплі ў цёрніцу. Беш анковічы (Ксл.). См. церніца 3. ця

• з р е д к а. Нел. Нясучы неасъцярожна, расьцярушыла каноплі із скварады. Нел. Расьцярушыў сена па ўсім гумне. Ст. 2. раскрошить(очень мелко, С.) Нел. Расьцярушы хлеба на рулі. Нел. Прич. расьцяруш аны, 1. рассыпанный редко. Нел. Расьцярушаныя каноплі няхай куры падбяруць. Нел. 2. раскрошенный(очень

• . Шсл.; ЗСД. 189; М Гсл.; С акуны 87. Заўтра будзем каноплі церці. Ст. церці час—зря, понапрасну терять время

• погоіцца од конопелькі. М. Малешава. КОНОПЛІ мн. Каноплі. Коноплі сеелі, шоб точка не шла. Дварэд. С коноп

• еть с шумом. Гсл. В ерабейкі ш урхн улі з плет ня ў каноплі. Гсл. шурхнуць—прогнать, испугать. Гсл. Ш урхні а

• л. г., Маз. (ЛАБНГ). Прылада, якой мнуцъ/тухиь лён, каноплі мял-к-а ж., мял-ачк-а ж. памянш. - паўн.-усх. д.,

• мыціріком. Мачоный прым. Мочаны, размочаны. Мачоныя каноплі пат крышу ставюць, яны вымірзнуць, высыхнуць. Мач

• тым. ПАЛО'ХАЛО н. Пудзіла. Натто упадаюць пташке ў каноплі, трэба палохало якоё паставіць, каб баяліся. ПАЛ

• укайуц' ды й кажуц': «Чагб ты хавайесс'а, йак кот у канопл'и?» Ну и стал'и звац': кот и кот. Так катом и аста

• цй йакўйу йамў йарм'акў йармаку кажў кажўц канбпл'и канопли карм'йў кармйли кармйу кармйц лапцах линёйкай лис

• прасьць". Н.Аляксандраўка Чав. ГАЧАЧА ж. Страва з канопляў, патоўчаных у ступе. Мар'я, прыгатуй нам гачачы.

• ы (пра ўсё, многае). Ці пыапцёрты ж у іх хуць рукі? Каноплі папцёрты, вазьмі трясцы. 2. 3 набытым вопытам. Вя

• АПЛЯ'НІСКА (канапля'ніско) н. КанапЛянішча. Вырвалі каноплі i засталосё канапляніско. Міратычы Кар. КАНАПЛЯ'

• амаць, трушчыць. Ці відзіш, як цялёнык утрушчывыіць каноплі, а ты дайжа с хаты ня выйдзіш. Утрушываць незак.

• ён, то тым пулом заліпне І горло. Луткі. Трэш, трэш каноплі тымі ногам!, шо чырвоные пороб'яцца, позрэзваюцца

• ўродна, дробнянькія ягады. УСЬМЯТНУЦЬ зак. Упрэць. Каноплі ў печы ўсь.мягнуць, як алей усяроўна. ЦУ'РКА ж.

• апель. Браніцы пыляць. Вецярэвічы Пух. Адрозніваюць каНоплі i браніцы. Стральцы Гродз. БРА'НЫ дзеепрым. 1. З

• янец вясны канец. Fed., 354. 684. Юстын цягне ўверх каноплі, Харытон — лен. «ШМ», № б. 685. На Тодара раса —

• )—СОСуД ИЗ Прутьев ИЛИ соломы в виде кувшина. Насып каноплі ў калбан. Аляксандрова Гар. (Ксл.). У м ен ы и. К

• ны — жмыха з льнянога семя. Масілавічы Сл. Як церлі каноплі, малако рабілі, цадзілі, луска, што астаецца,— жамерыны. Малькуны 1гн. Жамерыны — аджымкі цвёрдых рэштак ягад, яблыкаў, адцэдзіш, а там астаюцца жамерыны. Рудня Астравітая Чэрв. Жамерыны — адыходы ад семечак, семя ільну, канаплі. Тайна Лаг. Жамерыны ад канопляу. Мачаск Бярэз. Жамерыны — як труцъ семя лёну ці

• анІЦу. Россуха Імгл.(Косіч 59). Анопры, зарадзі нам каноплі. Дсл.(тлЭ Онопры). С оверш. зрадзіць-дз?—хорошо у

• КАНАПЛИНШ ІЧА гародзіна, канаплинне, каноплішча. КАНАПЛИНКА /птушка/ рэпалбу, /пяньковая хусгп

• балацце Акц. Параўн. канапляначка. КАНАПЕЛЮШКІ мн. Каноплі. Не журыся, Леначка, У нас табе добра будзе. У на

• ать(склевать всё, С.) Ш сл.; А р. Вераб X напалі на каноплі, мабыцъ, хочуцъ чыста падзяўоці іх. Ст. б) (што а

• напаль Воран. (ДМГ, 151). Прыйшоў немец. Маці нас у каноплі хавала. А было нас шасьцёх. Маці нас нікому ні а

• можна варыць, боршч, капусту. Буй. Дзягно варылі c канопляў. Яго стаўчэш, сёілі, шьлупачкі астаюцца, у пёчы

• мн. 1. Мужская (бесплодная) особь конопли; посконь. Канопль з зярном бываить, а замашки биз зярна. Клим. Фпир

• сушылі. Серкуці. Ты пяньку сваю ньмачыў? Заазер'е. Каноплі сёілі, пінька шчыталься, вярбукі вілі. I пяньку мачылі, яна тады бёлінькія. Каралі. 2. Каноплі (зерне). 3 пянькі масла робілі. Закур'е. ПЯРВОСЦ

• рганый дзеепрым. 1. Вырваны. Вун відзіш, надоргыныя каноплі выляюцца, во як яны гуляюць, твае хваліныя. 2. На

• папарціляваў нас на работы. Мяне дык з аднэй бабай каноплі рваць паслаў. Краснае. ПАРЦЯНКОВЫ прым. Парцяны.

• РАГАРЧЭЦЬ, ПРАГАРЧЭЦЦА зак. Прагоркнуць. Залетышнія каноплі прыгарчэлі, дайжа куры ня хочуць клюваць. Масла д

• Выкапаная ў нізкім месцы шырокая яма, у якой мочаць каноплі. Лёта было такоя сухбя, што ўсе мачылы пірасохлі.

• прым. — Навагр. (ЭСБМ). Вяцісты Пра суквецце аўса, канопляў: з вялікай мяцёлкай. вяці'сты прым. — Мёр., Лаг.

• анодры 155 канодрыс 155 каноздра 155 каноздрыца 155 каноп'е 218 канопісты 495 канопка 218 каноплі 218, 429 канопля 74, 218 каноплянае семя 430 канопнае 430 канопны 495 канопы 218 канфора 431 канцадалы 212 канчар 396 каншчак 1

• канопе каптўр каптўрык капшўк капўлька капўсны капўсняя к

• бака'х — прысту'пкі. Бяс. КАЛАПНЯ' (калапня') жан. Каноплі. Малм. C калапні' але'й ме'ляць. Ляшч. КАЛАПНЯ'Н

• а 267 жалунічка 267 жалясціна 38 жамяра 378 жаночыя каноплі 221 жаравіны 188 жарало 406 жаралясцша 47 жараўлі

• ка 211 кан 43 канапелька 94 канаплянік 116 канец 43 канопліска 29 канопны 11 кансерваны 43 кануна 171 канцы 230 канча 253 к

• уй, мяне з ношкымі ні лавілі. Доўга калола яму вочы каноплімі. Як айдзе ўстреціць— поріць ёй вочы пацьсьвіныч

• 96, 198а, 199, 202, 204. // Верэнікі начын'валі і с канопл'амі, і з йагодз'ме, з бубом 72. Варен'кі варац' йа

• айнка всо вэнтрабйанка віндзоліна йагодзме йегодзмі канопламі конопламі кісела лйом масо мнасо мэна начынвалі

• ць, Hap.; Марозавічы, Б.-Каш.; Неглюбка, Ветк.); 2. каноплі (семяннікі). Восенню рвуць маткі, у матках семя (

• есца ў возеры або акно сярод плаву, дзе мочаць лён, каноплі. МЕ'ШАНЬ ж. Другая, мяккая ралля. Мешань нада пр

• шы некалькі хат, Арцём звярнуў на агароды, шуснуў у каноплі, адтуль разораю між капусты забег у надворак Юркі

• сваточак вон. ВП, IV, 199; Дзятлавічы Гом. Первыя каноплі зваліся плоскуні. АКБЛ ГДУ; Катара Раг. Параўн.

• се Чав. ЛУЧКА ж. Месца на рэчцы. Некалі тут мачылі каноплі. Кухенка Бабр.; Лугавіна. Яна знаходзілася ля адн

• , 196. коноплышчэ н. 24, 29, 31, 32, 72. поле пасля каноплі. КАНОПЛЫСКА коноплыско н. 98, 105. конопл'овыско н. 80. гл. канаплянішча. // Конопленіско, поле з йакога выбраны каноплі 80. КАПА копа ж. 26, 29, 31, 32, 51, 62, 67, 71,

• ком мёля. В. В. МАНІ'ЦЫ (маніцы) толькі мн. Спелыя каноплі. Ранёй сёялі каноплі, дык як яны пасьпёюць, іх называюць маніцамі. Цяр

• час. Грыбоў загатовіш харошых на зімоўку, мак быў, каноплі. Цясішча. ЗІМУВАЦЬ зак. Зімаваць. Жырало - эта в

• . Матацыкл. Bap. МАЦЯРКІ' (мацяркё), -оў толькімн. Каноплі-насенніцы. Выбіранкаў мало, a мацяркбу цэла копа.

• Голдава Лід. (ДМГ, 233). І кажу: «Сьвенты Андрэю, каноплі сею, дай Бох сасьніць, с кім буду жыць». Геранёны

• (любосьці) толькі мн. Любошчы. Аднбичы мы йшлі прас каноплі дахаты i ні зналі, што наш оазгавор патслухваюць

• і. Кл. Гл. памасшца. МАТКЕ (маткі) толькі ў множн. Каноплінасеннікі, жаночыя калівы канапель. То плоскую, а

• МОЧУЛА м МбЧУЛА ж. Мачыльня, дзе мачылі лён, каноплі. Тут некалі, пакуль канавы не правялі, быпі шчупа

• ывеш як на кані праедзеш. Погіры Дзятл. (ЗНФ, 90). КАНОПЛІ. Сеяць каноплі. Варажыць на канапляным семі. Сеялі каноплі на пасьцелі, лажыліся на іх і гаварылі словы: «Андрэю, Андрэю, я на цябе каноплі сею, дай мне знаць, с кім я буду век дажываць». Куляшы Шчуч. (ДМГ, 206). Перат Калядзьмі бывае Андрэя, і маладыя дзяўчаты варожаць. Сеялі каноплі каля студні і гаварылі: «Сьвенты Андрэй, сею канапелькі, дай Божа знаць, с кім буду век векаваць». Павіланцы Воран. (ДМГ, 187). Ну і вот мы з адной, падрушку мела, а на Андрэя варожаць, о, на Андрэя варожаць. Ну, да міне прыходзіць падрушка і кажа: «Ідзём, – кажа, – Гэня, мы каноплі сеяць пад нашу студню». Геранёны Іўеў. (ДМГ, 111). Хоць у каноплі стаў каго. Хто-н. непрыгожы ці неахайна апрануты, брудны і пад. Прыбралася хоць у каноплі стаў. Русінаўцы Гродз. (ППФВ, 52; МСГВ, 606). Во Янак зь велькага выбару жонку ўзяў… Яе хоць у каноплі стаў. Нача Воран. (ЗНФ, 77). А на прычоску сваю паглядзі, цібе хоць у каноплі стаў. Бершты Шчуч. (ЗНФ, 77). Ну й вырадзілася Марыся, хоць у каноплі яе стаў. Букштава Маст. Алі ш ужэ і знайшла сабе пару, хоць ты яго ў каноплі стаў. Парэчча Гродз. Алі ш ты прыбралася, хоць у каноплі стаў. Дварчаны Шчуч. КАНТ. На кант адзеты і пад

• ляпёшки. Тады вариныи картошки талкли, как пюре, с каноплими и клали сверху нъ ляпёшку, ставили у печку, там

• , за тое, што курыца, мусіць, знеслася ў суседзевых каноплях. (К. Крапіва. Мядзведзічы) Параўн.: нэдотопки, н

• о, У катары пладно. ЗП, 170; Жлобін. ПЛАСКОННЕ н. Каноплі. Бралі мы пласконне, слалі дружак у ростам, Бралі

• ўсю воду выбахаў. Гр. ВЫ 'БІРАНКІ, -аў толькі мн. Каноплі, якія раней паспелі (іх выбіраюць, даючы магчымас

• спакойны. Станулянцы Воран. Як чорт з канапель (з канопляў) выскачыць, вылецець і пад. Зусім нечакана, знянацку і вельмі хутка, імкліва. Ну і напалохаў ты, выляцяў як чорт с канапель. Вайцехаўшчына Бераст. Во даў драпака як чорт с канопляў. Асіпаўцы Воран. Як чорт з коміна вылезшы. Няўх

• іца. Сувей вялікі ночы быў. СУ'ДЗІНА ж. Пасудзіна. Каноплі клалі ў судзіну ў цёплую ваду, i яны там прэюць

• ка Гор. КОПАНЬ ж. Абгароджаная сажалка для замочкі канопляў. Hi чапай маю копань, я сама буду пасканьня мачы

• чы, Лельч.). Параўн. зелянушка. ЗЕЛЯНКГ толькі мн. каноплі (без семя). Трэба зелянкі івыбіраць, штось многа

• УМЬГСНЯ, НАУМЫ'СНЕ прысл. Наўмысна, Сеялі наўмьісня каноплі. Цярэшкі Ваўк. Такая апусклістая яблыня, наўмысня

• ў уцягнулі, то ўмоклі ўсе, але да дажджу пасьпелі. КАНОПЛІ мн. Каноплі. C канапель ткалі грубае палатно, шылі з яго мяшк

• едзіба ж. 'лепшая зямля, што адводзяць пад ячмень i каноплі' - Хоцім. (Бялькевіч). Града Палоска зямлі, спецы

• ога. 2. Змарнатравіцца. Неік нізаметна рашшмыкыліся каноплі, сістра пыпрасіла, тады Клімчанок узяў, то таму,

• КАЛАПНЯ ж., КАЛАПШ мн., бат. Каноплі. Люблю я кашу з калапні. Шкода, што нільзя ціпер

• д вёскі. На аселіцы звычайна расце капуста, часам i каноплі. Параўн.: аселіца i сяло, сяліба. Схаджу наламлю

• гародамі па захлеўю, нібы злодзей, зноў крадзецца ў каноплі. Сачанка. ЗАХМ АРЫЦЬ, зак. Покрыть облаками или

• абралі, як мілы день. Дзяражычы. 2. Павырываць лён, каноплі. Ужэ пабралі лён i паслалі ле копанкі. Пярэдзелка

• з нітак. Ніцянікі звязалі з канапляных ніцей, проў каноплі. Кручком вязалі. Пацаўшчына Дзятл. НІЧАВСУ прысл

• onwalj.a leśna — Ландыш — Convallaria majalis. 170. Каноплі — Konopie siewne — Конопля — Cannabis sativa. 171

• т. Цвісці. Пыліць лён. Дзяніскавічы Ганц. Братцы [у каноплях] пыляць. Вецярэвічы Пух. VКусты. пыляць ялаўцу

• ш. 1. да л у к 1,1. Лён рвём рукамі, у пучкі вяжам. Каноплі вязалі ў пучкі. Малахоўды Бар'. Пучок ільну звяза

• кня, то — памак. Кажуць: намок, як памак. Як мочаць каноплі ў возяры, наверх кідаюць naмакі, кап пянька аптал

• ічы Лаг. БА'БАIV ж. Ціскі, шчамлёткі, прэс. Жараны каноплі кладуць у торбу, баба такая, як прэс, i калясом ж

• біралі ў кубарычкі. КУНА'ТЫ прым. Густы, купчасты. Каноплі былі галавістыя, кунатыя: гэта густыя галовачкі,

• ення, якія вырываюць рана. Лайду вырву, выбірніцы ў каноплях. Альхоўка Навагр. ВЫТАРКА ж. Тарфяны кар'ер. То

• НІКI м., тое, што канаплюк. Канаплянік yce леціць у каноплі, не гледзіць i на пудзіла (Вялікае Поле,.Петр.); Канаплянік унадзіўсь у проса (Ліпляны, Лельч.); Пасеялі просо да летам не хадзілі туды, дак канаплянікі чысто склевалі (Аравічы, Хойн.+Грушаўка, Нар.; Лядцы, Светл.; Навінкі, Калінк.; Пясчанікі, Жытк.; Сяўкі, Лоеўск.; Турбінка, Маз.; Ямпаль, Рэч.). Параўн. канаплянка I, конопляный. КАНАПЛЯ'НІКII м. сцяблы канопляў. Паскладуй харашэ канаплянік (Пучын, Браг.). КА

• н. паронкі ў 2 знач., парункі. ПА'САХЛІ толькі мн. каноплі (пустыя). Уперад пасахлі растуць, а патом каноплі (Махнавічы, Маз.). Параун. прадзельныя. ПАСВЕ'Т

• сколькі там нётуўчыў, ciotc ряба, будзя каша, як з каноплімі. Рудня. НЕ'УДЫ ЛЛЯ, НЕ'УДЫ ЛЬ, НІУДА'ЛЛЯ, НІУД

• 259 кандыба 87 капельніца 241 канечак 20 капеля 193 канопліска 33 капенка 188 каноплішча 33 капец 133, 194 кантар 383 капешка 193 канта

• тыю кучку раскрый ды ныгрябі мяшок. 2. Вырваны (пра каноплі, лён). Куды ты занёс брадзіныя поскыньні? У нас лён Ішчэ ні браджын, зыпазьніліся троху. Браный лён увесь стаіць у кучкых. Братыя каноплі нада пат крышу пыставіць, каб ні нымяклі. Бражанн

• на прышлося; грэчачка намерзла, там пашлі сухмяні — каноплі няўзьишлі. Косіч 233. Будзе песьні мутарна маёй.

• ЛГСКО, КОНОПЛГСКО н. Канаплянішча. Канапліско — дзе каноплі раслі. Гемзы Шальч. На канапліску куры ходзяцъ; одно гэта курына хада — канапліско. Дзяніскавічы Ганц. Конопліско було. Смаляніца Пруж. КАНАПЛЯ'НЩА ж. кулін. Цёртыя каноплі. Канапляніцу

• прятаться. Іонъ атъ хазяина па конопляхъ хуваитца и канопли тончить. См. у., (Добр. Э. С. I, 47). Ховки- -пря

• КАРСУСТАII, КОРСУСТА ж. Кастрыца. Калі лён труць ці каноплі, то сыплецца кароста. Баброўнікі Гарад., Лука Нар

• то i к у л ё к I, 1. Збіралі ў кулікі лён i ў кулік каноплі вязалі. Лука Нараўк. 2. Toe ж, што i кул ёк I, 2.

• хвала Круп. Кунатая бяроза. Рудня Чэрв. 2. Бухматы. Каноплі былі галавістыя, кунатыя. Рудня Чэрв. КУНА'ЦЦА н

• Гродз. 2. Які апылкоўвае (пра мужчынскія асобіны). Каноплі куравыя — пласкуні называюць. Альхоўка Навагр. V

• нъ нарабілі. Саланое Віл. Малако робілі с канапелъу каноплі стаўкуць, вытруць у ступі. Ахрэмаўцы Брасл. Цёрлі

• Маладз. ЛЮБбСЦІ мн. Любошчы. Аднойчы мы йшлі прас каноплі дахаты i ні зналі, што наш разгавор патслухваюць

• ажджыць. Мікалаеўшчына Стаўб. У макотры мак цёрлі 1 каноплі. Балыдары Маладз.; параўн. польск. makotra тс'. м

• гразь — так красілі даўней. Вузла Мядз. 2. Мачыць. Каноплі мачалі ў ямя. Альхоўды Лях. МАЧЛІ'ВЫЙ прым. Дажд

• паставілі магазін калавурыць. Арэх. КАЛАПНГ мн. 1. Каноплі. Мала сеюць щпер калапнёў. Стар. Дзеці схаваліся

• жала. Азяраны Раг. 2. Калода, якой прыціскаюць лён, каноплі, калі мочаць. Памак — цяжкое мокрае палена, чым прыціскаюць лён i каноплі. Рудня Астравітая Чэрв. Памак, памаком прыціснуць

• - Беш. (ЛАБНГ); канаплянішча 'назва поля, дзе раслі каноплі': канаплянішча и. - Стол. (ЛП), каноплішча н. - Смарг. (Шаталава), калаплянішча н. - Пол. (НЛ), канаплёніска н., канапляніска н. -Зэльв., Карэл. (Сл. Гродз., Шаталава, Сцяцко), канопліска н. - Пін., Малар., Кам. (ДСБ), канаплянё н. -

• і апошнюю маёмасьць. Канаплінец — месца, дзе сеюць каноплі, звычайна найлепшая ў гаспадарцы зямля. 50. Аднол

• Гарод, агарод. Я к у вас сёліта гарод, пасеялі ўжо каноплі ці не? Новы я Капачы Мсцісл. Іван абгырадзіў свой гарод пряслым. Гарбавічы К асцюк. Міколка i Наста забеглі ў гарод i ныбралі пыстаньня гуркоў. Лапаціна Мсцісл. ГАРОДНІК, -a, м. Гароднік, агароднік. Янкіль риньшы быў гароднікым. Палуж Краснап. ГАРОДНЫЙ, прым. Гародны, прыналежны гароду, агародны. Каноплі бяруць позна восеньню, тады ж, калі кыпаюць бульб

• бнага цеста варылі пашыбні, галушкі такія, залівалі каноплямі. Івашкаўцы Смарг. ПАШЫБНУ'ЦЬ зак. Ударыць. Паш

• ны посуд, які выкарыстоўваецца для перацірання маку канопляў i інш.' У макотры мак цёрлі i каноплі [Бальцары Маладз.; СЦГ, c. 223]; Макацёр з смятан

• ЫНЫПЛЯНЬНЯ, -я, н. 1. Канаплянішча, месца, дзе былі каноплі. Куры ходзюць пы кыныпляньню. Хвёдараўка Краснап. 2. Самая паласа з каноплямі. Сёліта ў цябе вялікій кывалык кыныпляньня пасе

• ываецца з семя канапель. У нас як бедная куцъя, дак канопленае семя таукуцъ, покі белае молоко не стане. Тогд

• зеле канопленага канопленаго макавея макарэй макарэя макаўка макаўку маков

• ВА'ЦІ незак. 1. Убіраць, вырываючы з карэннем (лён, каноплі i інш.). Я ўсе гады лён рвала. Плябанды Ашм. Лён

• рна прышлося: грэчачка намерзла, там пашлі сухмяні, каноплі ня ўзышлі, давялося mpoxi i на каўнер прыхапіць у

• Б.-Каш.); У другіх людзей пласконня было больш, чым каноплі (Калінін, Б.-Каш. + Піркі, Браг.). Параўн. пласку

• угало гороховое (смешно, некрасиво одетый) — Хоць у каноплі стаўляй = Патароча салапатая 1120. Пускать по вет

• лупінамі, таўкачом умеся, ячнай мукі ўсыпя, патаўчэ каноплі i ў бульбу, перамяшая, расплешчая i запякая. Вязы

• да — жэрдачка у хаце каля печы, на якой сушаць лён, каноплі, адзежу. Грануць — напасці, нечакана наляцець. Гр

• ўся бульба збуяла, мусіць гною перадаў. Ст. Збуялі каноплі — нічога ня будзе насеньня. Ст. 2. парить(в возду

• — камандзір; зборышча. Каналлщы — месца, дзе сеюць каноплі, звычайна найлепшае ў гаспадарцы

• очык ляда узматычылі i лён пасеілі, дык ён вырыс як каноплі. Узматычыцца зак. Апрацавацца, ускапацца матыкай.

• Збірадь, падымаць (бытуе i падымаць) разасланы лён, каноплі. Пяралёжаў лён. Трэба было ўзьбіраць дзьвё недзёл

• вух пудоў. шаснастка ж. - Гродз. (Цыхун). 7.4. ЛЁН, КАНОПЛІ Бахор Стог ільну. бахор м. - Брэсц. (СНМ). Бггачк

• еля i др. Валынцы В.-Дзв. Колі стаўчы ды працадзіць каноплю — астаюцца ажамеркі. Ажамеркі ат ягат, ат воску.

• ць. Трэбо было б гэтых гараб'ёў пугнуць, а то чысто каноплі пааб'ядаюць. Вялікае Дзямідкава. Пуд м. Пуд, мера

• жарабя. Трощь — тройчы апрацоваць глебу пад грады, каноплі, пшаніцу. Тулалёнкі — тулава. Тшёснуць — трэснуць

• яе патрі, патрі хырашэнька, шулуха ета i зьлезіць. Каноплі труць — усё дно як апшулушаюць, i зірняты высыпаю

• , тырплячкая. ТЫРТГЛНЫЦЯ ж. Жанчына, якая трэ лён, каноплі. ТЫХО-ЛЫ'ХО приел. Шыта-крыта. Хоч вони й сварёц

• Л м. Бабка ячменных снапоў без шапкі. КАЛАПНІ' мн. Каноплі. КАЛАПНЯ'НІШЧА н. Поле, з якога ўоралі каноплі. КАЛАСАВІ'НЫ мн. Абцёртае, адламанае калоссе, як

• йа. Пятровічы Іўеўск. ДУБЛЯНКА ж. Месца, дзе мочань каноплі, лён. Ц'ап'ер на дубл'анки забылиса, бо л'он адра

• як. 1. Toe, што трэба прасці (воўна, кудзеля, вата, каноплі). Аднаго прадзіва мо п'яць пуды було. Кл. 2. Прад

• я раней сохнуць. Гемзы Шальч. Грудолкі i пласконі ў каноплях. Пласконі без семяна, a грудолкі сяменныя. Стары

• ап. ГНЁТ, -a, м. Бервяно, якім навальваюць лён або каноплі, калі мочаць, каб апошнія не выплывалі наверх. Гн

• ранГць—защитить(оборонить, C.) Шсл. Ледзь убаранілі каноплі ад вераб'ёў. Ст. 2. (воспрещать, Ар.; Гсл.), запр

• аўка Мсцісл. ПЯНЬКОВІШЧА, -a, н. Месца, дзе мочаць каноплі. Зывязі ты сяньні пяньку ны пяньковішча, нада ўжо нымачыць. Хвёдараўка Краснап. ПЯНЬКОВЫЙ, прым. Пяньковы, зроблены з пянькі. Цяперь во пышла мода ряменныя гужы дзелыць, даўней бывала, дык толькі пяньковыя, i езьдзілі. Бя,седавічы Хоцім. ПЯНЬКУЧЫШЧА, -a, н. Месца, дзе мочаць каноплі. Поўныя пянькучышча пянькі ныклалі, аж гнеты ні т

• БА, -ы, ж. Лепшая зямля, што адводзяць пад ячмень i каноплі. Яшчэ дужа многа работы — седзібы не пыпахыны. Ва

• К камінку двох-трох сядалі. К месецу па-лі.. Сеялі каноплі. Було сем'е такое, сушылі, таўклі у ступі. Сахару

• каб надаць пэўныя якасці. Лён мачылі. Буды В.-Дзв. Каноплі мачылі, а лён атсцілалі. Парэчча Гродз. Нада мачы

• лущить семечки, орехи. Малинькии кыда были, любили канопли лужжыть. ЯРЦ. Попково. Бабы семички лужжуть. СМОЛ

• Ь зак. З 'есці ў смак. Або йшчэ прыдумалася. Сушылі каноплі, таўклі ў ступя, a тады цёрлі гэныя коноплі, цёрл

• осконь. Конопли перBbije не молотат'. Др. || Бельк. каноплі, кынаплі ib. 1. Шат. каноплі ib. 1. [конопляный] конопл'анэ Св. ВЛ. Зд. Гл. Др

• ьш, дык, канешня, ні 'дкажысься. Арцёмаўка Міласл. КАНОПЛІ, -пель, мн. л. бат. Каноплі. Ого! Каноплі сеіць карысна: зь іх жа будзіць i пінька ны вяроўкі i алей з насеньня. Ушакі Чэрык. Каноплі бяруць позна восеньню, тады ж, калі кыпаюць бульбу. Пірагова Мсцісл. Зыгарэнілі мае каноплі. Хвёдараўка Краснап. КАНПЕТУВАЦЦА, дзеясл. Часта