п р а і с н а ч а ц ц а 9 1 3 п р а л ё с к а праісначацца-яўчч#* несоверш.—превращаться из одной сущности в другую. Размышляй, якася Кроу Сьвятая зь цела Збавіцелевага вылівала, ведай тож, што за тымі словы сьвятаровымі віно ў жыватворную Кроу Сына Божага праісначаецца( "преистночается Малітвы 1695 г.(Б. Шляхам, Но. 125). Соверш. праІСНачыцца. прайдучы-чая-чае—могущий пройти, скоропреходящий. Гэта справа прайдумая. Нел. 523. Пацярпі, гэта прайдучая хвороба. Тм. прайдзісьвёт-ётя, п р е д л.- ё т у, зват.-ёце, м.—проходимец. НК: Бабы, Но. 53; БГсл.; Ар.; Шел. Ой гэты прайдзісьвет табе ўсё гатоў зрабіць! Ст. Увесь сьвет абвалындаў, прайдзісьвет гэты. шрагова імсьц. (Бяльсл. п од абвалындацъ). Самасей ходзе па волі, зладзюга, махляр, прайдзісьвет. Макаёнак: Каб людзі... Прайдзісьвет усюдых ёсъцъ, — беларускі народ не сьвяты. Кавыль: Першая рана. прайсь-ці-ц/ся,—см. п од ісьці. праКОС-су, предл. и зват.-се, мн. ч.-СЫ-саў, м.—пространство между рядами с кошеной травы ИЛИ хлеба. Шел.; Ар. Шырокі у яго пракос. Ст. пракоўзацца, пракаузацца,—см. п од коўзацца. пракоўтаць—с трудом проглотить. Шел. Шяк не пракоўтаць бульбіны. Ст. праказ-аваць-ацъ,—см. п од казаць. праказацца, -кажуся-кажашся—проявиться, обнаружиться, выявиться. Смоленш.(?). пракачацца,—см. п од качацца. пракідёць-яю-яіш-яі; п о в е л.- ю а й - а й м а, несоверш.—заправлять. Дзісна; Шаркаўшчына Дз. Ср. прокідзь. С оверш. пракінуць-ну-нешне—заправить. Дзісна; Шаркаўшчына Дз. См. закрасіць. П рич. пракГнены—заправленный. Дзісна; Шаркаўшчына Дз. пракГд-ацца-ячч#*— см. п од кідацца. пракін-ены-учь,— см. п од пракідаць. пракл-адаць-асьці,—см. п од класьці. праклён-ну, предл. и зват.—не, м.—прОКлятие. м іх.; Гсл.; Шел. Во, яе праклёны чувацъ. Чаш. (Ксл.). Штачасна слухай праклён ад яе. Ст. Праклёнаў тваіх ніхто не баіцца! Ст. Су сед хаваецца су седа... За ў сё за гэта вам — праклён! Дубоўка: Браніслава(Прыйсьце, Но. 1). Праклён старога дарма ня мінецца. Міх. Табе посылаю праклёны. Гарун(ст."Літаньне адзіноце"). пракляты-тяя-тяе-проклятый. Прарок дэжджа(араб. чарта) праклятага забець. Кіт. 97а1. пракляціна-ў6/-ў. ж. 1. проклятый-тая. Гэта пракляціна, а ня статчына! Нел. 523. Пракляціну гэтую ня увернет. Тм. 2. диавольница. Пракляціну нейкую загадаў. Нел. 523. пракляцтва-вя, ср. 1. проклятие. Заслужыў на пракляцтва ад бацькі. Нел. 523. 2. чертовщина. Пракляцтва нейкае там засела. Нел. 523. практик, (Нел. 493уыка, п р е д л.- ы к у, м. —практик. практика, (Нел. А92уыкі-ыццы, ж.—практика. п р а к у д а - д ы - д з е, ж. 1. необыкновенное (удивительное, Нел.) явление. Гсл. Што гэта, дзеткі, за пракуда! Неба гарыць над чудаммуда. Из рожд. песни, Нел. 524. 2. о б щ.—ію казник, (Гсл.) проказница, утешное дитя. Пракуда, а ня дзяцё. Нел. 524. 3. сметливый-вая, выдумщик. Гсл. Пракуда дзяцюк, дзеўка. Нел. 524. пракудна, нареч. к пракудны—забавно. МГсл. п р а к ў д н і к - / к я, п р е д л.- ік у, з в а т.- іч а, м.проказник, забавник, шалун. Калі пракуднік гэты галаву сабе зломіць? Нел. 524. Уменъш. пракуДНІЧаК-ЧКЯ, предл. и зват.чку—шалунок, забавный. Ты пракуднічак маленькі. Нел. 524. п р а к ў д н і ц а - ч ы - Ч ы ж-—проказница, забавница, шалунья. Насьмяшыла нас пракудніца гэта. Нел. 524. Пачалі засьціць сонца пракудніцы хмаркі. ЗСД 321. п р а к ў д н І Ч Ы Ц Ь, -чу-чыш-ча, н есоверш. —проказничать, забавлять других резвостями и выдумками. Жываты ад сьмеху баляць, як ён пракудніча, т раку днічыў. Нел. 424. О т гл. им я сущ. П р а к ў д н і ч а н ь н е - н л, п р е д л.- н ю —делание забавных шалостей. Пакінь своё пракуднічаньне ды вазьміся за работу. Нел. 524. С оверш. с п р а к у д н і ч ы ц ь. Нел. 524. п р а к ў д н ы - н я я - н я е, 1. необыкновенный (удивительный, С.) МГсл. 2. забавный. МГсл. Пракудная дзеўка, бяз штукі ані cmvne. Нел. 524. п р а к ў д з іц ь -Э ж у - З з /ш -д з е —чудить. Гсл. Соверш. н а п р а к ў д з і ц ь —напроказничать, натворить, начудить, накуролесить. п р а к ў д З І Ц Ц а -ЬжуСЯ-дзІШСЯ, н есо вер ш. к спракудзіцца. С оверш. с п р а к ў д з іц ц а —поступать странно, не оправдав ожидания; вопреки ожиданию. пралапатаць,—см. п од лапатаць. праласав-аны-аць,—см. п од ласаваць. пралёдзьві, н а р еч.—едва-едва. Ледзьві праледзьві выпрасіў. Нел. 524. пралёсак-скя, п р е д л.-ску, м.—тропа, полоска между лесом, дорожка сквозь мелкий лес. Едзь гэтым пролескам, выедзеш на дорогу. Нел. 525. Ты пролескам бяЖЫ. Слабодка Куз. (Ксл.). п р а л ё с к а - с к з - с ч ы, *с-—подснежник, пе-' ченочница, ( Anemone Hepatica L.). Шсл.; Гсл.; Шсл. первый весенний голубенький цветок, подснежник, особенно растущий на опушке леса. Пралескі ўжо паказаліся. Нел. 525. Пралескі ўжо распукаліся. Самін
Дадатковыя словы
казнйк, пракўдна, праісначацца-я^чч, спракўдзіцца, ціся
1 👁