Беларуска-расійскі (вялікалітоўска-расійскі) слоўнік (1989). Я. Станкевіч

 ◀  / 1324  ▶ 
Старонка 664
 ◀  / 1324  ▶ 
лухці'ць 646 лунуць лухт у вядзець. Смл., Твер. (Даль). Н ясёць лухт у непадсяваную. Нсл. Ш мат напісалі т ам красам оўнае лухты i прост а маны праз кам ун іст ы чн ую дзеяльнасьць нябож чы каву. Дзьве Душы 190. лухту пароць—нести чушь, околесицу. Гсл. лухцщь, л у х ч ў, л ў х ц іш -ц е, н е с о в е р ш., перен.—говорить ГЛуПОСТИ, враТЬ. Нсл. 273. Д осіць т абе лухціць, ш т о ŭ слухаць ням а чаго. Нсл. Соверш. налухцГць— наговорить м н о г о в зд о р а. Нсл. Н а л у х ц іў лу х ты непадсяванае. Нсл. л у д н я -ні-ні, ж.—потеря зря времени. Шсл. А з гэт каю ра б о т а ю толькі адна лудня. Ст. лудзіць- д ж у - д з і ш - д з е, несо в ер ш.—издеваться, смеяться, шутить. Віленшч.(Нсл. 272). П е р а с т а н ь лу д з і ць і з ь мя н е. Нсл. Соверш. залудзіць—(заманить, завлечь куда-л.? С.), забрать, загнать. Бясл. З а л у д з і ў па р у К О Н І ў пу н ю. Хведараўка Краснап. (Бясл.). л у № Щ Ъ - д ж у - д 3 1 Ш - д з е, не с о в е р ш. — зря терять время. Шсл. Н я лу д з і ц е ча с у да р м а, а р а б І Ц в шт о - К О Л е Ч Ы. Ст. Ср. л у д н я. Соверш. улудзіць—выиграть(время?). Нсл. 657. У л у д з і ць ч а с. Нсл. Д о б р а, ш т о я ч а с у л у д з і ў. Нсл. л у зіц ь -а ю -а е ш -а е, п о ве л.-ай -ай м а, н есо верш., перех.—очищать от шелухи(шелущить, С.) Шсл. Б яры, лузай пасолю на п алудзен ь. Ст. С оверш. аблузаць, а б л уж у(?)-луж аш (?)-ж а{?)—очистить от (шелухи, С.), кожуры. Шсл. А блуж ы ла т р о х а пасолі на палудзень. Ст. П рич. аблузаны —очищенный от кожуры. Шсл. Б я ры абл узаны га р б у зік. Ст. С оверш. злузаць —очистить от шелухи некоторое количество. Злузаў усе насеНЬНІКІ. Ст. С оверш. налузаць ч а го—наочищать от шелухи. Шсл. Т рэба налузаць б о б у ды зварыцъ. Ст. Н а л у за ў с а б е на с е н ь н ік а ў. Ст. С о вер ш. палузаць, перех.—очистить от шелухи все или многие, полущить. П алузалі пасолю ды наклалі ў хат улю суш ыць. Ст. Б о р зд а т ы п алузаў свае насеньнікі! Ст. Соверш. пералузаць—почистить от скорлупы, перебирая каждый стручок, семячко. Шсл. А д з ін у с е на с е н ь н ік і п е р а л у за ў. Ст. П ералузалі пасолю. Ст. С оверш. вылузаць, п ерех.—ВЫЛУЩИТЬ. С оверш. ВЫЛузаЦЦа, 1. вылущиться. Нсл. А р эх вы лузаўся. 2. вырваться из чьих рук. Шсл. Л ед зь вы лузаўся зь я го ру к. Шсл. Л ед зь вы лузаўся зь я го рук. Ст. Л узац ь насен ьн ікі{г,сем я ч к і"), т о вы ахво т н ік і вялікія, але п а д см а ж ы ць іх — н я к а ж ны з ва с здат ны. Лявонь 5. лузга, лузгі, луззё, мн. ч., род.-згаў, ж. —шелуха, луска, Нсл. 172. шелуха, чешуя, скорлупа. Гсл. луЗГан-fl, предл.-анё, зват.-ане, мн. ч., дат.НОМ, мн. ч., предл.-HOX, м. 1. боЛЬШОЙ СПеЛЫЙ орех, сам вывалившийся из скорлупы. Нсл. 272. Сам ы х л узга н о ў вы браў. Нсл. Прич. палузганы— лущ енны й. Нсл. П алузган ы я а р эх і паеў. Нсл. 2.—.......Д а ч к а твая чы ст ая лузган. Нсл. луж л-ж ы -ж ы, ж.— лужа. Ар. О дн а лужына-ны-не, ж.— лужа. МГсл.; Шсл. К аля га н к у ст аіць луж ы на вады. лук, лука(?), п р е д л.-к у, зват. луча, мн. ч. л ук і-оў-ом -і-ам і-ох, м. 1. лук(оружие). Ар. 2. лук со стрелой(детская игруш ка). Шсл. 3. согнутая в круг розга(ребро) у плетенной корзины. Ар. лука-К7, дат., предл. луццэ, мн. ч. лукі-каў, ж.— изгиб реки. Шсл.; Храпавічы Куз. (Ксл.), дугообразны й изгиб реки, а такж е мы с, оги баем ы й рекой; лука. Ар. У л уц ц э парасла д о б р а я трава. Амельна Пух. (Шсл.). 2. извилина. Вблизи Н икольска М инч. Н ем ан обр азует значительную извилину( л уку). Демид.: Веров. II, 1896, 115. лукатка-кт, дат., предл. лукат цы, ж.— зигзаг. Шсл. Д а р о га цягнецц а лукат каю. Ст. А воз, ш т о справу крат аў, вёз у шчыр а сьц і i зго д зе, паш оў, нібы т а б ез ат ос, у л ук а т к і ды й го д зе. Г. Кляуко(Ускалось, Но. 13, 24). лукарава, н а р е ч.— и з в и л и с т о. Н а ш а р э ч к а цячэць лукарава. Гсл. лукаравы-в а я -в а е — и зв и л и сты й. Ср. лукарава. п ук& в\п ъ -н ы -н е, ж.— извилин а. Д а р о г а лукавін аю йдзець. Нсл. 272. луміна-ны, ж. 1. луж а, впадина. Ксл. У лум ін ах ё вада. Пушкары Сян. (Ксл.). 2. низина с чем-л. У лесе мы знайш лі л ум ін у маліны, л ум ін у суніцаў, л ум ін у гры боў, лум ін у вады. Ст. Беліца Сян. (Ксл.). лумка-к/, да т., п редл. луМЦЫ, ж.—ПрОрубь. Ксл. Я зэп увал іўся Ў лум ку. Павульле Чаш. (Ксл.). См. лунка. луна-ны, ж.— несчастие, бедствие, Шсл. смерть, конец. Смл. (Даль). Л ун а нейкая найш ла: м ош ка ў с ё ў полю паела. Ст. К алі ж пры дзець на я го луна т ая! Смл. (Даль), лунаць-аю -аеш -ае, п о в е л.-ай -ай ма— носиться в воздухе(?). Л ят уц ен ьн ям і лунаю я н а д Б еларусяй. Крушына: Лебедзь 9. Д у м к і п ам еж з ор л ун аю ц ь вы сока. Крушына: Лебедзь 28. Б еларускія сьц ягі луналі ў часе вэт эр ан скіх п арадаў. Бел. Го лас, Но. 93. / хлапчы нка ўж о ня знае. дзе т ут сьненьне, дзе т ут яў, дзесь далёка д ух лунае, — кры лы СОН я м у р азьн я ў. С. Музыка 130. Там весела-вольна, ціш там лунае. Тм. 230. лунка-«К7, д а т., п редл. лунЦЫ, ж.— ПрОрубь. Ксл. Ід зі на л ун ку м ыць хусьце. Вайловічы Cip. (Ксл.). Уменьш. лунанка-чк/. НК: Очерки, Но. 778. лунечка-чк/— луночка. НК: Очерки, Но. 778. лунуЦЬ-ну-неш -не, несоверш. и соверш.— ПОгибать и погибнуть, Нсл. 272. умереть. Смл. (Даль
Нават дробная праўка будзе карыснай. Не стаўце знак націску, каб слова лепш знаходзілася праз пошук.

Дадатковыя словы

аблўзаны, залўдзіць—(заманить, лўдзіць, лўкарава, лўкаравы-в, лўкі-каў, лўмка-к, лўміна-ны, лўнанка-чк, лўнечка-чк, лўнка-«к, лўнуць, лўнуць-ну-неш, лўнцы, палўзганы, чкі
0 👁
 ◀  / 1324  ▶