Беларуска-расійскі (вялікалітоўска-расійскі) слоўнік (1989). Я. Станкевіч

глузды 219 аглумляць мела. Нсл. С о в ер ш. наглуздаць—наколотить по голове. Нсл. 302. Наглуздаў яго па галаве досіць. Нсл. 302. С оверш. разглуздаць—растолковать непонимающему чего-л. Разглуздай яму гэта, што яму ж будзе г ар эй, калі ён не послу хае доброе рады. Нсл. глуэцДі-доў-дом, у глуздох, м. Вят., Воет. (Даль) 1. МОЗГ. Гсл.; Нсл. 113; БНсл. Глузды павярнуліся ў галаве. Нсл. Щ ёсьць у цябе глузды, што ты так гаворыш? Тм. 2. п а м я т ь, у м, (Гсл.); Нсл. 113; БНсл. с о з н а н и е. Ксл. Щ табе глузды адняло, што ты ня помніш? Нсл. Глузды табе адсохлі, ці што, нічога ня помніш. Ксл. Ня бі яго;усі глузды адабёш. Гсл. 3. с п о с о б н о с т и. Даль. Дай дзяцяці хоць крыху часу пагуляць; ты яму сваімі заняткамі ўсі глузды забіў. Кур. (Даль). г л у З Ь Д З е Н Ь - ў Л, предл. и з в а т.-ё н ю; мн. ч.~ яні-янёў-янём, о б щ.— б е с т о л к о в ы й - в а я. Нсл. из. Няма чаго пасылаць з патрэбаю глузьдзёня, калі ў яго глузды благія. Нсл. ГЛуЗЬДЗЩЬ-джу-дзгш-дзгЦЬ, н есоверш., п ер ех.— н а б и в а т ь го л о в у в з д о р о м; б е с п о к о и т ь пу с т ы м ра з г о в о р о м. Нсл. из. Ня глузьдзі ты мяне. Нсл. С оверш. з а г л у з ь д з і ц ь — з а б и т ь, о т б и т ь па м я т ь. Нсл. 164. Якое ліха заглузъдзгла табе мазгі, што ты ня помніш. Нсл. С о вер ш. н а г л у з ь д з і ц ь — н а п о л н и ть в з д о р о м. Нсл. 302. Наглузьдзіў імне галаву сваімі гаворкамі. Нсл. а г л у з ь д з і ц ь, соверш. 1. н а б и т ь го л о в у в з д о р о м. Нсл. из. Аглузьдзіў ты маю галаву сваім балматаньням. Нсл. 2. п р и в е с т и в б е с п а м я т с т в о, (Нсл. 357) н р а в с т в е н н ым и л и фи з и ч е с к им у д а р о м. Дел. Б 'ючы па галаве, ты яго аглужджаеш, аглузьдзіць можаш. Нсл. Я ваўка аглузьдзіў абухом. Дел. П р и ч. а г л у ж д ж о н ы — н п р и в е д ё н н ы й в б е с п а м я т с т в о. СядзІЦЬ, Я К аглужджоны. Нсл. 357. Н есов ер ш. а г л у ж д ж а ц ь -аю-аеш-ае— п р и в о д и ть В б е с п а м я т с т в о. Нсл. 357. г л у з ь д з і ц ц а - д ж ўся-дзішся, н е с о в е р ш., возвр.— т е р я ть в н и м а н и е, ТОЛК. Нсл. 113. Ня глузьдзіся гэтаю баламутняю. Нсл. С оверш. з а г л у з ь д з Г ц ц а, 1. п о т е р я ть в н и м а н и е, т о л к. Нсл. из. Заглузьдзіўся, забыўся табакі. Нсл. 2. п о т е р я ть з д р а в ы й с м ы с л. Гсл. а г л у з ь д з щ ц а — п р и й т и в б е с п а м я т с т в о. Нсл. 357. Вашымі гаворкамі аглузьдзіўся я. Н е с о в е р ш. а г л у ж д ж а ц ц а, -аюся-аешся — п р и х о д и ть в б е с п а м я т с т в о. Нсл. 357. За гэтым крыкам галава аглужджаецца. Нсл. глум-жу, п р е д л.-ме, м. 1. порча(небрежным отношением, С.) Шсл.; Гсл.; Ар.; БНсл. У сё дабро пашло на глум. Дайнава Пух. (Шсл.). 2. н е б р е ж н о е у п о т р е б л е н и е, Нсл. из д у р н о е у п о т р е б л е н и е. Гсл. Добрую рэч у глум пусьцілі. Нсл. 3. дурь(сумасородство, блажь, С.) Нсл. ИЗ; БНсл. Глум нейкі на цябе напаў. Нсл. глум а-мы, 1. дураковатый, (Дел.)-тая. Ня ймі яму веры: ён дзяцюк глума. Малюкіна Парэцк. (Дел.). 2. бестолковый, (Дел.) Глума, дай людзём супакой. Малюкіна Парэцк. (Дел.). глумак-я*о7, предл.-аку, зват.-ача; мн. ч.-кікоў-ком, мн. ч., предл.-кох, м. 1. бестолковый. Гсл. Зьясьні гэтаму глумаку, няхай НЯ глуме. Нсл. Уменьш. глумачокчка; мн. ч., дат.-ЧКОМ, мн. ч., предл.-ЧКОХ—Не смыслящий по малолетству. Нсл. из. Выбачай, паночку; ён яшчэ глумачок. Нсл. 2. ограниченный человек. Юрсл. Бачыў заручэнца ейнага: глумак глумаком. Юрсл. 3. шалун(делающий порчу шалостями, С.) Нсл. из. Дай добра гэтаму глумаку, няхай ня глуме. Нсл. глумаваць-мую-муеш-муе, несоверш. —шалить(причиняя вред, порчу, С.) Нсл. ИЗ. Ня глумуй, паніч; сорамнаўпанічу глумаваць так. Нсл. гпум&чкь-чкі-чцы, ж. 1. бестолковая. Гсл. 2. дурочка. Дел. Дачка ў яе глумачка. Дел. глумщь-млю-міш-ме, несоверш., перех. 1. (по небрежности, С.) портить, (Шсл.) дурно использовать. Гсл.; Ар. Ня глумі ты хлеба, ня крышы яго. Ст. Чаму {поэта) глуміў паперу? Салавей: Сіла83. См. бузаваць. Соверш. зглуміць, 1. испортить, (Шсл.) небрежным отношением, Ар. испортить, употребить не в пользу, потерять. Нсл. 202. Зглуміў гэткі кавалак дзерва. Ст. За табою дзень зглуміў. Нсл. 2. допустить глупость. Нсл. 202. Зглумілі мы з табою: дорога далi за каня. 3. причинять вред из шалости или портить из шалости. Нсл. из. Паніч засеяньне глуме сабакамі. Нсл. Добрую рэч дуронячы глуміш, зглуміў. Нсл. 4. омрачить. Нсл. из. Досіць табе глуміць мяне. Нсл. 5. шалить, ветреничать(делая вред, С.) Нсл. из. Перастань, паніч, глуміць, бо татульку скажу. Нсл. аглуміць, соверш. 1. омрачить. Нсл. ИЗ. Аглуміў мяне сваімі гаворкамі. Нсл. 2. привести в беспамятство, в одурь, Нсл. 357 одурить. Ксл. Як закрычэлі ўсі, дык i аглумілі мяне. Нсл. Такім шумам можно галаву аглуміць. Пятніцкая Беш. (Ксл.). О тгл. и м я сущ. аглумёньне-ня, предл.-НЮ—одурь, аглум л ён ы — приведённый в какое-то забвение, одурённый. Нсл. 357. Аглумлёны іх крыкамі, ніякае рады ня мог падаць. Нсл. Н есоверш. аГЛуМЛЯЦЬ-ЯЮ-Я£Ш-Яе —приводить в беспамятство, в одурь. Нсл. 357. Не аглумляй ты мяне сваімі патрэбамі. Нсл