Беларуска-расійскі (вялікалітоўска-расійскі) слоўнік (1989). Я. Станкевіч

гатавацца 206 гаварушкі ВИТЬ. Шсл.; Ap.; Нсл. 499; Дсл. Н ад аб е прыгатаваць што дзяцём паесьці. Дсл. Кароль казаў прыгатаваць зялезныя бараны, н. (Афанасьев, іу, 1914, 287). Я гэта табе прыгатаваў. Нсл. Прыгатуй mpyшанкі на заўтра. Ст. П рич. прыгатаваны —приготовленны й. Ар. Там сяд зелі прыгатаваныя людзі. H. (Афанасьев, іУ, 1914, 287). Соверш. угатаваЦЬ—приготовить. Гсл.; Нсл. 650. Угат уй месца, ідзе складаць тионку. Нсл. Угатуй лазьню падарожным. Нсл. Надабе угатаваць сена за пагоду, нк.; Очерки, 459. П рич. угатаваны —приготовленный. Нсл. 650. Не табе, котку, угатавана гэта! Нсл. (Друкаваў з) п а м а ч н ік а м і й на то ў га т а в а н ы м і рОЗНЫМІ СНадзьмІ ручНЫМІ. Псалтыр 1593 г. О тгл. имя сущ. угатаваньне—приготовление. Гсл. гатавацца-туюся-туешся; повел.-туйсятуймася, несоверш.—приготовляться (готовиться, С.), Ар.; Адамова Сян. (Ксл.). приготовляться, собираться. Нсл. 120; БНсл. Жыту красавацца — жнейкам гатавацца. Адамова Сян. (Ксл.). Брат кажа сястры, каб яна гатавалаея да вянца. Погар (Афанасьев, ІУ, 1914, 122). Зачуе цешчухна, гатавацца будзе. Косіч, 240. Соверш. абгатавацца. -туюся-туешся—приготовиться. Раст.: Северск. 139. Соверш. ЗГатавацца—приготовиться, собраться. Нсл. 120. Кадзе згатаваліся ехацъ у госьці. Нсл. Соверш. нагатавацца—собраться, возыметь намерение, готовность к чему-л. Нсл. 303. Нагатаваліся ехаць. Нсл. Соверш. прыгатавацца—приготовиться, Шсл. собраться. Нсл. 500. Ты яшчэ не прыгатаваўея, а я ўжо сусім. Нсл. Прыгатаваліся гасъцей прымаць, але яшчэ нікога няма. Ст. Соверш. угатавацца—быть приготовленну. Нсл. 650. Лазъня няхай угатуецца добра, каб чаду ня было. Нсл. гятлвізнл-ны-не, ж. 1. приготовленное. Гсл. 2. запас провианта. Гсл. гатавізьніна-нь/-«е, ж. — гатавізна в обоих знач. Гсл. гатман-ана, предл.-ану, зват.-ане; мм. ч.-ныноў-ном-ноў-намі-нох, м. 1. гетман. 2. главнокомандующий военными силами великолитовского(белорусского) государства, Великого Княжества Литовского. Стт. 1529 г. гатман польны—главнокомандующий во время войны. Гсл. гатман з расказаньня—наказной гетман. гатманства-яя; мн. ч.-вы-ваў, ср.—должность гетмана. гатманства вялікае—должность великого гетмана в объединённом государстве великолитовском(белорусском), коим было Великое Княжество Литовское. Мы гаспадар абяцуем тот урад гатманства вялікае годным людзём, родзічам старадаўным туташнага гаспадарства нашага Вялікага Князства Літоўскага даваці. Стт. 102. гатту, м еж д.—а ну тебя к черту! Дел. Гатту, чур, пярун цябе б яры! Салова Парэцк.(Дсл.). Гатту на цябе! Парэцк.(Тм.). гатунак-нкг, п р е д л.-н к у, м. 1. би ол.—вид. Гсл. 2. сорт (качество, С.). Ар.; Гсл.; Шсл.; Ксл. Сёлета косы дрэннага гатунку. Сянно (Ксл.). На стале ежы ўсялякага гатунку. Ст. Сукно добрага гатунку. Нсл. 110. гаворка-кі, д а т., п редл. гаворцы, ж. 1. разговор. МГсл.; Ар.; Смл. (Даль). См. гамонка. бязглуздая гаворка—галиматия. Гсл. з гаворкі вышла—к слову пришлось. Ар. 2. диалект, говор. МГсл.; Ар. 3. способ выражаться. Гсл. гаворка,—см. п од гавара. гавалка (навалка, С.)-кі, д а т., п р ед л. гавалцы. ж.—наволочка. Рэч. (Пет. и, 102). гаварок-/жя, п р е д л.-р к ў, зват. г а в о р к у; МИ. ч., д а т.- р к о м, мн. ч., п редл.-p K O X, м.— краснобай. Нсл. 115. гавара-ры-/7ы, ж. 1. речь. Янк. I. У яго гавара нехорошая, слоў не разьбярэш. Янк. I. См. мова. 2. разговор, высказанное мнение. Янк. I; БНсл. Ус яку ю гавару запісаць трэба. Янк. I. Таго старого гавару пісалі. Тм. См. гамана. Ср. гутарка. 3. диалект, говор. 4. молва. Янк. I. Пусьцілі людзі гавару. Янк. 1. Гавара пашла. Тм. Самы нарабілі гавары. Тм. гаварко, нареч.—выразительно. Нсл. 115. Гаварко гавора. Нсл. гаваркГ( гаворкі, Нсл)-кая-кое, 1. говорливый, Шсл. разговорчивый, БНсл. словоохотливый. Ар.; Янк. I; НК.: Очерки, Но. 479; Барс. Піліповіч вельма гаваркі. Янк. I. Такі ж гаваркі чалавек ён. Ст. Застаўся адзін Тэкінец — відаць гаваркі. з сд 259. Быў не гаваркі. Корзюк. Ня менш за жонку гаваркі. Бацьк., Но. 15/499. С м. гаманкі, гутарлівы. 2. разговорчивый, приветливый. Нсл. 115. Наш пан гаваркі, усякі да яго йдзі сьмела. Нсл. гаварня-ш-ш, ж. 1. разговор. Нсл. 115. Мала якая там была гаварня: усяе гаварні не пераслухаеш. Нсл. 2. рассказни. Нсл. 115. Гаварнёю не адбудзеш. Нсл. 3. молва. Нсл. 115. Гаварня гэта па ўсім съвеце. Нсл. гаваруха-гхт-гср, ж.—говорунья. Ар.; Нсл. 115; БНсл. Баба гаваруха. Нсл. гаварун-на, п р е д л.-н ў, зват. гаваруне; мн. 4. -нове ( и H bl)-H O V -H O M, мн. ч., предл.-Н О Х, м.— многоречивый, краснобай. Ар. гаварушкі( одн а гаварушка)-шяк— грибы опёнки, ранние, желтоватые, водя